ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΝ ΣΟΥΤΣΟΝ ^[1]

Καὶ ῥίπτω ἀπ' ἀνατολῶν τὸ βλέμμα εἰς τὴν δύσιν.
Βέλη φλογῶν ὁ ἥλιος ἐτόξευ' εἰς τὴν φύσιν·
Ἐμπρός μου τὸ παράλιον· ἐκεῖσε ἀπειρότης·
Σημεῖον πρόσκαιρον χαμαί· ἄνω ἀϊδιότης.
Ἡ μήτηρ - φύσις θάλλουσα τὰ τέκνα της ἐκάλει
Ὑπὸ τὰ δένδρα νὰ χαροῦν τὰ πράσινά της κάλλη.
Ἦν ἄκρα νηνεμία·
Ὁ σιγαλὸς αἰγιαλὸς ἠρέμει κ' ἐμειδία.

Τὸ ᾆσμα τοῦ κορυδαλοῦ καὶ τὸ τῆς χελιδόνος
Τὸ οὖς καὶ τὴν καρδίαν μου ἐπρόσβαλλον συγχρόνως,
Ἀθώως ἔρωτας ἁγνοὺς κ' εὐθύμως κελαδοῦντα,
Καὶ τὴν σοφίαν πανσθενοῦς Δημιουργοῦ ὑμνοῦντα·
Μὲ τ' ᾆσμά των ὁ ζέφυρος τὰς αὔρας του μιγνύει,
Καὶ ἡ πηγὴ ῥοχθίζουσα κρυστάλλους ἀναβρύει·
Τοῦ κηπουροῦ αἱ στάμνοι
Πληροῦνται καὶ κυπάρισσοι δροσίζονται καὶ θάμνοι.

Τοὺς μελανούς της ἔπαιζεν ὁ ζέφυρος βοστρύχους,
Κ' ἐπρόσεχεν εἰς τοὺς γλυκεῖς συρίζοντάς του ἤχους.
Ὡσεὶ παρθένος βασιλὶς ἐπὶ στιλπνοῦ δαπέδου,
Ἡ νύμφη ἐπὶ χλοεροῦ τῆς ἐξοχῆς γηπέδου,
Ἐδῷθ' ἐκεῖσε ἔφερε τὸ ἐλαφρόν της βῆμα,
Μ' ἐναερίου πλάσματος καὶ πρόσωπον καὶ σχῆμα·
Καὶ ὅταν ἐμειδία,
Ἐνσαρκωμένη ἔδειχνε θεὰ ἐλευθερία.

Ὤ ἄγγελέ μου! ἔκραξα…..θερμῶν καὶ ἀκουσίων
Κρουνοί, αἰφνίδιοι κρουνοὶ κατέρρευσαν δακρύων·
Ὤ ἄγγελέ μου!…….κ' ἔσπευσα μ' ὁρμὴν νὰ γονατίσω
Καὶ τῶν ὡραίων της ποδῶν τὰ ἴχνη νὰ φιλήσω.
Μή! κράζει μὲ συγκίνησιν, μ' ἁρπάζει καὶ μὲ θάλπει
Εἰς τὴν τερπνὴν ἀγκάλην της, ὡς τὴν σποδὸν ἡ κάλπη·
Οὐσία τῆς ζωῆς μου,
Καὶ ποίησις μοναδικὴ ὑπάρχεις τῆς ψυχῆς μου.

Καὶ τὸν Περιπλανώμενον ἀνοίγουσα μὲ δείχνει,
Καὶ ὄμμα εἰς τὰ φύλλα του δακρυβρεγμένον ῥήχνει.
Μὲ στεναγμὸν ἐκφώνησε τὴν λέξιν, Ἀγλαΐα!
Καὶ πότε ἐκιτρίνιζε καὶ πότε ἐρυθρία.
Τοῦ πιστοτέρου ἔρωτος ἁγνόν, μὲ λέγει, θῦμα,
Πλησίον φίλου ἔλαβε καὶ θάνατον καὶ μνῆμα·
Κ' ἐγὼ, κ' ἐγὼ εὐδαίμων
Ἂν μ' εὕρισκε πλησίον σου ὁ τοῦ θανάτου δαίμων.

Κ' εἰς λυπηροὺς συλλογισμοὺς ἐκ νέου βυθισμένη,
Ἀπέμεινεν ἀκίνητος, Νιόβη πετρωμένη,
Συγκεκομμένα λόγια προφέρει, καὶ τὸ ὄμμα
Ὑψόνει πρὸς τοὺς οὐρανοὺς ἢ ῥίπτει εἰς τὸ χῶμα.
Μὲ βίαν τῶν δακρύων της ἐμπόδιζε τὰ ῥεῖθρα,
Ὡσεὶ χειμάρρους τ' ἀσθενῆ κ' ἐπισφαλῆ των κλεῖθρα,
Καὶ μαργαρίτας εἶδον
Ἐπάνω τῶν παρθενικῶν ἁγνῶν της βλεφαρίδων.

Σὲ προσκαλῶ, ἀμείλικτε τῆς δυστυχίας δαῖμον,
Σὲ προσκαλῶ, θνητὸς ἐγὼ μακάριος κ' εὐδαίμων·
Ἐλθέ, εἶμαι ἀτρόμητος εἰς τὰ πικρά σου βέλη·
Ἠράσθην; εἶμαι εὐτυχής· ἐχάρην; δὲν μὲ μέλλει.
Δακρυρροῶν τὴν ἔβλεπα· οὑρὶ τοῦ παραδείσου,
Ὄμμα συλφίδος μ' ἔρριπτε δακρυρροοῦν ἐξίσου·
Τὸ πάναγνόν της στόμα
Τοῦ ῥόδου ἀθωότητα, τοῦ ῥόδου εἶχε χρῶμα.

Καὶ ἦτον ὅλη ποίησις καὶ ὅλη ἁρμονία·
Τὸ ἱλαρόν της πρόσωπον ὠχρία κ' ἐρυθρία·
Καὶ σοβαρῶς λαμβάνουσα τὸ δεξιόν μου χέρι,
Ἑνὸς μεγάλου ποιητοῦ τὸ ὄνομα προφέρει·
Καὶ λέγει· Μήτηρ ἡ Ἑλλὰς λαμπρᾶς φυλῆς κ' εὐάνδρου,
Μήτηρ ἐνδόξου ἀοιδοῦ τοῦ Σούτσου Ἀλεξάνδρου,
Πλησίον της ὡς μόνον
Παρήγορον ἐπιθυμεῖ τὸν ψάλτην τῶν ἀγώνων.

Ὦ Σοῦτσε, τὰς ἡμέρας μας ἐκείνας ἐνθυμεῖσαι,
Ὅτε φυλαὶ Ἑλληνικῶν στρατῶν ἐξοπλισθεῖσαι,
Τὰ τρόπαιά των ἔστησαν εἰς ἔνδοξα ἐδάφη;
Προγονικοὶ ἠνέῳξαν γιγαντιαῖοι τάφοι·
Ἡ πτωματόφυρτός μας γῆ ἐξήμεσεν ἀρχαῖα
Ὀστᾶ νὰ προσκυνήσωσι τὰ κόκκαλα τὰ νέα,
Κ' ἰδού, συναντημένα,
Ἐντάμα καταβαίνουσι τὸ μνῆμα ἑνωμένα.

Ἀτρόμως τότε ἔρριπτες τὰ βέλη τῆς σατύρας
Καὶ τὰς νευρὰς ἐτάνυζες τῆς σοβαρᾶς σου λύρας·
Καὶ στέφων τοὺς κροτάφους σου μὲ ῥόδα Μαραθῶνος,
Ἐνῷ τοὺς ὕμνους ἔψαλλες τοῦ θείου μας ἀγῶνος,
Τὸ δόρυ σου εἰς τὴν χολὴν τοῦ Γιουβενάλη βρέχων,
Γραφίδα τῆς ἰσότητος εἰς χεῖράς σου κατέχων,
Μ' ἀτρόμητον καρδίαν,
Τὴν ἀρετὴν ἐξύμνησας τοξεύσας τὴν κακίαν.

Παρῆλ' ἐκείν' ἡ ἐποχή· ἄλλοι καιροὶ καὶ ἤθη.
Ἡ γῆ μας ὑπὸ ξενικῶν ποδῶν κατεπατήθη·
Ξένων φυλαὶ ἐμίαναν τὰ θεῖά μας ἐδάφη,
Καὶ τῶν προγόνων ὑπ' ὀργῆς ἐσκίρτησαν οἱ τάφοι.
Πατῶν ἐπάνω τῆς Πνυκὸς κ' ἐπὶ τοῦ Παρθενῶνος
Εἷς γίγας, λέγουν, φαίνεται καὶ ἕτερος συγχρόνως
Σχετλιασμὸν ἀφίνει.
Ἐκχέων λάμψιν ζοφερὰν ὡς ἡ ὠχρὰ σελήνη.

Καὶ εἶναι δύο φάσματα· τὸ μὲν ψυχροῤῥαγούσης
Ἐλευθερίας, τ' ἄλλο δὲ Ἑλλάδος οἰμωζούσης.
Σωροὶ σωροὶ προγονικῶν σκιῶν περιπετῶντες,
Οὗτοι βοὰς ἐκβάλλοντες καὶ οὗτοι σιωπῶντες,
Καὶ ἄκουσμα καὶ θέαμα ἀφίνουν τερατῶδες,
Κ' ἡ θάλασσα τὸ κῦμά της βροντᾷ τρικυμιῶδες.
Μορφὴ κοιμητηρίου,
Ἡ τόπου παριστάνεται μορφὴ καταχθονίου.

Ἱερεμίας ποιητὴς, κατάπικρος καὶ ἔνθους,
Διακροτῶ νεανικήν, Ἑλλάς μου, λύραν πένθους,
Καὶ πλήρης ἀναμνήσεων, ζητῶ τὴν ἐρημίαν,
Τῆς τεθλιμμένης σου Σιὼν θρηνῶν τὴν δυστυχίαν.
Εἰς τὴν μορφὴν τῆς φίλης μου τὸ ἄλγος τῆς ψυχῆς μου,
Μόνην τὴν σὴν φαντάζεται εἰκόνα, ὦ πατρίς μου·
Τῆς φίλης μου τὸ σῶμα
Σὲ παριστάνει ἐνδυθὲν τὸ κυανοῦν μας χρῶμα.

Αἰφνίδια ἡ φίλη μου ὀξεῖαν φωνὴν ῥήχνει,
Καὶ μὲ τὴν χεῖρα πάλλουσαν πρὸς τὰς θαλάσσας δείχνει.
Αὔρα ζεφύρου κυματεῖ ἀθώαν καὶ ὡραίαν
Λέμβου τινὸς ἑλληνικῆς τὴν κυανῆν σημαίαν.
Τὸν οἰωνόν σου δέχομαι! τὴν εἶπα, καὶ μ' ἐκστάσεις
Τὴν ἠσπαζόμην, θεωρῶν τὴν κοίτην τῆς θαλάσσης.
Ὦ οὐρανοί, ὁποία
Τριὰς μαγευτική, Ἑλλὰς - Ἔρως - Ἐλευθερία!

Εἰς ἐρημίας ἤθελα τὴν φρίκην νὰ ἐκείμην,
Ἢ εἰς ἀκτὴν ἑλληνικὴν ἀμέριμνος νὰ ἤμην,
Νὰ ἤκουα τῆς κλασικῆς θαλάσσης της τὸν ῥόχθον,
Ἐλεύθερος περισπασμῶν καὶ θλίψεων καὶ μόχθων.
Εἰς τὴν τερπνὴν τῆς φίλης μου ἐπακουμβῶν ἀγκάλην,
Κόσμου - χειμῶνος λησμονῶν τὴν θορυβώδη ζάλην,
Νὰ μελετῶ τὴν φύσιν,
Νὰ ἀνυμνῶ τὸν ἔρωτα, τὸν Κτίστην καὶ τὴν κτίσιν.

Τὴν φύσιν…. Πόση ἄβυσσος μελέτης! πόση ὕλη!
Ἡ χεὶρ τοῦ Πλάστου δείκνυται καταφανὴς καὶ δήλη.
Τὴν φύσιν…. Ἄνθη ἄλλοτε ἐνδύεται καὶ μῦρα,
Καὶ ἄλλοτ' ἀσχημίζεται ὡσεὶ πρεσβῦτις μοῖρα.
Ὑμνεῖ τὰ ἔργα δι' αὐτῆς Δημιουργοῦ ἀῤῥήτου
Ὁ χρόνος, κινητὴ εἰκὼν αἰῶνος ἀκινήτου·^[2]
Μεγίστων, ἐλαχίστων
Ὁμάδες μέλπουν τὰς ᾠδὰς τῆς θείας μουσικῆς των.

Οἱ ἄνεμοι ξυρίζουσι τὴν γῆν καὶ τὰ πελάγη·
Ἐφ' ὑψηλῶν σωρεύονται ἀκρωρειῶν οἱ πάγοι·
Ὁ ἥλιος διασκορπᾷ εἰς τόσας ἀποστάσεις
Τῶν φλογερῶν ἀκτίνων του τὰς ἀχανεῖς ἐκτάσεις,
Καὶ ἡ ἀργυροσκέπαστος καὶ ἱλαρὰ σελήνη
Τῆς φύσεως ἐκ περισσοῦ τὰ κάλλη μεγαλύνει·
Τὰ ἄνθη μειδιῶσιν,
Οἱ κάμποι πρασινίζουσιν, οἱ ἄνεμοι σκιρτῶσιν.

Τὴν ἄπειρον σοφίαν του νὰ ἐπιδείξῃ θέλων,
Τὴν παντοδυναμίαν τοῦ ζηλοτυπῶν καὶ μέλλων
Ἴχνος μικρὸν τοῦ πανσθενοῦς μεγέθους του νὰ στήσῃ,
Ηὐδόκησ' ὁ Δημιουργὸς τὸ πᾶν αὐτὸ νὰ κτίσῃ.
Ὤ ἔργα ἀκατάληπτα! τοὺς οὐρανοὺς ὡς δέρμα
Ἐξήπλωσεν εἰς ἔκτασιν μὴ δεχομένην τέρμα,
Ἀστέρων πλήθη σπείρων,
Πλήθη σωρῶν ἐν ἀκαρεῖ κτισμάτων παρενείρων.

Σκώληξ - Θεὸς ὁ ἄνθρωπος, δύο γραμμὴ σημείων,
Τὸ ὑλικὸν καὶ ἄϋλον εἰς ἑαυτὸν μιγνύων!
Τοῦ κοίλου στερεώματος καταμετρᾷ τὰ ὕψη,
Καὶ εἰς τὴν ἄβυσσον ζητεῖ τὸ ὄμμα του νὰ ῥίψῃ·
Ὑψοῦται πρὸς τὸν Πλάστην του καὶ μέχρι πρὸ ποδῶν του
Ἐκπέμπει τῶν ἁμαρτωλῶν τὸν λίβανον εὐχῶν του,
Καὶ μελετᾷ τὴν θείαν
Ἰσχὺν καὶ ἀγαθότητα καὶ δόξαν καὶ σοφίαν.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

Ὁ ἥλιος τὸ στάδιον ἀνύσας τῆς ἡμέρας
Εἰς διαυγῆ ἐλούετο νερά, καὶ τῆς ἑσπέρας
Τὸ λυκαυγὲς ἐπάλαιε μὲ τῆς νυκτὸς τὰ σκότη.
Ἡ φίλη μου παθητικὴν φωνὴν ἀφίνει πρώτη·
Τὸν πέπλον της τὸν ἄπειρον ἡ νὺξ πρὶν ἐξαπλώσῃ,
Ἐλθέ, μὲ λέγει, ἐξ ἡμῶν καθεὶς νὰ ἀνυψώσῃ,
Πρὸς τὸν Δημιουργόν μας
Τὴν ποίησιν καὶ μουσικὴν τῶν νεαρῶν ψυχῶν μας.

Καὶ προσευχήθημεν…. Μορφὴν ἀγγελικὴν μ' ἐφάνη
Τὸ πρόσωπον τῆς φίλης μου ἐξαίφνης πῶς λαμβάνει.
Παλμοὶ ἐτάρασσον σφοδροὶ τὰ ῥόδινά της στήθη·
Εἰς τὰς ἁγνάς της παρειὰς ἐρύθημα ἐχύθη.
Ὅλη καρδία καὶ ψυχή, πρὸς τ' ἄνω ὑψωμένη,
Συγκεχυμένας ἐκφωνεῖ λέξεις προσευχομένη·
«Πατρὶς - Ἐλευθερία -
Ἁγνότης ἔρωτος - Ἑλλὰς - Σοῦτσος - Ἰσονομία…»

Ὦ Σοῦτσε, εἰς τοῦ ἔθνους μας τὴν γνώμην βασιλεύεις·
Πᾶσαν ψυχὴν εὐαίσθητον ἑλκύεις καὶ μαγεύεις·
Διπλῆν κιθάραν ἔκρουσας μὲ χεῖρα μακαρίαν·
Τὸν ἔρωτα ἐξύμνησας καὶ τὴν Ἐλευθερίαν.
Ὤ, χαῖρε! Βλέμμα ῥίπτοντες εἰς τὰ λαμπρά σου ἔπη,
Νὰ στέφωσιν οἱ Ἕλληνες τὸν κρόταφόν σου πρέπει
Μὲ ἄνθη τοῦ ἀγῶνος,
Νωπὰ νὰ σὲ ῥαντίζωσι ῥόδα τοῦ Μαραθῶνος.

Ἡ φίλη μου σιωπηλὰ τὸ βῆμά της ταχύνει·
Σελήνη μελαγχολικὴ λάμψιν ὠχρὰν ἐκχύνει·
Θρησκευτικὸν ἀνέλαβεν ἡ φύσις χαρακτῆρα,
Κ' ἡ νὺξ ἐξέτειν' ἐπὶ γῆς τὴν μέλαινάν της χεῖρα.
Στιγμαί, στιγμαὶ μαγευτικαί…. Ἀθρόα ἡ ψυχή μου
Ἐξέφυγεν ὡς οἰμωγὴ τῆς σκυθρωπῆς ἐρήμου….
Μ' ἐκύτταζεν ἡ φίλη,
Καὶ στεναγμὸς ἐξέπνευσεν εἰς τὰ τερπνά της χείλη.