Η ΠΑΠΙΣΣΑ ΙΩΑΝΝΑ

Δέκα ἀκόμη ἡμέρας διῆλθον ἐντὸς τοῦ στενοῦ ἐκείνου κελλίου, γράφοντες, τρώγοντες, ἀσπαζόμενοι καὶ ἄλλο ἐλάττωμα μὴ εὑρίσκοντες εἰς τὸν καιρόν, ὅστις ἦτο ὡραῖος, εἰμὴ μόνον ὅτι ἔφευγε ταχύς. Ἀλλὰ τέλος ἀνέτειλεν ἡ ἀποφρὰς τοῦ χωρισμοῦ ἡμέρα. Ἡ ἀντιγραφὴ τοῦ Ἁγ. Παύλου εἶχε τελειώσει πρὸ πολλοῦ, ὁ δὲ ἡγούμενος ἔπεμπεν εἰς τὸν Φρουμέντιον ἡμίονον καὶ ῥητὴν διαταγὴν νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν μάνδραν. Ὁ δυστυχὴς νεανίσκος καταρώμενος τοὺς ὅρκους του, τὸν Προεστῶτα καὶ τοὺς ἁγίους πάντας ὑπῆγε ν' ἀποχαιρετήσῃ τὴν φίλην του, κρατῶν εἰς τὰς χεῖράς του τὴν ὁδοιπορικὴν βακτηρίαν, ἀλλὰ τὰ δάκρυα αὐτοῦ δὲν ἠδύνατο νὰ κρατήσῃ. Ἡ Ἰωάννα δὲν ἔκλαιε, διότι τινὲς τῶν συντρόφων της ἦσαν παροῦσαι, αἱ δὲ γυναῖκες, ὅσῳ εὐαίσθητοι καὶ ἂν ἦναι, κλαίουσι μόνον ὁσάκις καὶ ὅπου πρέπει. Παράδειγμα τούτου ἔστωσαν αἱ εὐπαθεῑς ἐκεῑναι Ἀγγλίδες, αἵτινες πορευόμεναι ν' ἀκούσωσι τὴν Ῥιστόρη σημειοῦσιν εἰς τὸ περιθώριον τῆς Μύῤῥας καὶ Μηδείας, ποῦ πρέπει νὰ δακρύσωσιν.

Ἀλλ' ἅμα ἔμεινε καὶ πάλιν μόνη ἡ Ἰωάννα, ᾐσθάνθη τὸ βάρος ἐκεῖνο εἰς τὸν στόμαχον, ὅπερ καταλαμβάνει ἡμᾶς, ἀφοῦ πολυφαγήσωμεν ἢ χάσωμεν μητέρα, ἐρωμένην ἢ περιουσίαν. Κατὰ τὸν γέροντα Πλούταρχον τοῦ ἀληθοῦς ἔρωτος οὐδὲ τὴν σκιὰν γνωρίζουσιν αἱ γυναῖκες. (Ἐγὼ δὲ φρονῶ ὅτι οὗτος εἶναι παρ' αὐταῖς συμπτωματική νόσος, αἰτίαν ἔχουσα τὴν πλήξιν καὶ τὴν μοναξίαν). Αἱ γυναῖκες τοῦ κόσμου ἀπὸ ἑνὸς εἰς ἄλλου ἀνδρὸς τὴν ἀγκάλην μεταβαίνουσαι καθ' ἑσπέραν (εἰς τὸν χορὸν ἐννοῶ) οὔτε νὰ στενάζωσιν ἔχουσι καιρὸν οὔτε ν' ἀγαπήσωσιν ἄλλο τι πλὴν τοῦ ριπιδίου των. Ὁμοιάζουσι τὸν ὄνον ἐκεῖνον, ὅστις ἔμενε νῆστις ἐν μέσῳ τεσσάρων σωρῶν τριφυλλίου, μὴ γνωρίζων ποῖον πρῶτον νὰ προτιμήσῃ. Πιθανὸν ν' ἀπατῶμαι, ἀλλ' ὅσας ἐρωτολήπτους ἐγνώρισα, ἦσαν ἢ κατάκλειστοι ἢ κορασίδες φρουρούμεναι ὑπὸ ἀγρύπνων γονέων ὡς τὰ μῆλα τῶν Ἑσπερίδων, ἢ ὥριμοι δέσποιναι, ἀριθμοῦσαι περισσότερα ἔτη ἢ θαυμαστάς. Ἡ ἀθυμία τῆς πτωχῆς Ἰωάννας μόνης μεταξὺ τῶν τεσσάρων ἐκείνων τοίχων, ὅπου χθὲς ἀκόμη ἀντήχουν τοσοῦτοι ἐρωτικοὶ ὅρκοι καὶ φιλήματα, ηὔξανε καθ' ἡμέραν. Ὁ Ἅγιος Αὐγουστῖνος, ὁσάκις ἐμελαγχόλα, ἐκυλίετο εἰς τὸν βόρβορον ὡς εἰς εὔοσμον λουτρόν, ἡ Ἁγία Γενοβέφα ἐδάκρυε μέχρις οὗ ἠναγκάζετο ν' ἀλλάξῃ ὑποκάμισον, ὁ Ἅγιος Φραγκῖσκος ἐνηγκαλίζετο χιονοσκεπῆ ἀγάλματα, ἡ Ἁγία Λιμπανία ἔσχιζε τὰς σάρκας της διὰ σιδηροῦ κτενίου καὶ ἡ Ἁγία Λιουτβίργη ἔπνιγε ποντικούς. Ἡ δὲ ἡμετέρα ἡρωῒς φρονιμωτέρα πάντων τούτων κατέκειτο εἰς γωνίαν τινὰ τοῦ κελλίου της καὶ διὰ ῥιπιδίου ἐκ πτερῶν περιστερᾶς (τῶν μόνον θεμιτῶν ἐν τοῖς Μοναστηρίοις) ἐπειρᾶτο νὰ διώξῃ τὰς μυίας καὶ τοὺς ὀχληροὺς λογισμούς. Ἡ θερμότης τοῦ Ἰουνίου καθίστα ἔτι καυστικωτέραν τὴν λύπην της, αἱ δὲ ἡμέραι ἐφαίνοντο αὐτῇ μακρότεραι τῆς ζωῆς γέροντος θείου εἰς τοὺς κληρονόμους. Κατὰ τοὺς παροξυσμοὺς τῆς ἀπελπισίας της κατέφευγεν ἐνίοτε, ἵνα ἀπομακρύνῃ τὰ περικυκλοῦντα αὐτὴν ὀχληρὰ φαντάσματα, εἰς τῶν Συναξαρίων τὰς εὐσεβεῖς συνταγάς, ὁτὲ μὲν μαστιγουμένη διὰ τῆς ζώνης, ὁτὲ δὲ βρέχουσα τὰς σινδόνας τῆς διὰ παγετώδους ὕδατος ἢ ζητοῦσα νὰ πνίξῃ τὴν λύπην αὐτῆς εἰς τὸν οἶνον κατὰ τὴν συμβουλὴν τοῦ Ἐκκλησιαστοῦ^[1]. Ἀλλὰ πάντα τὰ θαυματουργὰ ταῦτα ἀντιφάρμακα, καὶ αὐτὸ ἀκόμη τὸ ἁγνόχορτον^[2], τοῦ ὁποίου μόνη ἡ ὀσμὴ ἤρκει, κατὰ τοὺς ἁγιογράφους ἵνα ἀποδιώξῃ τὸν ἔρωτα, οὐδὲν ἴσχυον κατὰ τῆς πικρίας τοῡ χωρισμοῡ.

Ὁ καιρός, λέγουσι, θεραπεύει πάσας τὰς πληγάς· ἀλλ' οὐχί, νομίζω, τὸν ἔρωτα καὶ τὴν πεῖναν. Ἀπ' ἐναντίας ὅσῳ περισσότερον μένῃ τὶς σώφρων ἢ νῆστις, τοσούτῳ ἡ ὄρεξις αὐτοῦ αὐξάνει, μέχρις οὗ καταντήσῃ νὰ φάγῃ τὰ ὑποδήματά του, ὡς οἱ στρατιῶται τοῦ Ναπολέοντος ἐν Ῥωσσίᾳ, ἢ ν' ἀγαπήσῃ τὰς αἶγάς του ὡς οἱ ποιμένες τῶν Πυρηναίων. Εἰς τοιαύτην περίπου κατάστασιν εὑρίσκετο καὶ ἡ ἡμετέρα ἡρωΐς, ὅτε ἑσπέραν τινά, ἐνῶ ἐκάθητο παρὰ τὸ χεῖλος τοῦ ἰχθυοτροφείου μοιράζουσα μελαγχολικῶς τὸ δεῖπνόν της εἰς τοὺς κυπρίνους, ἐπλησίασεν αὐτὴν μυστηριωδῶς ὁ κηπουρὸς τῆς Μονῆς, καὶ στρέψας κύκλῳ ἀνήσυχα βλέμματα, ἐνεχείρισεν αὐτῇ μηστηριωδῶς ἐπιστολήν γεγραμμένην διὰ πορφυρᾶς μελάνης ἐπὶ λεπτοῦ δέρματος θνησιγενοῦς ἀρνίου. Ἡ Ἰωάννα ἀναπτύξασα αὐτήν, ἐν μέσῳ ἀνθίνων στεφάνων, καρδιῶν τετρωμένων, ἀσπαζομένων περιστερῶν, φλεγουσῶν λαμπάδων καὶ ἄλλων περιπαθῶν συμβόλων, δι' ὧν οἱ τότε ἐρασταὶ ἐκόσμουν τὰς ἐπιστολάς των, ὡς παρ' ἡμῖν οἱ θαλασσινοὶ τοὺς βραχίονας καὶ τὰς κνήμας των, ἀνέγνωσε τὰ ἑξῆς:

Φρουμέντιος τῇ ἀδελφῇ αὐτοῡ Ἰωάννᾳ χαίρειν ἐν Ὑψίστῳ

«Ὡς ἡ ἔλαφος ἐπιποθεῖ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων, οὕτω καὶ ἡ ψυχή μου ἐδίψησε πρὸς σέ, ἀδελφή μου^[3]. Θρῆνος κατέλαβέ με καὶ ὕδωρ ῥέουσι τὰ βλέφαρά μου^[4]. Τὰ δάκρυά μου εἶναι ἡ τροφὴ τῆς ἡμέρας καὶ τῶν νυκτῶν μου ὁ ὕπνος^[5]. Ὁ πεινῶν ὀνειρεύεται ἄρτους, κἀγὼ σὲ εἶδον καθ' ὕπνους, Ἰωάννα^[6]˚ ἀλλ' ἐξύπνησα καὶ δὲν σὲ εὗρον πλησίον μου. Ἀναβὰς τότε τὸν ὄνον μου τὸν μαῦρον ἦλθον εἰς τὸ σκήνωμά σου τὸ ἅγιον. Παρὰ τὸν τάφον τῆς Ἁγίας Βόμμας σὲ περιμένω. Ἐλθέ, περιστερά μου, ἐκλεκτὴ ὡς ὁ ἥλιος^[7], ἐλθὲ διὰ τῶν ἀκτίνων σου νὰ ἐπισκιάσῃς τὴν σελήνην.»

Τοιαύτη ἦτο ἡ ἐπιστολὴ τοῦ Φρουμεντίου. Σήμερον γράφοντες πρὸς γυναῑκα κλέπτομεν τὸν Φόσκολον καὶ τὴν Σάνδην, οἱ δὲ τότε ἐρασταὶ ἀντέγραφον τοὺς Ψαλμοὺς καὶ τοὺς Προφήτας, ὥστε αἱ ἐπιστολαὶ αὐτῶν ἦσαν φλογεραὶ ὡς τὰ χείλη τῆς Σουναμίτιδος καὶ ἡ ἄμμος τῆς ἐρήμου.

Περὶ τὴν πέμπτην ὥραν τῆς νυκτός, ὅτε ὁ κώδων προσεκάλεσε τὰς παρθένους εἰς τὸν ὄρθρον, ἡ Ἰωάννα κρατοῦσα διὰ τῆς δεξιᾶς χειρὸς τὰ σανδάλια, διὰ δὲ τῆς ἀριστερᾶς τὴν καρδίαν της, ἵνα κατασιγάσῃ τοὺς παλμοὺς αὐτῆς, κατέβη τὴν κλίμακα τοῦ κοινοβίου, ὀλισθαίνουσα σιωπηλῶς ὡς ὄφις ἐπὶ τῆς χλόης. Ἡ σελήνη, ἡ πιστὴ αὕτη λαμπὰς τῶν λαθρεμπόρων καὶ τῶν μοιχαλίδων, ἣν οἱ ποιηταὶ ὠνόμασαν ἁγνὴν κατ' εὐφημισμὸν ὡς καὶ σεμνὰς τὰς Ἐριννύας, ἀνατείλασα ὁσονούπω ὄπισθεν τῶν ἐπάλξεων τῆς Μονῆς ἐφώτισε τὴν πορείαν τῆς δραπέτιδος ἡρωΐδος, ἥτις ἔσπευδεν εἰς τὴν συνέντευξιν, ἀσπλάχνως καταπατοῦσα τὰ σέλινα καὶ τὰ πράσα τοῦ μοναστικοῦ κήπου. Ἀφοῦ ἐπὶ ἡμίσειαν περίπου ὥραν ἐβάδισεν οὕτω, ἔφθασε τέλος εἰς τὸ νεκροταφεῖον σκιαζόμενον ὑπὸ κυπαρίσσων καὶ σμιλάκων τοσούτῳ πυκνῶν, ὥστε οὔτε τοῦ ἀνέμου ἡ πνοὴ οὔτε τοῦ ἡλίου αἱ ἀκτῖνες ἠδύναντο νὰ εἰσδύσωσιν εἰς τὸ σκυθρωπὸν ἐκεῖνο ἑστιατόριον τῶν σκωλήκων. Ὁ Φρουμέντιος εἶχε δέσει τὸν ὄνον του εἰς κλάδον δένδρου, ἐπισκιάζοντος τὸ μνῆμα τῆς Ἁγίας Βόμμας, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἐκάθητο ἀνυψῶν εἰς τὴν ἄκραν βακτηρίας κεράτινον φανάριον, ἵνα χρησιμεύσῃ ὡς φάρος εἰς τὴν φιλτάτην του· ἅμα δὲ εἶδε τὴν Ἰωάνναν προβαίνουσαν μετὰ διελίας μεταξὺ τῶν τάφων, ὥρμησε πρὸς αὐτὴν ὡς Καπουκῑνος πρὸς χοιρομήριον κατὰ τὸ τέλος τῆς Τεσσαρακοστῆς. Ἀλλ' ὁ τόπος δὲν ἦτο κατάλληλος διὰ τοιαύτας φιλοφρονήσεις· διὸ κρεμάσας τὸ φανάριον εἰς τὸν τράχηλον τοῦ ὄνου καὶ ἐπὶ τῶν νώτων αὐτοῦ ἀναβὰς μετὰ τῆς Ἰωάννας ἔσπευσε ν' ἀπομακρυνθῇ τῶν νεκρωσίμων ἐκείνων σκιῶν. Τὸ δυστυχὲς ζῶον κύπτον ὑπὸ διπλοῦν φορτίον, ἀλλὰ καὶ ὑπὸ τεσσάρων πτερνῶν ἐνθαρρυνόμενον, ἔκλινε τὰ μακρά του ὦτα καὶ ἤρξατο νὰ τρέχῃ, ἐκπέμπον ἐν εἴδει διαμαρτυρήσεως ὀγκηθμοὺς τοσούτῳ ἠχηρούς, ὥστε (κατ' ἀξιόπιστον συναξαριστὴν) πολλαὶ τῶν κεκοιμημένων παρθένων, νομίσασαι ὅτι ἤχησεν ἡ σάλπιγξ τῆς Κρίσεως, ἐξήγαγον τὰς φαλακρὰς κεφαλὰς ἐκ τῶν μνημείων.

Ἡ Ἰωάννα ἔχουσα ζώνην τοὺς βραχίονας καὶ στήριγμα τὰ στήθη τοῦ καλοῦ Φρουμεντίου ἀνέπνεε μετ' ἀπεριγράπτου ἀγαλλιάσεως τὸν ἀέρα τῶν ἀγρῶν. Τὸ νέον ζεῦγος ὑπερβὰν τὸ δάσος ἔτρεχεν ἤδη ἐπὶ ἀνοικτοῦ πεδίου φυτευμένου διὰ κριθῆς ἢ κυάμων. Ἀνατείλαντος δὲ μετ' οὐ πολὺ τοῦ ἡλίου, ὁ νέος μοναχός, ἵνα προφυλάξῃ τὴν σύντροφόν του ἀπὸ τῶν θερινῶν ἀκτίνων, ἠνάγκασε διὰ θαυματουργοῦ ἐπικλήσεως μεγάλον τινὰ ἀετὸν νὰ ἁπλώσῃ τὰς πτέρυγας ὑπεράνω τῆς κεφαλῆς της, παρακολουθῶν ἐν τῇ πτήσει του τὸ βῆμα τοῦ ὄνου. Τοιαῦτα θαύματα κατώρθουν οἱ τότε χριστιανοί, τῶν ὁποίων ἡ καρδία ἦτο ἁπλῆ, ἡ πίστις ἀκμαία καὶ αἱ προσευχαὶ παντοδύναμοι παρὰ τῇ Παναγίᾳ, ἐνῷ σήμερον οἱ πολυμαθεῖς, ἀλλ' ὀλιγόπιστοι σοφοὶ τοῦ αἰῶνος, οἱ κρατοῦντες διαβήτην καὶ μικροσκόπιον ἀντὶ σταυροῦ καὶ κομβολογίου, γνωρίζουσι μὲν πόσα πτερὰ ἔχει ἡ οὐρὰ ἑκάστου πτηνοῦ καὶ πόσους σπόρους περικλείειὁ κάλυξ τῶν ἀνθέων, ἀλλ' οὔτε ἀετοὺς δύνανται δι' ἑνὸς νεύματος νὰ ἐξημερώσωσιν οὔτε τὰς ἀκάνθας νὰ μεταβάλωσιν εἰς κρίνους δι' ἑνὸς δακρύου· πλὴν δὲ τούτου ὑβρίζονται καὶ ὑπὸ τοῦ πανοσιωτάτου Ἀββᾶ Κρελιέρου, ὅστις ὀνομάζων αὐτοὺς εἰδωλολάτρας, διότι διατηροῦσιν ἐν τῷ χριστιανικῷ οὐρανῶ τὸν Ἑρμῆν καὶ τὴν Ἀφροδίτην^[8] καὶ ἀθέους, διότι ἀλλάσσουσι τὰ ὀνόματα τῶν φυτῶν, ἀνακράζει ὡς ἄλλος Ἱερεμίας «Ἀνάθεμα! Ἀνάθεμα! καὶ πάλιν ἀνάθεμα εἰς τὴν πρόοδον καὶ τὴν ἐπιστήμην».

Μετὰ τετράωρον δρόμον ἐσταμάτησαν οἱ δραπέται, ἵνα ἀναπαυθῶσι πλησίον μικρᾶς τινος λίμνης, παρὰ τὸ χεῖλος τῆς ὁποίας ὑψοῦτο προτοῦ γιγαντιαῖον ἄγαλμα τοῦ Ἰρμινσούλ. Τὸ εἴδωλον τοῦτο εἶχε κρημνίσει ὁ Ἅγιος Βονιφάτιος δι' ἑνὸς φυσήματος εἰς τὸ βάθος τῆς λίμνης· ἀλλ' οἱ ἀρχαῖοι αὐτοῦ λάτραι, καίτοι γενόμενοι χριστιανοί, διετήρουν ἐν τοῑς μυχοῑς τῆς καρδίας λείψανά τινα ἀφοσιώσεως πρὸς τὸν ἀποπνιγέντα αὐτῶν προστάτην, εἰς ὃν ἐξηκολούθουν νὰ προσφέρωσι δῶρα, ῥίπτοντες κατ' ἔτος εἰς τὸ ὕδωρ πλακοῦντας, λαμπάδας, μελόπητας καὶ τυρία πρὸς μεγίστην χαρὰν τῶν ἰχθύων, οἵτινες διὰ τῶν προσφορῶν ἐκείνων εἶχον γείνει παχεῖς ὡς ἱερεῖς τῆς Ῥέας. Ὁ Φρουμέντιος καταγόμενος μητρόθεν ἐκ τῶν ἡρωϊκῶν συναγωνιστῶν τοῦ Βιτικίνδου, ἦτο κατὰ τὴν δεισιδαιμονίαν γνήσιον τέκνον τῆς Σαξωνίας, ἡ δὲ Ἰωάννα, καίτοι δεινὴ θεολόγος, συνεμερίζετο ὡς ὁ Σωκράτης εἰς τὰς προλήψεις τῶν συγχρόνων. Οἱ πλεῖστοι χριστιανοὶ τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ἀμφιῤῥέποντες εἰσέτι μεταξὺ τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν εἰδώλων ὡμοίαζον τὴν ἐν Χίῳ εὐλαβῆ ἐκείνην γραίαν, ἥτις καθ' ἑκάστην ἀνῆπτε κηρίον πρὸ τῆς εἰκόνος τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καὶ ἕτερον πρὸς τῆς τοῦ Διαβόλου, λέγουσα ὅτι καλὸν εἶναι νὰ ἔχῃ τις φίλους πανταχοῦ.

Οἱ δύο λοιπὸν ἐρασταί, γονυπετήσαντες παρὰ τὴν ὄχθην τῆς λίμνης, προσέφερον εἰς τὸν Ἰρμινσοὺλ τὰ λείψανα τοῦ προγεύματος, τρίχας τῆς κεφαλῆς καὶ ὀλίγας τινὰς ἀναμεμειγμένας τοῦ αἵματος αὑτῶν σταγόνας, καθιστῶντες διὰ τῆς σπονδῆς ταύτης τὴν ἕνωσιν αὑτῶν αἰωνίαν καὶ ἀδιάῤῥηκτον ὡς τὴν τοῦ Δουκὸς τῆς Ἑνετίας μετὰ τῆς θαλάσσης. Μετὰ δὲ τὴν τελετὴν ἐξήγαγεν ὁ Φρουμέντιος ἐκ τοῦ δισακκίου ἀνδρικὴν στολὴν καλογήρου, τὴν ὁποίαν παρεκάλεσε τὴν φίλην του νὰ ἐνδυθῇ, ἵνα γείνῃ δεκτὴ ὡς νεοφώτιστος εἰς τὴν Μονὴν τῆς Φούλδας. «Οὕτω», προσέθηκεν ἐρυθριῶν ὁ νεανίσκος, «θέλομεν κατοικεῖ ἀνενοχλήτως εἰς τὸ αὐτὸ κελλίον, τρώγοντες εἰς τὸ αὐτὸ πινάκιον καὶ βυθίζοντες τὸν κάλαμον εἰς τὸ αὐτὸ μελανοδοχεῖον, ἐνῶ, ἂν σ' ἐννοήσωσιν γυναῖκα, θέλουσι σὲ κλείσει οἱ προεστῶτες μετὰ τῶν ἄλλων κατηχουμένων εἰς τὸν γυναικῶνα, ὅπου μόνον ἐκεῖνοι ἔχουσι τὴν ἄδειαν νὰ εἰσέρχωνται, ἐγὼ δὲ θέλω ἀποθάνει εἰς τὴν φλιὰν ἐκ τῆς ἀπελπισίας».

Ἡ Ἰωάννα ἀπεποιεῖτο ὡς ἔργον ἀσεβὲς τὴν μεταμφίεσιν, ἀντιτάσσουσα εἰς τοῦ ἐραστοῦ τὰς παρακλήσεις τὸ ῥητὸν τῆς Γραφῆς «οὐκ ἔσται σκευὴ ἀνδρὸς ἐπὶ γυναικί, οὐδ' ἐνδύσεται ἀνὴρ στολὴν γυναικείαν˚» ἀλλ' ἐκεῖνος ἐπέμενε, καὶ εἰς τὸ ἐδάφιον τοῦ Δευτερονομίου ἀντέταττε τὴν γνώμην τοῦ Ὠριγένους, καθ' ὃν αἱ γυναῖκες θέλουσι μεταμορφωθῆ εἰς ἄνδρας κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς Κρίσεως. Ἀποκριθείσης δὲ τῆς Ἰωάννας ὅτι ὁ Ὠριγένης ἦτο αἱρετικὸς καὶ πλὴν τούτου εὐνοῦχος, ἐνεθύμισεν αὐτῇ ὁ νεανίσκος τὸ παράδειγμα τῆς Ἁγ. Θέκλας ἀδελφῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου καὶ πλὴν ταύτης τὴν Ἁγ. Μαργαρίταν, τὴν Ἁγ. Εὐγενίαν, τὴν Ἁγ. Ματρώναν^[9] καὶ τόσας ἄλλας ἁγίας, αἵτινες κρύψασαι ὑπὸ ἀνδρικὸν ῥάσον τὸ σῶμα αὐτῶν, τὸ λευκὸν ὡς πτέρυγα ἀγγέλου, ἀπέκτησαν τὴν ἁγιότητα, συζήσασαι μετὰ καλογήρων, ὡς κατακτῶσι καὶ οἱ Τοῦρκοι τὸν παράδεισον ζῶντες μεταξὺ γυναικῶν. Ἡ νεότης, τὸ κάλλος καὶ ἡ περιπάθεια ἦσαν ἐπιχειρήματα καθιστῶντα ἀκαταμάχητον τὴν εὐγλωττίαν τοῦ νέου κατηχητοῦ, ὥστε ἡ Ἰωάννα, καταπατήσασα μετ' οὐ πολὺ ὑπὸ τοὺς μικροὺς πόδας της τά τε παραγγέλματα τοῦ Μωϋσέως καὶ τὴν γυναικείαν αὐτῆς στολήν, ἐνεδύθη τὸ ράσον καὶ ὑπεδέθη τὰ σανδάλια ἐκεῖνα, ἅτινα ἔμελλε μετὰ τινα ἔτη νὰ τείνῃ πρὸς ἀσπασμὸν εἰς τοὺς μεγάλους τῆς γῆς, περὶ τὸν θρόνον της γονυπετοῦντας. Ἀφοῦ ἐτελείωσεν ἡ μεταμόρφωσις, ὡδήγησεν αὐτὴν ὁ Φρουμέντιος εἰς τὸ χεῖλος τῆς λίμνης, ἵνα κατοπτρισθῇ. Οὐδέποτε εἶχε σφίγξει σχοινίον τὴν ὀσφὴν ὡραιοτέρου καλογήρου, τὸ δὲ πρόσωπον τῆς ἡρωΐδος μας ἔλαμπεν ὑπὸ τὸ μοναχικὸν κουκούλιον ὡς μαργαρίτης ἐντὸς τοῦ ὀστράκου. Ὁ Φρουμέντιος δὲν ἠδύνατο νὰ ἀκροασθῇ [=κορεσθῇ] θαυμάζων τὸν ἀδελφόν του Ἰωάννην, πρὸ τοῦ ὁποίου γονυπετήσας ὡς ἐν ἐκστάσει ἤρξατο νὰ ἀνυμνῇ τὴν καλλονὴν αὐτοῦ διά τινος τῶν μυστικοανατομικῶν ἐκείνων ὕμνων, δι' ὧν οἱ καλόγηροι τοῦ μεσαιῶνος ἐξεθείαζον ἀνὰ ἓν τὰ μέλη τῆς Παναγίας, τὰς τρίχας, τὰς παρειάς, τοὺς μαστούς, τὴν γαστέρα, τὰς κνήμας καὶ τοὺς πόδας, ὡς οἱ ἰπποκάπηλοι τὰ κάλλη τῶν ἵππων των καὶ ὁ κύριος Π. Σοῦτζος τὰ τῶν ἡρωΐδων του.

Μετὰ τὸ τέλος τῆς λιτανείας ἱππεῦσαν καὶ πάλιν τὸ νέον ζεῦγος διηύθυνε τὰ βήματα τοῦ ὑποζυγίου πρὸς τὸ μοναστήριον τῆς Φούλδας, ὅπου ἔμελλεν ἡ Ἰωάννα νὰ καταταχθῇ ἐν τῇ ποίμνῃ τοῦ Ἁγ. Βενεδίκτου. Δώδεκα ὅλας ἡμέρας ἐδαπάνησαν οἱ δραπέται, ἵνα διατρέξωσι τὰς μεταξὺ Μοσβάχης καὶ Φούλδας τριάκοντα λεύγας, ἀναπαυόμενοι ὅπου εὕρισκον σκιάν, λουόμενοι εἰς πάντα ῥύακα καὶ τὸ ὄνομα αὐτῶν ἐγχαράσσοντες εἰς τὰ δένδρα, ἅτινα ἐσκίαζον τὰς ἡδονάς των.

[……..]

Ἐπὶ δύο ὁλοκλήρους μῆνας ἐπάλαισε κατὰ τοῦ Δαίμονος ἡ Ἰωάννα, σκορπίζουσα φύλλα ἄγνου ἐπὶ τῆς κλίνης της, ὡς αἱ Ἀθηναῖαι κατὰ τὰς ἑορτὰς τῆς Δήμητρος, πίνουσα ἀφεψήματα νυμφαίας κατὰ τὴν συμβουλὴν τοῦ Πλινίου, τρώγουσα θριδάκων κορυφὰς κατὰ τὴν συνταγὴν τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ νηστευτοῦ, καὶ οὐδὲν παραλείπουσα τῶν μεσαιωνικῶν φαρμάκων, ἵνα καταπνίξῃ τοὺς νεανικοὺς πόθους, οἵτινες ἀνεβλάστανον εἰς τὰ τεσσαρακονταετῆ στήθη της ὡς τὰ ἄνθη ἐπὶ τῶν ἐρειπίων. Ἀλλ' οἱ τοιοῦτοι πόθοι ὁμοιάζουσι τὴν ἄσβεστον, ἥτις ὅσῳ περισσότερον βρέχεται, τόσῳ μᾶλλον ἀνάπτει. Μετὰ πᾶσαν κατὰ τῆς σαρκὸς νίκην ἀντὶ νὰ ψάλλῃ ἐπινίκια ἔκλαιεν ἡ Ἰωάννα τὴν ἀπολεσθεῖσαν εὐκαιρίαν. «Μία ἀκόμη τοιαύτη νίκη καὶ ἐχάθην» ἔκραζεν ὁ Πύῤῥος, ἀριθμῶν τοὺς πεσόντας στρατιώτας του· ταὐτὰ ἔλεγε καὶ ἡ Ἰωάννα, ἀποσπῶσα μετὰ ἄγρυπνον νύκτα τρεῖς λευκανθείσας τρίχας της. Βεβαίαν ἤδη προβλέπουσα τὴν ἧτταν περιττὸν ἐνόμισε νὰ παρατείνῃ τὴν πάλην· τὸν δὲ νικητὴν αὐτῆς πρὸ πολλοῦ εἶχεν ἐκλέξει. Ὀλίγας στιγμὰς πρὶν ἀποθάνῃ εἶχε κληροδοτήσει εἰς αὐτὴν ὁ Ἅγιος Λέων τὸν μονογενῆ υἱὸν ἢ μᾶλλον ἀνεψιόν του, (διότι ἀνεψιοὶ καλοῦνται ἐν Ῥώμῃ τὰ τέκνα τῶν Παπῶν, ὅταν μάλιστα οὗτοι τύχωσι καὶ ἅγιοι), εἰκοσαετῆ τότε νεανίαν, ξανθὸν ὡς σκύλον τῆς Λακωνίας^[10] καὶ ἀφοσιωμένον ὡς ἐκεῖνοι εἰς τὴν Ἰωάνναν, ἥτις εἶχε χειροτονήσει αὐτὸν μυστικὸν θαλαμηπόλον, μέγα καὶ ἐπίζηλον ἀξίωμα κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην.

Ὁ παπικὸς ἐκεῖνος βλαστὸς ἐκαλεῖτο Φλῶρος καὶ ἐκοιμᾶτο πάντοτε εἰς παρακείμενον τοῦ ἀποστολικοῦ κοιτῶνος δωμάτιον, ἕτοιμος ὢν νὰ τρέξῃ εἰς τὰς προσκλήσεις τοῦ παπικοῦ κωδωνίσκου. Ἡ ἡμετέρα Ἰωάννα συνείθιζεν ὡς οἱ ἀρχαῖοι Ἀθηναῖοι νὰ ἐκτελῇ ὅσα ἀπεφάσιζεν ἄνευ ἀναβολῆς· ἀλλὰ τότε εὑρέθη κατὰ πρώτην φορὰν εἰς μεγάλην ἀμηχανίαν, μάτην ζητοῦσα νὰ εὕρῃ πῶς ἠδύνατο, Πάπας οὖσα, νὰ τείνῃ εἰς τοὺς ἀσπασμοὺς τοῦ ἀθώου ἐκείνου νεανίσκου ἄλλο τι πλὴν τῶν σανδαλίων της. Πολλάκις ἐν ὤρᾳ μεσονυκτίου φεύγουσα γυμνόπους τὴν ἄϋπνον κοίτην της εἰσέδυεν ἀκροποδητεὶ εἰς τὸν θάλαμον, ὅπου ἐκοιμᾶτο ὁ ὑποψήφιος διάδοχος τοῦ Φρουμεντίου, καὶ σκιάζουσα διὰ τῶν δακτύλων τὸ φῶς τῆς λυχνίας, ὡς ἡ Σελήνη τὰς ἀκτῖνάς της διὰ νεφελῶν, ὅτε ἐπεσκέπτετο τὸν Λάτμιον ποιμένα, ἔμενεν ὁλοκλήρους ὥρας θεωροῦσα τὸν ὑπνώττοντα νεανίαν. Ἑσπέραν δέ τινα ἐτόλμησε καὶ νὰ ἐπιψαύσῃ διὰ τοῦ ἄκρου τῶν χειλέων τὸ μέτωπον τοῦ κοιμωμένου, φυγοῦσα μετὰ τρόμου, ἅμα εἶδε κινούμενα τὰ βλέφαρά του. Ὁ δὲ καλὸς Φλῶρος διηγήθη τὴν ἐπιοῦσαν εἰς τοὺς συντρόφους του πῶς νυκτερινὴ ὀπτασία εἰς κεντητὸν ὑποκάμισον περιτυλιγμένη ἐπεσκέφθη αὐτὸν καθ' ὕπνους. Ἀλλ' αἱ ὀπτασίαι, τὰ ὄνειρα καὶ τὰ φαντάσματα ἦσαν κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην συνήθη, ὡς σήμερον αἱ εἰς τὰς τραπέζας ἐμφωλεύουσαι ψυχαὶ τῶν ἡρώων ἢ καὶ τῶν ζώων^[11], ὥστε ἀντὶ νὰ ἐκπλήττωνται οἱ πλεῖστοι ἐχασμῶντο ἀκούοντες τὰς διηγήσεις τοῦ νέου θαλαμηπόλου. Ἀλλ' ἐκεῖνος, βέβαιος ὢν ὅτι τὸ φάντασμά του δὲν ἦτο ἐκ τῶν συνήθων ἔτρεμε τὴν ἐπιοῦσαν ἐπὶ τῆς κλίνης του μὴ δυνάμενος νὰ κλείσῃ τοὺς ὀφθαλμούς.

Τὰ πάντα εἶχον ἤδη σιωπήσει εἰς τὸ παπικὸν οἴκημα πλὴν τῶν γλαυκῶν καὶ τῶν ὡρολογίων, ὅτε κρότος ἐλαφρὸς ὡς πτῆσις νυκτίου πτηνοῦ ἢ βάδισμα νέας δεσποινίδος, σπευδούσης εἰς τὴν πρώτην αὐτῆς συνέντευξιν καὶ φοβουμένης τὴν παρθενικὴν ἠχὼ τῶν ὑποδηματίων της, ἠκούσθη εἰς τὸ πρόθυρον τοῦ θαλάμου. Ἡ θύρα ἠνοίχθη ἀθορύβως ὡς ἀπὸ ἀΰλου ὠθουμένη φυσήματος, καὶ τὸ φάσμα διευθύνθη πρὸς τὴν κλίνην βαδίζον ἐπὶ τῆς ἄκρας τῶν γυμνῶν ποδῶν του. Ὁ Φλῶρος ᾐσθάνθη τὸ ὑποκάμισόν του βρεχόμενον ὑπὸ ἱδρῶτος ψυχροῦ ὡς ὕδατος τῆς Στυγὸς, (τοῦ ἀρκαδικοῦ ἐννοῶ ποταμοῦ καὶ ὄχι τοῦ καταχθονίου, ὅστις ἦτο ζεστός), τὸ δὲ σκότος ἐπηύξανε τὸν τρόμον του· καθότι οὔτε αὐτόφωτον ὡς τὰ ἄλλα φαντάσματα ἦτο τὸ φάσμα οὔτε ἔφερε λυχνίαν τὴν νύκτα ἐκείνην, ἀλλὰ μόλις διεκρίνετο ὑπὸ τὸ σπινθήρισμα τῆς σβυνομένης θερμάστρας ὡς λευκόν τι καὶ ἀμφίβολον νέφος, βραδέως καὶ ἀπειλητικῶς πρὸς τὴν κλίνην προχωροῦν. Τὸ νέφος, τὸ φάσμα, ὁ βρυκόλαξ, ἡ Ἰωάννα τέλος πάντων, ἐστάθη παρὰ τὴν κλίνην καί, ἐνθαῤῥυνομένη ὑπὸ τῆς ἀκινησίας τοῦ νεανίσκου, ἤρχισε νὰ λείχῃ διὰ τοῦ ἄκρου τῶν χειλέων τὰς παρειὰς τοῦ ἀπηγορευμένου ἐκείνου καρποῦ, ὃν δὲν ἐτόλμα νὰ δαγκάσῃ. Ἡ θερμὴ αὕτη πρόσψαυσις διεσκέδασεν ἐν ἀκαρεὶ τὸ εἰς τὰς φλέβας τοῦ νεανίσκου κυκλοφοροῦν ῥῖγος· ἅμα δὲ συνελθὼν ἐξέτεινεν ἀμφοτέρους τοὺς βραχίονας, ἵνα συλλάβῃ τὸ φάσμα, ὅπερ μόλις ἐπρόφθασε νὰ διαφύγῃ, ἀφίνον εἰς χεῖράς του τὸ ἥμισυ τοῦ ὑποκαμίσου καὶ πέντε τῆς κεφαλῆς του τρίχας. Ἀλλ' ὁ καλὸς Φλῶρος δὲν ἠδύνατο εἰς τοιαῦτα λάφυρα νὰ ἀρκεσθῇ· τὸ αἷμα αὐτοῦ ἔβραζεν ἤδη ἐκ τῆς συγκινήσεως καὶ περιεργείας, οἱ δὲ πόδες ἐδίωκον τὴν νυκτερινὴν ὀτασίαν, ἥτις ἔφευγεν ὠκύπους. Δὶς καὶ τρὶς περιέδραμον οὕτω τὸν θάλαμον, μέχρις οὗ περιπλεχθὲν τὸ φάσμα εἰς τὰς πτυχὰς τοῦ σχισθέντος χιτῶνος ἢ σαβάνου του κατέπεσεν ἐπὶ τοῦ τάπητος ὑποκάτω ἀνοικτοῦ παραθύρου. Ὁ Φλῶρος ἐξέτεινε τότε καὶ πάλιν τὴν χεῖρα, ἀλλ' ἀντὶ νὰ ἀπαντήσῃ ὀστᾶ, σκώληκας, σαπρίαν ἢ ἄλλα τοιαῦτα κλασικὰ κοσμήματα τῶν βρυκολάκων, ἡ χεὶρ αὐτοῦ ἀνεπαύθη ἐπὶ θερμῆς καὶ λείας ἐπιδερμίδος, ἥτις ἐφαίνετο χρησιμεύουσα ὡς θήκη εἰς ζῶσαν καὶ πάλλουσαν καρδίαν· ἤδη δὲ ἥπλονε καὶ τὴν ἄλλην χεῖρα, ἀλλὰ κατ' ἐκείνην τὴν στιγμὴν προβᾶσα ὄπισθεν νέφους ἡ σελήνη ἔλαμψε πανσέληνος ἐπὶ τοῦ προσώπου καὶ τοῦ γυμνοῦ στήθους τοῦ ἁγιωτάτου πάπα Ἰωάννου τοῦ ὀγδόου.

Ἐνταῦθα, ἀναγνῶστα μου, ἠδυνάμην, ἂν ἤθελον, νὰ δανεισθῶ παρὰ τοῦ ἀββᾶ Κάστη, τοῦ πανοσιωτάτου Πούλκη, τοῦ αἰδεσιμωτάτου Ῥαβαλαὶ ἢ ἄλλου σεμνοῦ ἱερέως ὀλίγην αἰσχρολογίαν, ἵνα δι' αὐτῆς λιπάνω ὁπωσοῦν τὴν διήγησίν μου, ἥτις κινδυνεύει νὰ καταντήσῃ ξηρὰ ὡς ἡ συκῆ τοῦ Εὐαγγελίου· ἀλλ' οὔτε θεολόγος οὔτε ἱερεύς, οὔτε κἂν διάκονος ὢν ἀκόμη ἀμφιβάλλω ἂν ἔχω τὸ δικαίωμα νὰ ῥυπάνω τὰς χεῖράς μου καὶ τὰς ἀκοάς σου. Εἰς τὴν αὐτὴν ἀμηχανίαν εὑρέθη καὶ ὁ ποιητὴς τοῦ Δὸν Ζουάν, ὅτε μετὰ μακρὰν καταδίωξιν ἡ χεὶρ τοῦ ἥρωός του ἀνεπαύθη τέλος πάντων ἐπὶ τοῦ γυμνοῦ στήθους τῆς τρίτης ἢ τετάρτης ἡρωΐδος του, ὡς ἡ κιβωτὸς ἐπὶ τοῦ ὄρους Ἀραράτ. Μὴ γνωρίζων δὲ τίνι τρόπῳ ἠδύνατο νὰ παραστήσῃ κοσμίως τὰ μετέπειτα, παρῄτησεν ὁ Βύρων τὸ ποίημα καὶ τὴν ποίησιν καὶ γενόμενος μισάνθρωπος καὶ φιλέλλην ἐκ τῆς ἀπελπισίας ἔτρεξε νὰ ταφῇ εἰς τοὺς βούρκους τοῦ Μεσολογγίου. Ἀλλ' ἐγὼ γράφων ἀληθῆ ἱστορίαν ἀναγκάζομαι ἑκὼν ἄκων νὰ ὁμολογήσω ὅτι μεταξὺ τῆς Ἰωάννας καὶ τοῦ Φλώρου τοσοῦτον ἐπροχώρησαν τὰ πράγματα μετὰ τὰς ἀναγκαίας ἐξηγήσεις, ὥστε αἱ παρειαὶ τῆς Παναγίας, ἣν ἐλησμόνησαν νὰ σκεπάσωσιν, ἔγειναν ἐρυθραὶ ὑπὸ τῆς αἰσχύνης, αἱ τοῦ Ἁγ. Πέτρου κίτριναι ὑπὸ τῆς ὀργῆς, ἡ εἰκὼν τοῦ Ἐσταυρωμένου κατέπεσε καὶ ἐθραύσθη, ὁ δὲ προστάτης Ἄγγελος τοῦ Πάπα Ἰωάννου Η΄, ὅστις δὲν εἶχεν ἀκόμη ἐννοήσει ὅτι ὁ κλειδοῦχος τοῦ Παραδείσου ἦτο γυνή, ἀπέπτη εἰς οὐρανὸν σκιάζων τὸ πρόσωπον διὰ τῶν πτερύγων. Ἂν ἦτο ἡμέρα, ὅτε διεπράττετο τὸ ἀνοσιούργημα ἐκεῖνο, ἤθελε συμβῆ ἀναμφιβόλως καὶ ἔκλειψις ἡλίου· ἀλλ' ἐπειδὴ ἦτο νὺξ βαθεῖα, μόνην τὴν σελήνην ἠδυνήθησαν νὰ παραστήσωσιν ἡμῖν οἱ φιλαλήθεις Χρονογράφοι σκιαζομένην ὑπὸ αἱμοβαφοῦς νεφέλης. Κατ' ἄλλους πάλιν τὸ θαῦμα ἀνεβλήθη μέχρι τῆς ἐπιούσης πρωΐας, καθ' ἣν μάτην ἐπερίμενον οἱ κάτοικοι τῆς αἰωνίου πόλεως τὸ ἄστρον τῆς ἡμέρας· ὥστε ἡ νὺξ ἐκείνη ὑπῆρξε τριπλῆ, ὡς ὅτε ὁ Ζεὺς ἐφύτευσε τὸν Ἡρακλῆν· ἀλλ' ἀμφιβάλλω ἂν εὗρεν αὐτὴν μακρὰν ἡ Ἰωάννα, διότι κατὰ τὸν Σολομῶντα: «Ἅδης καὶ πῦρ καὶ ἔρως γυναικὸς οὐ μὴ εἴπωσιν ἀρκεῖ».

Τὴν ἐπιοῦσαν τῆς τριπλῆς ἐκείνης νυκτός, ὅτε ὁ Πάπας Ἰωάννης ἐπαρουσιάσθη εἰς τοὺς αὐλικούς του, τὸ πρόσωπον τῆς αὐτοῦ Ἁγιότητος ἠκτινοβόλει, τὰ χείλη καὶ αἱ χεῖρες ὡμοίαζον [=ἐμοίραζον] ἀφειδῶς εὐχάς, χάριτας καὶ εὐλογίας, καὶ ὅλη ἐκείνη ἡ παπικὴ χαρὰ ἀντανεκλᾶτο ἐπὶ τοῦ προσώπου τῶν αὐλικῶν, οἵτινες ἀνήγειρον φαιδρῶς τὴν κεφαλὴ ὡς στάχεις ποτισθέντες μετὰ μακρὰν ἀνομβρίαν. Ὁ ἀρχηγὸς τῆς χριστιανοσύνης διένειμε τὴν ἡμέραν ἐκείνην τέσσαρας ἐπισκοπάς, ἐχειροτόνησεν ἱερεῖς δεκαὲξ διακόνους, προσέθεσε δύο ἁγίους εἰς τὸ Συναξάριον, ἀπήλλαξεν ἀπὸ τῆς ἀγχόνης πέντε κακούργους καὶ ἀπὸ τῆς πυρᾶς εἴκοσιν αἱρετικούς, λυπούμενος, ὅτι δὲν εἶχεν ἑκατόν, ὡς ὁ Βριάρεως χεῖρας, ἵνα περισσοτέρας χάριτας μοιράσῃ. Μετὰ ταῦτα μετέβη ἡ Ἰωάννα εἰς τὴν ἐκκλησίαν καὶ εἶτα ὑπεδέχθη τοὺς πρέσβεις τοῦ πρίγκηπος Ἀνσιγίζου, ζητοῦντος βοήθειαν κατὰ τῶν Σαρακηνῶν. Ἀλλ' ἐνῷ ταῦτα πάντα ἔπραττε μηχανικῶς, ὁ ὀφθαλμὸς αὐτῆς πανταχοῦ ἀνεζήτει τὸν Φλῶρον, καὶ τὸ πνεῦμα ἐπτερύγιζε περὶ τὴν κλίνην της ὡς μέλισσα περὶ ἄνθος, πολλάκις δὲ εἰς τὸ διάστημα τῆς ἡμέρας ἐκείνης ἐψιθύρισεν ὡς ὁ Προφητάναξ «Τίς δώσει μοι πτέρυγας ὡσεὶ περιστερᾶς καὶ πετασθήσομαι καὶ καταπαύσω!^[12]».

Δύο ὁλοκλήρους μῆνας ἐξηκολούθησεν ἡ Ἰωάννα πλέουσα ὡς κύκνος εἰς τὰ νάματα ἀνεξαντλήτων ἡδονῶν καὶ ὑπὸ τοῦ νέου ἐραστοῦ της λατρευομένη, εἰ καὶ εἶχεν ἤδη ὑπερβῆ τὸν μεσαῖον ἐκεῖνον σταθμὸν τοῦ βίου, μετὰ τὸν ὁποῖον στρέφομεν μετὰ πόθου τὸ βλέμμα πρὸς τὰ ὀπίσω. Ἀλλ' ὁ Φλῶρος εὑρίσκετο ἀκόμη εἰς τὴν εὐδαίμονα ἐκείνην ἡλικίαν, καθ' ἣν καὶ αἱ ἄκανθαι φαίνονται ἡμῖν εὐώδεις καὶ ὅλαι αἱ γυναῖκες ὡραῖαι, καθ' ἣν ἐκθέτομεν εἰς δημοπρασίαν τὴν καρδίαν καὶ τὰ χείλη μας, ῥιπτόμενοι ἀφόβως εἰς πᾶσαν ἀνοιγομένην ἡμῖν ἀγκάλην ὡς ὁ Δανιὴλ εἰς τὸν λάκκον τῶν λεόντων, ζητοῦντες ὕδωρ, ἵνα σβέσωμεν τὴν δίψαν μας, καὶ ἀδιαφοροῦντες ἂν διαυγὲς ἦναι ἢ ἀμμῶδες καὶ θολωμένον. Ἄλλως δὲ καίτοι τεσσαρακοντοῦτις οὐδόλως εὐκαταφρόνητος ἦτο ἡ ἡμετέρα ἡρωΐνη, ἔχουσα ἀκόμη λευκοτέρους τῶν τριχῶν τοὺς ὀδόντας καὶ ἀναπληροῦσα τὸν χνοῦν καὶ τὸ ἄρωμα τῆς νεότητος διὰ τῆς ἡδυπαθοῦς ἐκείνης στρογγυλότητος καὶ ἡγεμονικῆς εὐσαρκίας, ἥτις τοσοῦτον θέλγει τοὺς ἀγενείους νεανίσκους, ἀγαπῶντας νὰ ἐμπιστεύωνται εἰς χεῖρας στιβαρὰς καὶ ἐμπείρους τῆς καρδίας των τὰς ἠνίας. Πολλοὶ κριτικοὶ (ἀγνοῶ ἂν ὀρθόδοξοι ἢ αἱρετικοὶ) προτιμῶσι τὴν Ὀδύσσειαν τῆς Ἰλιάδος· ὑπάρχουσι δὲ καὶ ζωγράφοι προτιμῶντες τὰ ἐρείπια τῶν νεοκτίστων οἰκοδομῶν καὶ γαστρονόμοι τὰς ὀζούσας πέρδικας ἀγαπῶντες· οὕτω καὶ πολλοὶ ὀπαδοὶ τοῦ Σολομῶντος ἰσχυρίζονται ὅτι μόνον αἱ ὥριμοι δέσποιναι γνωρίζουσι νὰ ἀρτύωσιν ἐμπείρως τὸν ἀπηγορευμένον καρπόν, στρώνουσαι δι' ἀνθέων τὴν πρὸς αὐτὸν ἄγουσαν ὁδόν ὡς οἱ Ἰησουΐται τὴν τοῦ Παραδείσου. Ὁ Πετράρχης ἀφοῦ ἐγήρασεν, ὠνειροπόλει ἰδανικήν τινα γυναῖκα συνενοῦσα τὴν τέχνην ταύτην μετ' ἀνθηρᾶς νεότητος, καὶ μάτην περιέτρεχε κήπους καὶ δάση ἵνα ἀνεύρῃ τὴν χίμαιραν ταύτην, ἣν ὠνόμαζεν εὔχυμον καρπὸν ἐπὶ ἀνθοῦντος δενδρυλλίου^[13]. Ἀλλ' ὁ Φλῶρος δὲν εἶχεν ἀκόμη καταντήσει νὰ ὀνειρεύεται λευκοὺς κοσσύφους, τὴν δὲ Ἰωάνναν του, καίτοι τεσσαρακοντούτιδα, οὐδὲ ἀντὶ δύο εἰκοσαετῶν παρθένων ἤθελεν ἀνταλλάξει.

Ἐν τούτοις τὸ θέρος εἶχε παρέλθει πρὸ πολλοῦ καὶ ὁ ἁγιώτατος Πατὴρ δὲν ἔσπευδε νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν καθέδραν του. Τὰ τελευταῖα τοῦ ἔτους φύλλα ἐσωρεύοντο παρὰ τὰς ῥίζας τῶν δένδρων, ἡ θάλασσα ἐμυκᾶτο ἀντὶ νὰ ψιθυρίζῃ καὶ οἱ λύκοι κατέβαινον ἐκ τῶν ὀρέων˚ ἀλλ' οἱ δύο ἐρασταὶ διέμενον φαιδροὶ καὶ φιλοπαίγμονες ὡς τὴν ἄνοιξιν αἱ τρυγόνες. Πολλοὶ φιλόσοφοι ἐπροσπάθησαν νὰ εὕρωσι κατὰ τί διαφέρει ὁ ἄνθρωπος τοῦ κτήνους· καὶ οἱ μὲν Ἑβραῖοι ἰσχυρίσθησαν ὅτι διαφορὰ καμμία δὲν ὑπάρχει^[14], οἱ δὲ χριστιανοὶ ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀθάνατον ψυχήν, οἱ φιλόσοφοι ὅτι εἶναι λογικὸς καὶ ὁ Ἀριστοτέλης ὅτι πταρνίζεται συχνότερον τῶν ἄλλων ζώων˚^[15] ἀλλὰ κάλλιον τούτων ἐπέτυχε, νομίζω, ὁ Σωκράτης, παρατηρήσας ὅτι κατὰ τοῦτο ὑπερέχομεν τὰ ζῶα, ὅτι ὅσα τὴν ἄνοιξιν μόνον πράττουσιν ἐκεῖνα, ταῦτα ὁ ἄνθρωπος δύναται καθ' ὅλον τὸ ἔτος νὰ πράξῃ^[16]. Ὁ Ζεύς, ἵνα δικαιολογήσῃ τὰς ὑπερόγκους συζυγικὰς ἀπαιτήσεις του, ῥίπτων τὸ σφάλμα εἰς τὴν ἐπιῤῥοὴν τῆς ἀνοίξεως, διέταττε τὴν γῆν νὰ βλαστάνῃ ἄνθη, ὁσάκις ἐπεθύμει μετὰ τῆς Ἥρας νὰ ὀμιλήσῃ, (καθ' ἣν ἔννοιαν δίδει εἰς τὸ ῥῆμα τοῦτο ὁ Κ. Φίλιππος Ἰωάννου)· ἡ δὲ Ἰωάννα μὴ δυναμένη τὸ αὐτὸ θαῦμα νὰ κατορθώσῃ, ἀνεπλήρονε διὰ ξύλων καὶ λαμπάδων τὰς ἀκτῖνας τοῦ ἐαρινοῦ ἡλίου, τὴν ὀσμὴν τῶν ἀνθέων δι' ἀλόης καὶ κινναμώμου καὶ τὸ κελάδημα τῶν πτηνῶν δι' αὐλῶν καὶ ᾀσμάτων. Τὰ συμπόσια, οἱ κύβοι, οἱ πίθηκες, οἱ μίμοι, οἱ γελωτοποιοὶ καὶ αἱ ἄλλαι τοῦ μεσαιῶνος διασκεδάσεις διεδέχοντο ἀλλήλας ἀκαταπαύστως ἐν τῷ παπικῷ ἀνακτόρω, κατὰ δὲ τοὺς χρονογράφους πολλάκις ἀντήχουν ἐκεῖ ᾄσματα βακχικὰ καὶ χορευτῶν ποδοκρουσίαι. Οὐδέποτε πλέον παρευρίσκετο εἰς τοὺς ὄρθρους ὁ Ποντίφηξ, ἀκολουθῶν τὸ τοῦ Σολομῶντος: «Εἰς μάτην ὑμῖν ἐστι τὸ ὀρθρίζειν^[17]», τὰς δὲ εὐχάς, λειτουργίας καὶ ἀκολουθίας συνέθετεν ὁ ἴδιος^[18] κατὰ τὸ ῥητὸν τοῦ Εὐαγγελίου, τὸ ἀπαγορεῦον εἰς τοὺς χριστιανοὺς τὴν μωρολογίαν· πολλάκις, δέ, ἀφοῦ μετὰ τρισμακαρίαν νύκτα ἀπεσπᾶτο ἀπὸ τοῦ φίλου της τὰς ἀγκάλας, συνέβη αὐτῇ, καθὼς ἐνόθευσε τὸ Πιστεύω, οὕτω καὶ τὸ Πάτερ ἡμῶν νὰ τροποποιῇ ἀντὶ τοῦ ἐπιουσίου ἄρτου, τὸν Φλῶρον αὐτῆς τὸν ἐπιούσιον ζητοῦσα παρὰ τοῦ Οὐρανίου Πατρός.