[4.16.1] Αφού, λοιπόν, πέρασε ο Αλέξανδρος στη Σογδιανή με ένα μέρος του στρατού, άφησε πίσω στα Βάκτρα τον Πολυπέρχοντα και τον Άτταλο και τον Γοργία και τον Μελέαγρο και τους διέταξε να φρουρούν την περιοχή για να μην επαναστατήσουν οι βάρβαροι που κατοικούσαν σε αυτήν, και για να υποτάξουν όσους ήταν επαναστατημένοι. [4.16.2] Χώρισε σε πέντε τμήματα τον στρατό που ήταν μαζί του και όρισε στο ένα τμήμα αρχηγό τον Ηφαιστίωνα και στο άλλο τον Πτολεμαίο, τον γιο του Λάγου, τον σωματοφύλακα. Στο τρίτο τοποθέτησε αρχηγό τον Περδίκκα, ενώ του τετάρτου τμήματος την αρχηγία ανέλαβε ο Κοίνος και ο Αρτάβαζος. Ο ίδιος ανέλαβε το πέμπτο τμήμα και προχώρησε προς τη Σογδιανή με κατεύθυνση τα Μαράκανδα. [4.16.3] Προχωρούσαν και οι άλλοι στρατηγοί ανάλογα με τις επιτυχίες τους και υπέτασσαν με τη βία όσους είχαν καταφύγει στα φρούρια, άλλοτε πάλι έπαιρναν με το μέρος τους όσους προσχωρούσαν με συνθηκολόγηση. Αφού όλος ο στρατός του έφθασε στα Μαράκανδα και επιτέθηκε στο μεγαλύτερο μέρος της Σογδιανής, απέστειλε ο Αλέξανδρος τον Ηφαιστίωνα για να εγκαταστήσει ανθρώπους στις πόλεις της Σογδιανής και τον Κοίνο και τον Αρτάβαζο προς τη Σκυθία, επειδή του ανήγγειλαν ότι ο Σπιταμένης είχε καταφύγει στη χώρα των Σκυθών. Ο ίδιος με τον υπόλοιπο στρατό επιτέθηκε σε όσες περιοχές της Σογδιανής κατείχαν ακόμα οι επαναστάτες και υπέταξε και αυτές χωρίς δυσκολία.
[4.16.4] Ενώ ο Αλέξανδρος ήταν απασχολημένος με αυτά, ο Σπιταμένης και μερικοί άλλοι Σογδιανοί φυγάδες που ήταν μαζί του κατέφυγαν στη χώρα των Σκυθών που ονομάζονταν Μασσαγέτες, όπου, αφού συγκέντρωσαν εξακόσιους Μασσαγέτες ιππείς, έφθασαν σε κάποιο από τα φρούρια της Βακτριανής. [4.16.5] Επιτέθηκαν στον φρούραρχο, που δεν περίμενε καμιά εχθρική ενέργεια, και στους στρατιώτες που φρουρούσαν, σκότωσαν τους στρατιώτες και αφού συνέλαβαν τον φρούραρχο, τον φυλάκισαν. Επειδή πήραν θάρρος από την κατάληψη του φρουρίου, λίγες μέρες αργότερα πλησίασαν τα Ζαρίασπα. Αν και εγκατέλειψαν κάθε σκέψη να επιτεθούν στην πόλη, την πολιόρκησαν όμως και άρπαξαν πολλή λεία.
[4.16.6] Στα Ζαρίασπα βρίσκονταν λίγοι εταίροι, που είχαν μείνει πίσω επειδή ήταν άρρωστοι, και μαζί με αυτούς ο Πείθων, ο γιος του Σωσικλή, που ήταν υπεύθυνος της βασιλικής ακολουθίας στα Ζαρίασπα, όπως και ο Αριστόνικος ο κιθαρωδός. Μόλις αντιλήφθηκαν αυτοί την επιδρομή των Σκυθών (γιατί τώρα πια είχαν αναλάβει από την αρρώστια και μπορούσαν να κρατούν όπλα και να ιππεύουν) συγκέντρωσαν και τους μισθοφόρους ιππείς, ογδόντα περίπου που είχαν μείνει για να φυλάγουν τα Ζαρίασπα, και μερικούς βασιλικούς παίδας και εξόρμησαν κατά των Μασσαγετών. [4.16.7] Στην πρώτη επίθεσή τους οι Μακεδόνες, επειδή έπεσαν ξαφνικά πάνω στους Σκύθες που δεν το περίμεναν, τους αφαίρεσαν ολόκληρη τη λεία και σκότωσαν πολλούς από τους άνδρες που τη μετέφεραν. Ενώ όμως οι Μακεδόνες επέστρεφαν χωρίς καμιά τάξη, επειδή δεν είχαν αρχηγό, έπεσαν σε ενέδρα του Σπιταμένη και των Σκυθών και έχασαν επτά εταίρους και εξήντα μισθοφόρους ιππείς. Σκοτώθηκε εκεί και ο Αριστόνικος ο κιθαρωδός που αναδείχθηκε γενναίος άνδρας περισσότερο από ό,τι μπορούσε να είναι ένας κιθαρωδός. Τραυματίσθηκε και ο Πείθων που πιάστηκε ζωντανός από τους Σκύθες.
[4.17.1] Όταν τα ανήγγειλαν στον Κρατερό, έσπευσε κατά των Μασσαγετών. Μόλις πληροφορήθηκαν οι Μασσαγέτες ότι προχωρούσε εναντίον τους ο Κρατερός, έφυγαν ολοταχώς προς την έρημο. Ο Κρατερός ακολουθώντας τους από κοντά συνάντησε όχι μακριά από την έρημο και αυτούς τους ίδιους και άλλους ιππείς των Μασσαγετών, πάνω από χίλιους. [4.17.2] Έγινε άγρια μάχη μεταξύ των Μακεδόνων και των Σκυθών και νίκησαν οι Μακεδόνες. Από τους Σκύθες σκοτώθηκαν εκατόν πενήντα ιππείς, οι υπόλοιποι όμως Σκύθες διασώθηκαν εύκολα στην έρημο, επειδή ήταν πολύ δύσκολο για τους Μακεδόνες να τους καταδιώξουν πιο πέρα.