ΜΕΝ. Κι η αστασία κακό· ένα πράμα για τους φίλους μας θολό.
Θα σου πω τα λάθη σου όλα· μη θυμώσεις κι αρνηθείς
την αλήθεια· δε θα φτάσω κιόλα εγώ σε υπερβολές.
Όταν πάσκιζες να γίνεις ο στρατάρχης της τρωικής
εκστρατείας —κι ας καμωνόσουν τάχα πως δεν το ᾽θελες—
ξέρεις πώς ταπεινωνόσουν· έκανες, όπου έβρισκες,
340χειραψίες, η πόρτα σου ήταν στους πολίτες διάπλατη,
κι όλους, είτε θέλαν ή όχι, τους χαιρέταες στη σειρά,
με τους τρόπους σου ζητώντας να κερδίσεις την αρχή·
σαν την πήρες, τότες αμέσως άλλαξες τους τρόπους σου·
φίλος όπως πριν δεν ήσουν πια στους φίλους· κλείστηκες·
σπάνια, δύσκολα σε βλέπαν. Μα δεν πρέπει ένας καλός
άνθρωπος ν᾽ αλλάζει τρόπο, σαν ανέβει στα ψηλά·
τότε πιο πολύ στους φίλους πρέπει να είναι σταθερός,
σαν μπορεί απ᾽ τη θέση που έχει να βοηθήσει πιο πολύ.
Πρωτοχτύπησα το πρώτο που σου βρήκα ελάττωμα.
350Κι όταν ήρθες στην Αυλίδα με όλο τον ελληνικό
το στρατό, ένα τίποτα ήσουν· τα ᾽χασες, γιατί οι θεοί
δε σου στέλναν πρίμο αέρα, δεν τα φέρνανε δεξιά·
λεύτερα τα πλοία ν᾽ αφήσεις φώναζαν οι Δαναοί,
κι όχι μέσα στην Αυλίδα να παιδεύονται άδικα.
Τί άθλια όψη, τί σκασίλα που είχες! Χίλιων καραβιών
αρχηγός, και μες στον κάμπο τον τρωικό να μη χυθεί
ο στρατός! Και με καλούσες· «τί να κάμω; σαν ποιό λες
νά ᾽βρω τρόπο;» μου ᾽λεες, «πούθε;», που τ᾽ αξίωμα το τρανό
να μη στερηθείς και χάσεις και τη δόξα. Και ύστερα,
όταν, τα ιερά ερευνώντας, είπε ο Κάλχας να σφαχτεί
για την Άρτεμη η δικιά σου κόρη, κι ότι οι Δαναοί
360θα μπορέσουν ν᾽ αρμενίσουν, η καρδιά σου ευφράνθηκε
κι έταξες πως θα θυσιάσεις τη μικρή· και μήνυσες
πρόθυμα, όχι αναγκασμένος —τέτοιο πράμα μην το πεις—
στη γυναίκα σου να στείλει το κορίτσι, τάχα πως
ταίρι του Αχιλλέα θα γίνει. Κι ύστερα μετάνιωσες
και σε πιάνουμε να γράφεις άλλο γράμμα, πως φονιάς
δε θα γίνεις πια της κόρης. Τί σπουδαία! Τα λόγια αυτά
από το δικό σου στόμα ο ίδιος τ᾽ άκουσε ουρανός.
Πόσοι το παθαίνουν! Φτύνουν αίμα για να πάρουνε
την αρχή, και την αφήνουν ύστερα άσκημα, ή γιατί
με αμυαλιά ο λαός τούς κρίνει ή επειδή —σωστά αν κριθούν—
για τη φύλαξη της χώρας στάθηκαν ανίκανοι.
370Πιο πολύ τη δόλια Ελλάδα κλαίω, εγώ τουλάχιστο·
ενώ κίνησε να κάμει κάποια πράξη σοβαρή,
τώρα αυτών των τιποτένιων των βαρβάρων θα γινεί
το περίγελο, εξαιτίας σου κι εξαιτίας της κόρης σου.
Δεν αρκεί η αντρεία για να ᾽σαι χώρας ή στρατού αρχηγός·
πρέπει ο στρατηλάτης να ᾽χει νου· σαν έχεις φρόνηση,
τότε είσ᾽ άξιος, μόνο τότε, πολιτεία να κυβερνάς.
Η ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ
Φοβερή συμφορά η λογομαχία,
σαν τύχει να μαλώσουνε τ᾽ αδέρφια.