[59] Αλλά ποιός ο λόγος να χάνω τον καιρό μου αναφέροντας τις γνώμες των ανθρώπων για την ομορφιά; Αφού ο Δίας ο παντοκράτορας, ενώ δείχνει τη δύναμή του σε όλα τα άλλα, όταν είναι να πλησιάσει την ομορφιά, θεωρεί σωστό να το κάνει με ταπεινοφροσύνη. Ως γνωστό, πλησίασε την Αλκμήνη παίρνοντας τη μορφή του Αμφιτρύονα· συνευρέθηκε με τη Δανάη ως χρυσή βροχή· ρίχτηκε στην αγκαλιά της Νέμεσης μεταμορφωμένος σε κύκνο· πήρε ξανά την ίδια μορφή και νυμφεύτηκε τη Λήδα· σε όλες τις περιπτώσεις παρουσιάζεται να κυνηγά το φυσικό χάρισμα της ομορφιάς με τέχνη και όχι με τη βία. [60] Οι θεοί έχουν εκτιμήσει την ομορφιά πολύ περισσότερο από όσο εμείς οι άνθρωποι, ώστε συγχωρούν ακόμη και τις γυναίκες τους, όταν υποκύπτουν σ᾽ αυτήν. Έτσι, θα μπορούσε να αναφέρει κανείς πολλές θεές να έχουν κατακτηθεί από την ομορφιά κάποιου θνητού, αλλά καμιά από αυτές δεν προσπάθησε να κρύψει το γεγονός σαν να προκαλούσε ντροπή, αλλά προτίμησαν να υμνούνται οι πράξεις τους αυτές ως ωραίες περιπέτειες παρά να αποσιωπώνται. Και νά η πιο μεγάλη απόδειξη των όσων έχω αναφέρει: μπορούμε να βρούμε περισσότερους που έγιναν αθάνατοι χάρη της ομορφιάς τους παρά χάρη όλων των άλλων χαρισμάτων τους.
[61] Από όλους αυτούς τόσο πολύ υπερείχε η Ελένη όσο ακριβώς διέφερε στην ομορφιά του προσώπου της. Όχι μόνο έγινε αθάνατη, αλλά, αφού απέκτησε δύναμη ίση με τους θεούς, κατά πρώτον τους αδερφούς της, που ήδη ήταν δέσμιοι του πεπρωμένου, τους ανέβασε στην τάξη των θεών και, καθώς επιθυμούσε η μεταμόρφωση αυτή να γίνει πιστευτή από τους ανθρώπους, παραχώρησε σ᾽ αυτούς τόσο φανερά προνόμια, ώστε, όταν τους βλέπουν όσοι κινδυνεύουν στη θάλασσα, να σώζονται, αρκεί να τους επικαλεστούν με ευσέβεια. [62] Ύστερα από αυτά, απέδωσε τόσο μεγάλη ευγνωμοσύνη στον Μενέλαο για τις ταλαιπωρίες και τους κινδύνους που υπέστη για χάρη της, ώστε, ενώ ολόκληρη η γενιά των Πελοπιδών αφανίστηκε και περιέπεσε σε αθεράπευτες συμφορές, όχι μόνο γλίτωσε τον Μενέλαο από αυτές τις συμφορές, αλλά και, κάνοντάς τον από θνητό θεό, τον κατέστησε σύνοικό της και σύντροφο για πάντα. [63] Μάρτυρα γι᾽ αυτά μπορώ να παρουσιάσω την πόλη των Σπαρτιατών, που διασώζει καλύτερα από κάθε άλλη πόλη με έργα τις παλαιές παραδόσεις. Γιατί και μέχρι σήμερα ακόμη στις Θεράπνες της Λακωνίας τελούν ιερές και πατροπαράδοτες θυσίες προς τιμήν της Ελένης και του Μενελάου όχι σαν σε ήρωες αλλά σαν να είναι και οι δύο θεοί.
[64] Η Ελένη έδειξε τη δύναμή της και στον ποιητή Στησίχορο· όταν δηλαδή στους πρώτους στίχους κάποιας ωδής εκφράστηκε άπρεπα γι᾽ αυτήν, ξύπνησε τυφλός· επειδή όμως κατάλαβε την αιτία της συμφοράς του, συνέθεσε το ποίημα που λέγεται Παλινωδία και τον επανέφερε στην προηγούμενη φυσική κατάσταση. [65] Κάποιοι από τους ποιητές του επικού κύκλου είπαν ότι κάποια νύχτα παρουσιάστηκε μπροστά στον Όμηρο η Ελένη και τον πρόσταξε να συνθέσει ποίημα για εκείνους που εξεστράτευσαν εναντίον της Τροίας, επειδή ήθελε να κάνει τον θάνατό τους πιο αξιοζήλευτο από τη ζωή των άλλων ανθρώπων. Λένε ακόμη ότι κατά ένα μέρος λόγω της τέχνης του Ομήρου, κυρίως όμως χάρη της Ελένης, η ποίηση του Ομήρου έχει τόση χάρη και έχει γίνει διάσημη σε όλο τον κόσμο.
[66] Επειδή λοιπόν η Ελένη μπορεί και να τιμωρήσει και να ανταμείψει, πρέπει οι πλούσιοι και να την καλοπιάνουν και να την τιμούν με αφιερώματα, με θυσίες και με άλλες προσφορές· οι φιλόσοφοι από τη μεριά τους να προσπαθούν να συντάσσουν γι᾽ αυτήν λόγους αντάξιους των χαρισμάτων της· γιατί οι μορφωμένοι άνθρωποι πρέπον είναι να προσφέρουν τέτοιου είδους τιμές.