[2.18.1] Ο στρατός των Πελοποννησίων προχώρησε κι έφτασε στην Οινόη της Αττικής από όπου επρόκειτο να εισβάλουν. Στρατοπέδευσαν εκεί κι ετοιμάστηκαν να χτυπήσουν το τείχος με πολιορκητικές μηχανές και άλλα μέσα. [2.18.2] Η Οινόη, που βρίσκεται στα σύνορα Αττικής και Βοιωτίας, ήταν οχυρωμένη και οι Αθηναίοι την χρησιμοποιούσαν σαν φρούριο σε περίσταση πολέμου. Με τις ετοιμασίες τους για την επίθεση οι Πελοποννήσιοι αργοπόρησαν μπροστά στην Οινόη. [2.18.3] Ο Αρχίδαμος κατηγορήθηκε πολύ γι᾽ αυτό, επειδή είχε φανεί χλιαρός όταν είχε γίνει η συνέλευση των συμμάχων για ν᾽ αποφασιστεί ο πόλεμος και η απροθυμία του για την κήρυξη του πολέμου είχε δημιουργήσει την εντύπωση ότι συμπαθούσε τους Αθηναίους. Όταν πάλι συγκεντρώθηκε ο στρατός στον Ισθμό, η αργοπορία του εκεί και, ύστερα, ο αργός ρυθμός της πορείας γέννησαν υποψίες εναντίον του. Αλλά περισσότερο απ᾽ όλα η χρονοτριβή του μπροστά στην Οινόη, [2.18.4] και τούτο επειδή, στο μεταξύ, οι Αθηναίοι είχαν μεταφέρει τα υπάρχοντά τους μέσα στα τείχη και οι Πελοποννήσιοι πίστευαν ότι, αν ο Αρχίδαμος δεν χρονοτριβούσε και είχαν προχωρήσει γρήγορα, θα τα είχαν προλάβει ακόμα έξω από τα τείχη. [2.18.5] Ο στρατός όσο καθόταν άπρακτος έξω απ᾽ την Οινόη τόσο αγανακτούσε με τον Αρχίδαμο, αλλά αυτός είχε την ελπίδα —όπως λένε— ότι οι Αθηναίοι θα γίνουν ενδοτικότεροι όσο η γη τους ήταν ακόμα απείραχτη και θα δίσταζαν να την αφήσουν να καταστραφεί. Γι᾽ αυτό και συγκρατούσε τον στρατό.
[2.19.1] Έκαναν επίθεση εναντίον της Οινόης και δοκίμασαν διάφορα μέσα, χωρίς να μπορέσουν να την κυριέψουν. Οι Αθηναίοι δεν έστειλαν κήρυκα για διαπραγματεύσεις και τότε προχώρησαν απ᾽ την Οινόη κι έκαναν εισβολή στην Αττική την εποχή που το σιτάρι είχε μεστώσει κι είχε μπει πια καλοκαίρι. Τούτο έγινε ογδόντα μέρες, περίπου, μετά την επίθεση των Θηβαίων εναντίον της Πλάταιας. Αρχηγός τους ήταν ο βασιλεύς της Σπάρτης Αρχίδαμος του Ζευξιδάμου. [2.19.2] Αφού στρατοπέδευσαν, άρχισαν να ρημάζουν την Ελευσίνα και το Θριάσιο πεδίο. Σε μια τοποθεσία που λέγεται Ρείτοι, έτρεψαν σε φυγή το αθηναϊκό ιππικό. Μετά προχώρησαν από την Κρωπεία οδό, έχοντας δεξιά το Αιγάλεω κι έφτασαν στις Αχαρνές, τον μεγαλύτερο δήμο της Αττικής. Εκεί οργάνωσαν στρατόπεδο κι έμειναν πολύν καιρό καταστρέφοντας την ύπαιθρο.
[2.20.1] Λέγεται ότι, στην πρώτη αυτή εισβολή, ο Αρχίδαμος αποφάσισε να μείνει στις Αχαρνές με τον στρατό του έτοιμο για μάχη και να μην κατέβει στην πεδιάδα, [2.20.2] ελπίζοντας ότι οι Αθηναίοι, που είχαν πολλή νεολαία και ήσαν προετοιμασμένοι για πόλεμο όσο ποτέ πριν, δεν θα ήθελαν ν᾽ αφήσουν την γη τους να καταστραφεί και θα έβγαιναν ν᾽ αναμετρηθούν σε μάχη. [2.20.3] Αφού δεν είχαν πάει να τον εμποδίσουν ούτε στην Ελευσίνα ούτε στο Θριάσιο, δοκίμαζε τώρα, μένοντας στις Αχαρνές, να τους παρασύρει να δώσουν μάχη. [2.20.4] Και η τοποθεσία ήταν κατάλληλη για στρατόπεδο και οι Αχαρνείς αποτελούσαν σημαντικό μέρος του πληθυσμού της Αθήνας — οι οπλίτες τους ήσαν τρεις χιλιάδες. Γι᾽ αυτό και ο Αρχίδαμος νόμιζε ότι δεν θ᾽ ανεχθούν να βλέπουν την γη τους να καταστρέφεται, αλλά ότι θα παρασύρουν και τους άλλους Αθηναίους σε μάχη. Ωστόσο, και αν ακόμα στην πρώτη εκείνη εισβολή οι Αθηναίοι δεν έκαναν έξοδο, τότε, στο μέλλον, οι Πελοποννήσιοι θα μπορούσαν, χωρίς φόβο, να καταστρέφουν την πεδιάδα προχωρώντας ακόμα κι εναντίον της ίδιας της πολιτείας. Οι Αχαρνείς, που θα είχαν κιόλας καταστραφεί, δεν θα είχαν πια την ίδια προθυμία να εκτεθούν σε κίνδυνο για τις περιουσίες των άλλων και θα δημιουργούσαν διχόνοια μεταξύ των Αθηναίων. [2.20.5] Αυτές ήσαν οι σκέψεις που έκαναν τον Αρχίδαμο να μένει στις Αχαρνές.