Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΑΡΡΙΑΝΟΣ
Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (2.18.3-2.19.6)
[2.18.3] Ὡς δὲ ταῦτα ὅμως ἐκράτησε, χῶμα ἔγνω χωννύναι ἐκ τῆς ἠπείρου ὡς ἐπὶ τὴν πόλιν. ἔστι δὲ πορθμὸς τεναγώδης τὸ χωρίον καὶ τὰ μὲν πρὸς τῇ ἠπείρῳ τῆς θαλάσσης βραχέα καὶ πηλώδη αὐτοῦ, τὰ δὲ πρὸς αὐτῇ τῇ πόλει, ἵνα τὸ βαθύτατον τοῦ διάπλου, τριῶν μάλιστα ὀργυιῶν τὸ βάθος. ἀλλὰ λίθων τε πολλῶν ἀφθονία ἦν καὶ ὕλης, ἥντινα τοῖς λίθοις ἄνωθεν ἐπεφόρουν, χάρακές τε οὐ χαλεπῶς κατεπήγνυντο ἐν τῷ πηλῷ καὶ αὐτὸς ὁ πηλὸς ξύνδεσμος τοῖς λίθοις ἐς τὸ ἐπιμένειν ἐγίγνετο. [2.18.4] καὶ προθυμία τῶν τε Μακεδόνων ἐς τὸ ἔργον καὶ Ἀλεξάνδρου πολλὴ ἦν παρόντος τε καὶ αὐτοῦ ἕκαστα ἐξηγουμένου καὶ τὰ μὲν λόγῳ ἐπαίροντος, τὰ δὲ καὶ χρήμασι τούς τι ἐκπρεπέστερον κατ᾽ ἀρετὴν πονουμένους ἐπικουφίζοντος. ἀλλ᾽ ἔστε μὲν τὸ πρὸς τῇ ἠπείρῳ ἐχώννυτο, οὐ χαλεπῶς προὐχώρει τὸ ἔργον, ἐπὶ βάθος τε ὀλίγον χωννύμενον καὶ οὐδενὸς ἐξείργοντος. [2.18.5] ὡς δὲ τῷ τε βαθυτέρῳ ἤδη ἐπέλαζον καὶ ἅμα τῇ πόλει αὐτῇ ἐγγὺς ἐγίγνοντο, ἀπό τε τῶν τειχῶν ὑψηλῶν ὄντων βαλλόμενοι ἐκακοπάθουν, ἅτε καὶ ἐπ᾽ ἐργασίᾳ μᾶλλόν τι ἢ ὡς ἐς μάχην ἀκριβῶς ἐσταλμένοι, καὶ ταῖς τριήρεσιν ἄλλῃ καὶ ἄλλῃ τοῦ χώματος ἐπιπλέοντες οἱ Τύριοι, ἅτε δὴ θαλασσοκρατοῦντες ἔτι, ἄπορον πολλαχῇ τὴν πρόσχωσιν τοῖς Μακεδόσιν ἐποίουν. [2.18.6] καὶ οἱ Μακεδόνες πύργους ἐπ᾽ ἄκρου τοῦ χώματος, ὅ τι περ προκεχωρήκει αὐτοῖς ἐπὶ πολὺ τῆς θαλάσσης, ἐπέστησαν δύο καὶ μηχανὰς ἐπὶ τοῖς πύργοις. προκαλύμματα δὲ δέρρεις καὶ διφθέραι αὐτοῖς ἦσαν, ὡς μήτε πυρφόροις βέλεσιν ἀπὸ τοῦ τείχους βάλλεσθαι, τοῖς τε ἐργαζομένοις προβολὴν ἐν τῷ αὐτῷ εἶναι πρὸς τὰ τοξεύματα· ἅμα τε ὅσοι προσπλέοντες τῶν Τυρίων ἔβλαπτον τοὺς χωννύντας, ἀπὸ τῶν πύργων βαλλόμενοι οὐ χαλεπῶς ἀνασταλήσεσθαι ἔμελλον. |
[2.18.3] Επειδή όμως επικράτησαν οι απόψεις του, αποφάσισε ο Αλέξανδρος να κατασκευάσει έναν μώλο από τη στεριά ως την πόλη. Στη θέση αυτή σχηματίζεται ένας αβαθής πορθμός, του οποίου τα μέρη που πλησιάζουν προς την ξηρά είναι ρηχά και λασπώδη, ενώ τα μέρη που είναι κοντά στην ίδια την πόλη, όπου είναι και το βαθύτερο μέρος της θαλάσσιας διόδου, έχουν βάθος τριών περίπου οργυιών. Υπήρχαν όμως εδώ άφθονες πέτρες και πολλά ξύλα, που τα στοίβαζαν επάνω στις πέτρες· με ευκολία επίσης έμπηγαν πασσάλους στον πηλό, χρησιμοποιώντας συγχρόνως τον ίδιο τον πηλό για να συνδέει και να συγκρατεί τις πέτρες. [2.18.4] Για την κατασκευή του έργου και οι Μακεδόνες έδειξαν μεγάλη προθυμία και ο Αλέξανδρος, που παρευρισκόταν ο ίδιος εκεί και έδινε οδηγίες για όλα, άλλοτε παρακινώντας με λόγους και άλλοτε ανακουφίζοντας με χρηματικές παροχές όσους κοπίαζαν περισσότερο και διακρίνονταν για την εργατικότητά τους. Όσο η πρόσχωση γινόταν προς το μέρος της ξηράς, το έργο προχωρούσε με ευκολία, επειδή το βάθος ήταν μικρό και τίποτε δεν τους εμπόδιζε. [2.18.5] Όταν όμως άρχισαν να προχωρούν προς τα βαθύτερα μέρη της θάλασσας και να πλησιάζουν συνάμα προς την πόλη, επειδή τους χτυπούσαν από τα τείχη που ήταν ψηλά, άρχισαν να υποφέρουν, γιατί είχαν σταλεί μάλλον για δουλειά παρά για μάχη, και γιατί οι Τύριοι, που εξουσίαζαν τότε ακόμη τη θάλασσα, έπλεαν με τα πολεμικά πλοία τους πότε στο ένα μέρος του μόλου και πότε στο άλλο και ματαίωναν την πρόσχωση των Μακεδόνων σε πολλά σημεία. [2.18.6] Τότε οι Μακεδόνες κατασκεύασαν δύο πύργους στο άκρο του μόλου, που είχε τώρα προχωρήσει πολύ προς τη θάλασσα, και τοποθέτησαν μηχανές επάνω σε αυτούς. Χρησιμοποίησαν για προκαλύμματα προβιές και δέρματα για να μην τους ρίχνουν πυρακτωμένα βέλη από το τείχος και συνάμα για να προφυλάγονται οι εργαζόμενοι από τα τόξα· συγχρόνως όσοι Τύριοι επιχειρούσαν πλησιάζοντας με τα πλοία τους να βλάψουν αυτούς που κατασκεύαζαν τον μόλο, θα αποκρούονταν εύκολα με τα βλήματα που δέχονταν από τους πύργους. |