[31] Ο Θησέας λοιπόν έδειξε την ανδρεία του στα έργα στα οποία μόνος του εντελώς έπαιξε τη ζωή του κορόνα γράμματα· τις γνώσεις του στα πολεμικά, στις μάχες στις οποίες πήρε μέρος μαζί με όλους τους συμπολίτες του· την ευσέβειά του προς τους θεούς, όταν τον ικέτευαν ο Άδραστος και τα παιδιά του Ηρακλή —τα παιδιά του Ηρακλή τα έσωσε νικώντας τους Πελοποννησίους σε μάχη, στον Άδραστο παρέδωσε για ταφή, παρά τη θέληση των Θηβαίων, τους πεσόντες κάτω από την ακρόπολη της Καδμείας— τις άλλες αρετές και τη σωφροσύνη του έδειξε ο Θησέας τόσο στα όσα προαναφέρθηκαν όσο κυρίως στον τρόπο με τον οποίο κυβέρνησε την πόλη.
[32] Έβλεπε ότι αυτοί από τους πολίτες που επιδιώκουν να εξουσιάσουν με τη βία γίνονται δούλοι των άλλων, αυτοί που κάνουν επικίνδυνη τη ζωή των άλλων ζουν οι ίδιοι μέσα στον φόβο και αναγκάζονται να πολεμούν άλλοτε με τη βοήθεια των συμπολιτών τους εναντίον των εξωτερικών εχθρών, άλλοτε πάλι με τη βοήθεια κάποιων άλλων εναντίον των συμπολιτών τους. [33] Έβλεπε ακόμη ότι κάποιοι λεηλατούν τα ιερά των θεών, σκοτώνουν τους καλύτερους πολίτες, δυσπιστούν στους πιο κοντινούς συγγενείς τους, ζουν ζωή εξίσου θλιβερή με τους καταδικασμένους σε θάνατο· και, παρόλο που τους φθονούν για τα εξωτερικά αγαθά που απολαμβάνουν, μέσα τους νιώθουν περισσότερο δυστυχισμένοι από όλους τους άλλους ανθρώπους. [34] Γιατί τί είναι πιο οδυνηρό από το να ζει κανείς συνεχώς με τον φόβο μήπως τον σκοτώσει κάποιος από το περιβάλλον του, και από το να φοβάται εξίσου εκείνους που τον φυλάγουν όσο και αυτούς που τον επιβουλεύονται; Περιφρονώντας λοιπόν ο Θησέας όλα αυτά και θεωρώντας ότι τέτοιοι άνθρωποι δεν είναι άρχοντες αλλά νοσήματα των πόλεων, έδειξε ότι είναι εύκολο να κατέχει κανείς την ανώτατη εξουσία και ταυτόχρονα να χαίρεται για τις καλές σχέσεις, όπως οι πολίτες που ζουν με βάση την ισότητα. [35] Και πρώτα πρώτα, συγκεντρώνοντας σε ένα μέρος την πόλη, που ήταν διασκορπισμένη και οι κάτοικοί της ζούσαν σε μικρά χωριά, την έκανε τόσο μεγάλη, ώστε ακόμη και σήμερα από εκείνη την εποχή να είναι η πιο σπουδαία από τις ελληνικές. Ύστερα από αυτά, καθιστώντας την κοινή πατρίδα όλων και ελευθερώνοντας τις ψυχές των συμπολιτών του, πέτυχε να είναι ίσοι στον αγώνα για την αρετή, γιατί αφενός μεν πίστευε ότι θα επιβαλλόταν σ᾽ αυτούς κατά τον ίδιο τρόπο, αν ασκούσαν την αρετή, όπως και όταν αδιαφορούσαν γι᾽ αυτήν, αφετέρου επειδή γνώριζε ότι ήταν πιο ευπρόσδεκτες οι τιμές που προέρχονταν από ανθρώπους με υψηλό φρόνημα παρά από δούλους. [36] Τόσο πολύ απέφευγε ο Θησέας να κάνει κάτι χωρίς τη θέληση των πολιτών, ώστε έκανε τον λαό κυρίαρχο του πολιτεύματος, και την ίδια ώρα οι πολίτες θεωρούσαν αυτόν ως τον μόνο ικανό να κυβερνά, όντας βέβαιοι ότι η άσκηση της εξουσίας από εκείνον ως μονάρχη ήταν πιο αξιόπιστη και πιο δίκαιη παρά αν την ασκούσαν δημοκρατικά οι ίδιοι. Ο Θησέας δεν ενεργούσε όπως οι άλλοι άρχοντες, φορτώνοντας τους μόχθους σε άλλους και απολαμβάνοντας ο ίδιος μόνος του τις χαρές· αντίθετα, αναλάμβανε ο ίδιος προσωπικά την αντιμετώπιση των κινδύνων, ενώ απέδιδε όλα τα οφέλη στον λαό. [37] Πέρασε όλη τη ζωή του ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν τον επιβουλεύονταν, αλλά τον αγαπούσαν, διατηρώντας την εξουσία όχι στηριγμένος σε ξένη δύναμη αλλά προστατευόμενος από την εύνοια των συμπολιτών του· κυβερνούσε με τη δύναμη, αλλά οδηγούσε τον λαό με τις ευεργεσίες. Με τόσο σεβασμό προς τους νόμους και τόσο καλά κυβερνούσε την πόλη, ώστε ακόμη και σήμερα να έχουν μείνει στα ήθη μας ίχνη της πραότητας εκείνου.
[38] Πώς λοιπόν δεν αξίζει να εγκωμιάζει, να τιμά και να θεωρεί κανείς κατά πολύ ξεχωριστή από όλες τις γυναίκες μέχρι σήμερα εκείνη που γεννήθηκε από τον Δία και κυριάρχησε πάνω σε τέτοια αρετή και σωφροσύνη, όπως αυτή του Θησέα; Γιατί πιο αξιόπιστο μάρτυρα και πιο ικανό κριτή των προσόντων της Ελένης δεν μπορούμε να παρουσιάσουμε άλλον από τη σκέψη του Θησέα. Αλλά, για να μη δώσω την εντύπωση ότι από άγνοια ασχολούμαι με τα ίδια θέματα μήτε ότι εγκωμιάζω την Ελένη κάνοντας κατάχρηση της δόξας ενός ανθρώπου, επιθυμώ να μιλήσω και για τα όσα συνέβησαν αργότερα.