Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΠΙΝΔΑΡΟΣ

Ὀλυμπιονίκαις (1.88-1.116)


ἕλεν δ᾽ Οἰνομάου βίαν παρθένον τε σύνευνον· [στρ. δ]
ἔτεκε λαγέτας ἓξ ἀρεταῖσι μεμαότας υἱούς.
90νῦν δ᾽ ἐν αἱμακουρίαις
ἀγλααῖσι μέμικται,
Ἀλφεοῦ πόρῳ κλιθείς,
τύμβον ἀμφίπολον ἔχων πολυξενω-
τάτῳ παρὰ βωμῷ· τὸ δὲ κλέος
τηλόθεν δέδορκε τᾶν Ὀλυμπιάδων ἐν δρόμοις
95Πέλοπος, ἵνα ταχυτὰς ποδῶν ἐρίζεται
ἀκμαί τ᾽ ἰσχύος θρασύπονοι·
ὁ νικῶν δὲ λοιπὸν ἀμφὶ βίοτον
ἔχει μελιτόεσσαν εὐδίαν

ἀέθλων γ᾽ ἕνεκεν· τὸ δ᾽ αἰεὶ παράμερον ἐσλόν [ἀντ. δ]
100ὕπατον ἔρχεται παντὶ βροτῶν. ἐμὲ δὲ στεφανῶσαι
κεῖνον ἱππίῳ νόμῳ
Αἰοληΐδι μολπᾷ
χρή· πέποιθα δὲ ξένον
μή τιν᾽ ἀμφότερα καλῶν τε ἴδριν †ἅ-
μα καὶ δύναμιν κυριώτερον
105τῶν γε νῦν κλυταῖσι δαιδαλωσέμεν ὕμνων πτυχαῖς.
θεὸς ἐπίτροπος ἐὼν τεαῖσι μήδεται
ἔχων τοῦτο κᾶδος, Ἱέρων,
μερίμναισιν· εἰ δὲ μὴ ταχὺ λίποι,
ἔτι γλυκυτέραν κεν ἔλπομαι

110σὺν ἅρματι θοῷ κλεΐ- [ἐπῳδ. δ]
ξειν ἐπίκουρον εὑρὼν ὁδὸν λόγων
παρ᾽ εὐδείελον ἐλθὼν Κρόνιον. ἐμοὶ μὲν ὦν
Μοῖσα καρτερώτατον βέλος ἀλκᾷ τρέφει·
†ἄλλοισι δ᾽ ἄλλοι μεγάλοι· τὸ δ᾽ ἔ-
σχατον κορυφοῦται
βασιλεῦσι. μηκέτι πάπταινε πόρσιον.
115εἴη σέ τε τοῦτον ὑψοῦ χρόνον πατεῖν,
115bἐμέ τε τοσσάδε νικαφόροις
ὁμιλεῖν πρόφαντον σοφίᾳ καθ᾽ Ἕλ-
λανας ἐόντα παντᾷ.


Και νίκησε τον ισχυρό Οινόμαο και πήρε την παρθένα σύζυγό του. [στρ. δ]
Μ᾽ αυτήν απέκτησε έξι γιους, έξι αρχοντόπουλα αντρειωμένα.
90Και τώρα στις αιμοσπονδές
μετέχει τις λαμπρές
στις όχθες του Αλφειού γερμένος,
όπου προσκυνητάρι εγίνη ο τύμβος του κοντά στον πολυσύχναστο βωμό·
κι η δόξα
απ᾽ τον ιππόδρομο της Ολυμπίας αστράφτει μακριά
95του Πέλοπα, εκεί που παραβγαίνουνε στη γρηγοράδα των ποδιών
και κρίνεται η αβάσταγη στους πόνους αντοχή·
κι έχει ο νικητής για την υπόλοιπη ζωή του
να ζει σε μελιστάλαχτη ευδία

για τους πολλούς που πέτυχε τους άθλους. Το αγαθό [αντ. δ]
που έρχεται την κάθε μέρα
100είναι ό,τι καλύτερο για τους θνητούς. Και τώρα εδώ να στεφανώσω
εκείνον με την Αιολική τη μελωδία πρέπει,
ψάλλοντας τραγούδι ιππικό.
Όμως καλά το ξέρω πως άλλος φίλος
δεν υπάρχει που πιότερο απ᾽ όλους να κατέχει τα δυο αγαθά,
έργα καλά να κάνει και να ᾽χει βασιλική εξουσία,
105ώστε να τον στολίσω με τις λαμπρές πτυχές του ύμνου.
Ο θεός προστάτης σου είναι, Ιέρωνα, κι έχοντας τη φροντίδα σου
νοιάζεται για των σκοπών σου την επιτυχία.
Κι αν γρήγορα να σ᾽ ευνοεί δεν πάψει,
ελπίζω ακόμη πιο γλυκιά δόξα

110να βρεις με το γοργό σου άρμα, κι εγώ [επωδ. δ]
βοηθό να βρω των λόγων σου την οδό, για να σε τραγουδήσω,
στον φωτεινό τον Κρόνιο σαν έλθω λόφο.
Η Μούσα παντοδύναμα τρέφει για μένα βέλη·
άλλοι έχουν άλλα μεγαλεία, την πιο τρανή την κορυφή
οι βασιλιάδες έχουν. Μην ζητάς να φτάσεις παραπέρα.
115Είθε στην κορυφή να στέκεις πάντα μες στη ζωή σου
115βκι εγώ όσο ζω τους νικητές
να συντροφεύω και πρώτος να ᾽μαι ποιητής σε όλη την Ελλάδα.


Και νίκησε τη δύναμη του Οινόμαου [στρ. δ]
και πήρε για γυναίκα του την κόρη,
που έξη του γέννησε βασιλικούς βλαστούς
στην αντρειοσύνη ξακουστούς.
90Τώρα λαμπρές θυσίες νεκρικές
στ᾽ Αλφειού δέχεται γερμένος την ποριά
έχοντας τύμβο μυριοσύχναστο
πλάι στον κοσμοπλημμύριστο βωμό.
Κι η δόξα λάμπει από μακριά του Πέλοπα
στους στίβους των Ολυμπιάδων,
95όπου τα πόδια συνερίζουνται τα γρήγορα
και της θρασύμαχης αντρείας ο αθέρας,
που όποιος νικά σ᾽ όλη του την επίλοιπη ζωή
έχει γλυκιά σα μέλι γαληνιά

όσο γι᾽ αγώνες· γιατί ένα καλό [αντ. δ]
που βαστά πάντα μέρα με τη μέρα
100είναι το πιο μεγάλο τ᾽ αγαθό
για τον καθ᾽ άνθρωπο. Κι εγώ
πρέπει το νικητή να στεφανώσω αυτόν
μ᾽ αιολικό, στον ίππειο νόμον, άσμα.
Και βέβαιος είμαι πως κανένα σαν κι αυτόν,
πού, σύγκαιρα, και του καλού την γνώση να ᾽χει
και να ᾽ναι και στη δύναμη τρανύτερος
—όσο απ᾽ τους τωρινούς— δε θα στολίσουν
105των ύμνων μου οι λαμπρές πτυχές.
Ένας Θεός, που είναι προστάτης σου,
δουλειά του κάνοντάς το έχει την έγνοια
για όσα στο νου σου μελετάς, Ιέρωνα,
κι αν δεν σε παρατήσει γρήγορα
κι ακόμα πιο γλυκύτερη ελπίζω νίκη

110μ᾽ άρμα γοργό να υμνήσω, βρίσκοντας [επωδ. δ]
το δρόμο βολικό για τα τραγούδια
κάτω στο Κρόνιο το προσήλιο που θα ᾽ρθώ·
γιατί για μένα θρέφει η Μούσα
το βέλος το γερότερο σε δύναμη·
πάλι άλλοι σ᾽ άλλα είναι μεγάλοι,
μ᾽ απ᾽ όλες τη ψηλότερη κορφή
κρατούνε οι βασιλιάδες.
Μη ζητάς πιο μακριά να δεις,
άμποτε τούτη τη ζωή
115και συ έτσι πάντα να πατάς ψηλά
και γω να στέκω ωστόσο πλάι
σε κείνους που νικούν και να ᾽μαι για την τέχνη μου
πρόφαντος μέσα σ᾽ όλη την Ελλάδα.