[353c] Αν λοιπόν, του είπα, μας ξαναρωτούσαν οι άνθρωποι: Ποιό όνομα δίνετε εσείς σ᾽ αυτό που εμείς ονομάζουμε «η αδυναμία μας μπροστά στην ηδονή»; Νά με ποιό τρόπο θα τους απαντούσα: Δώστε προσοχή· γιατί εγώ κι ο Πρωταγόρας θα προσπαθήσουμε να σας το πούμε. Τί λέτε ότι σας συμβαίνει σε τέτοιες περιστάσεις, άνθρωποί μου; δε θέλετε να πείτε αυτό, ότι πολλές φορές, με την ηδονή που δίνουν τα φαγητά και τα ποτά κι η ερωτική πράξη, σας νικούν, ώστε ακόμη κι όταν ξέρετε ότι αυτά είναι κακά, πάλι τα κάνετε; Θα συμφωνούσαν. Λοιπόν, θα τους ξαναρωτούσαμε εγώ κι εσύ: Και από ποιά άποψη λέτε ότι είναι κακά; [353d] Επειδή σας δίνουν αυτή την ηδονή της στιγμής και το καθένα τους είναι ευχάριστο ή επειδή σας ρίχνουν αργότερα σε αρρώστιες και σε φτώχειες και ανοίγουν το δρόμο σε πολλά άλλα παρόμοια; Ή μήπως, ακόμη κι αν δεν ανοίγουν αργότερα το δρόμο σ᾽ αυτά, και το μοναδικό αποτέλεσμά τους είναι η ηδονή που σας δίνουν, και πάλι θα ήταν κακά, μόνο και μόνο επειδή δεν ξέρω τί τους ήρθε και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σας προξενούν ηδονή; Μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα μας έδιναν κάποια άλλη απάντηση, Πρωταγόρα, και όχι αυτήν: ότι δηλαδή αυτά δεν είναι κακά, επειδή μας δίνουν εκείνη την ηδονή της στιγμής, [353e] αλλά για τα μελλοντικά τους αποτελέσματα — τις αρρώστιες και τα λοιπά;
Εγώ πιστεύω ότι οι πολλοί αυτή την απάντηση θα μας έδιναν, είπε ο Πρωταγόρας.
Φέρνοντάς μας λοιπόν αρρώστιες, μας φέρνουν στεναχώριες, και φέρνοντάς μας φτώχεια, μας φέρνουν στεναχώριες; Κατά τη γνώμη μου, θα συμφωνούσαν.
Ο Πρωταγόρας το παραδέχτηκε.
Λοιπόν, άνθρωποί μου, έγινε φανερό ότι —όπως λέμε εγώ κι ο Πρωταγόρας— το μόνο που μας κάνει να τα θεωρούμε αυτά κακά είναι επειδή στο τέλος φέρνουν στεναχώριες [354a] και μας στερούν από άλλες ηδονές; Τί λες, θα συμφωνούσαν;
Το παραδεχτήκαμε κι οι δυο μας.
Λοιπόν, αν τώρα τους κάναμε την αντίθετη ερώτηση και τους λέγαμε: Άνθρωποί μας, εσείς από την άλλη μεριά λέτε ότι υπάρχουν ορισμένα δυσάρεστα πράγματα που είναι καλά. Λέγοντας αυτά δεν έχετε στο νου σας κάτι τέτοιο, λόγου χάρη τις γυμναστικές ασκήσεις, τις εκστρατείες, τις θεραπείες που εφαρμόζουν οι γιατροί —καυτηριασμούς, εγχειρήσεις, φάρμακα, δίαιτες φοβερές— αυτά δε λέτε ότι είναι καλά βέβαια, αλλά δυσάρεστα; Θα το παραδέχονταν;
Συμφώνησε ο Πρωταγόρας.
[354b] Λοιπόν από ποιάν άποψη τα ονομάζετε αυτά καλά; επειδή τη στιγμή εκείνη σας φέρνουν τους πιο φριχτούς πόνους και δάκρυα ή επειδή σας φέρνουν αργότερα την υγεία και την ευεξία του σώματος και τη σωτηρία της πατρίδας και το άπλωμα της εξουσίας σας πάνω σ᾽ άλλους και τα πλούτη; Νομίζω ότι η απάντησή τους θα ήταν καταφατική.
Το πιστεύω.
Κι όλα αυτά είναι καλά, επειδή στο τέλος φέρνουν ηδονές και σας σώζουν και διώχνουν μακριά τη λύπη ή για κάποιον άλλο λόγο; Ή μήπως παίρνετε υπόψη σας κάτι άλλο [354c] κι όχι τις ηδονές και τις λύπες, όταν αυτά τα ονομάζετε καλά; μπορείτε να μας πείτε ποιό είναι αυτό; Νομίζω ότι δε θα μπορούσαν να το πουν.
Το ίδιο νομίζω κι εγώ, είπε ο Πρωταγόρας.
Λοιπόν, την ηδονή τη ζητάτε, επειδή είναι κάτι καλό· και αποφεύγετε τη λύπη, επειδή είναι κάτι κακό;
Συμφώνησε.
Έτσι κατά τη γνώμη σας τούτο είναι κάτι κακό, η λύπη, και η ηδονή κάτι καλό; Γιατί κατά τα λεγόμενά σας και η ευχαρίστηση στην ουσία της τότε είναι κάτι κακό, όταν εξαιτίας της χάνετε μεγαλύτερες ηδονές απ᾽ εκείνες που σας χαρίζει αυτή ή επειδή σας ρίχνει σε λύπες μεγαλύτερες [354d] από τις ηδονές που μπορεί να σας δώσει· γιατί, αν από κάποια άλλη άποψη και στηριγμένοι σε κάποιο άλλο κριτήριο ονομάζετε την ίδια τη λύπη χαρά, πολύ θα θέλαμε να τ᾽ ακούσουμε κι εμείς· αλλά πού να το βρείτε;
Κι εγώ την ίδια γνώμη έχω, είπε ο Πρωταγόρας.
Κι αν πάλι πάρουμε την ίδια τη λύπη, δε συμβαίνουν τα ίδια πράγματα; Πότε ονομάζετε την ίδια τη λύπη κάτι καλό; Όταν σας λυτρώνει από λύπες μεγαλύτερες απ᾽ αυτές που μπορεί να σας δώσει αυτή ή σας φέρνει χαρές μεγαλύτερες από τις λύπες· ειδάλλως, αν, λέγοντας την ίδια τη λύπη [354e] καλό, έχετε στο νου σας κάποιο διαφορετικό κριτήριο κι όχι αυτό που έχω εγώ, πολύ θα θέλαμε να τ᾽ ακούσουμε κι εμείς· αλλά πού να το βρείτε;
Πολύ σωστά, είπε ο Πρωταγόρας.