Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Φιλοκτήτης (1218-1262)


ΕΞΟΔΟΣ


ΧΟ. ἐγὼ μὲν ἤδη καὶ πάλαι νεὼς ὁμοῦ
στείχων ἂν ἦ σοι τῆς ἐμῆς, εἰ μὴ πέλας
1220Ὀδυσσέα στείχοντα τόν τ᾽ Ἀχιλλέως
γόνον πρὸς ἡμᾶς δεῦρ᾽ ἰόντ᾽ ἐλεύσσομεν.
ΟΔ. οὐκ ἂν φράσειας ἥντιν᾽ αὖ παλίντροπος
κέλευθον ἕρπεις ὧδε σὺν σπουδῇ ταχύς;
ΝΕ. λύσων ὅσ᾽ ἐξήμαρτον ἐν τῷ πρὶν χρόνῳ.
1225ΟΔ. δεινόν γε φωνεῖς· ἡ δ᾽ ἁμαρτία τίς ἦν;
ΝΕ. ἣν σοὶ πιθόμενος τῷ τε σύμπαντι στρατῷ
ΟΔ. ἔπραξας ἔργον ποῖον ὧν οὔ σοι πρέπον;
ΝΕ. ἀπάταισιν αἰσχραῖς ἄνδρα καὶ δόλοις ἑλών.
ΟΔ. τὸν ποῖον; ὤμοι· μῶν τι βουλεύῃ νέον;
1230ΝΕ. νέον μὲν οὐδέν, τῷ δὲ Ποίαντος τόκῳ
ΟΔ. τί χρῆμα δράσεις; ὥς μ᾽ ὑπῆλθέ τις φόβος.
ΝΕ. παρ᾽ οὗπερ ἔλαβον τάδε τὰ τόξ᾽, αὖθις πάλιν
ΟΔ. ὦ Ζεῦ, τί λέξεις; οὔ τί που δοῦναι νοεῖς;
ΝΕ. αἰσχρῶς γὰρ αὐτὰ κοὐ δίκῃ λαβὼν ἔχω.
1235ΟΔ. πρὸς θεῶν, πότερα δὴ κερτομῶν λέγεις τάδε;
ΝΕ. εἰ κερτόμησίς ἐστι τἀληθῆ λέγειν.
ΟΔ. τί φῄς, Ἀχιλλέως παῖ; τίν᾽ εἴρηκας λόγον;
ΝΕ. δὶς ταὐτὰ βούλῃ καὶ τρὶς ἀναπολεῖν μ᾽ ἔπη;
ΟΔ. ἀρχὴν κλύειν ἂν οὐδ᾽ ἅπαξ ἐβουλόμην.
1240ΝΕ. εὖ νῦν ἐπίστω πάντ᾽ ἀκηκοὼς λόγον.
ΟΔ. ἔστιν τις, ἔστιν ὅς σε κωλύσει τὸ δρᾶν.
ΝΕ. τί φῄς; τίς ἔσται μ᾽ οὑπικωλύσων τάδε;
ΟΔ. ξύμπας Ἀχαιῶν λαός, ἐν δὲ τοῖς ἐγώ.
ΝΕ. σοφὸς πεφυκὼς οὐδὲν ἐξαυδᾷς σοφόν.
1245ΟΔ. σὺ δ᾽ οὔτε φωνεῖς οὔτε δρασείεις σοφά.
ΝΕ. ἀλλ᾽ εἰ δίκαια, τῶν σοφῶν κρείσσω τάδε.
ΟΔ. καὶ πῶς δίκαιον, ἅ γ᾽ ἔλαβες βουλαῖς ἐμαῖς,
πάλιν μεθεῖναι ταῦτα; ΝΕ. τὴν ἁμαρτίαν
αἰσχρὰν ἁμαρτὼν ἀναλαβεῖν πειράσομαι.
1250ΟΔ. στρατὸν δ᾽ Ἀχαιῶν οὐ φοβῇ, πράσσων τάδε;
ΝΕ. ξὺν τῷ δικαίῳ τὸν σὸν οὐ ταρβῶ φόβον.
ΟΔ. ‹. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .›
ΝΕ. ἀλλ᾽ οὐδέ τοι σῇ χειρὶ πείθομαι τὸ δρᾶν.
ΟΔ. οὔ τἄρα Τρωσίν, ἀλλὰ σοὶ μαχούμεθα.
ΝΕ. ἔστω τὸ μέλλον. ΟΔ. χεῖρα δεξιὰν ὁρᾷς
1255κώπης ἐπιψαύουσαν; ΝΕ. ἀλλὰ κἀμέ τοι
ταὐτὸν τόδ᾽ ὄψῃ δρῶντα κοὐ μέλλοντ᾽ ἔτι.
ΟΔ. καίτοι σ᾽ ἐάσω· τῷ δὲ σύμπαντι στρατῷ
λέξω τάδ᾽ ἐλθών, ὅς σε τιμωρήσεται.
ΝΕ. ἐσωφρόνησας· κἂν τὰ λοίφ᾽ οὕτω φρονῇς,
1260ἴσως ἂν ἐκτὸς κλαυμάτων ἔχοις πόδα.
σὺ δ᾽, ὦ Ποίαντος παῖ, Φιλοκτήτην λέγω,
ἔξελθ᾽ ἀμείψας τάσδε πετρήρεις στέγας.


ΕΞΟΔΟΣ


ΧΟΡ. Εγώ κιόλα θενά ᾽μουνα στο δρόμο
για το καράβι μου, αν δε βλέπαμε
1220να ᾽ρχουνται κατά μας εδώ ο Οδυσσέας
και του Αχιλλέα ο γιος, που πλησιάζουν.
ΟΔΥ. Δε θα μου πεις τί πάλι αυτό σημαίνει
που έτσι πίσω γυρνάς με τόση βιάση;
ΝΕΟ. Όσ᾽ αμάρτησα πριν να διορθώσω.
ΟΔΥ. Περίεργα λες· και ποιά ηταν η αμαρτία;
ΝΕΟ. Που για ν᾽ ακούσω εσένα και τους άλλους—
ΟΔΥ. Έκαμες τι, που να μη σου ταιριάζει;
ΝΕΟ. Που εγέλασ᾽ άνθρωπο μ᾽ αισχρές απάτες
και με δόλο. ΟΔΥ. Τον ποιόν; ω αλίμονό μου!
μη μελετάς τίποτα νέο στο νου σου;
1230ΝΕΟ. Τίποτα νέο· στο γιο τού Ποίαντα θέλω—
ΟΔΥ. Να κάμεις τι; πώς μου έρχετ᾽ ένας φόβος!
ΝΕΟ. Σε κείνον, που τα τόξ᾽ αυτά τού πήρα,
πίσω πάλι— ΟΔΥ. Για το Θεό, ποιό λόγο
θα πεις; Δεν έχεις βέβαια στο νου σου
να του τα δώσεις; ΝΕΟ. Ναι, γιατί τα πήρα
με τρόπο αισχρό και τα κρατώ όχι δίκια.
ΟΔΥ. Στο Θεό σου, θες ν᾽ αστειευτείς μαζί μου;
ΝΕΟ. Αν αστειεύεται κανείς σαν λέγει
την αλήθεια. ΟΔΥ. Τί λες, γιε του Αχιλλέα;
ποιό λόγο από το στόμα σου έχεις βγάλει;
ΝΕΟ. Θες δυο και τρεις φορές τα ίδια τα λόγια
να ξαναλέω; ΟΔΥ. Καθόλου· μήτε μία
φορά δε θα ᾽θελα να τα ᾽χα ακούσει.
ΝΕΟ. Μάθε τώρα λοιπόν πως αυτός είναι
1240ο τελευταίος μου λόγος. ΟΔΥ. Ναι, μα υπάρχει,
υπάρχει κάποιος που θα σ᾽ εμποδίσει
να το κάμεις. ΝΕΟ. Τί λες; ποιός θα ᾽ν᾽ εκείνος
που θα μπόδιζ᾽ εμένα; ΟΔΥ. Ολόκληρος
των Αργείων ο στρατός κι εγώ απ᾽ τους πρώτους.
ΝΕΟ. Μ᾽ όλη σου τη σοφία, καθόλου λόγια
δε μιλάς γνωστικά. ΟΔΥ. Σένα ίσα-ίσα
κι αυτά που λες κι αυτά που θες να κάμεις
δεν είναι παρά τρέλα. ΝΕΟ. Φτάνει να ᾽ναι
δίκια, κι αξίζουν πιο πολύ για μένα
απ᾽ τις σοφίες σου όλες. ΟΔΥ. Και λες δίκιο
να δώσεις πίσω εκείνα που τα πήρες
με τις δικές μου συμβουλές; ΝΕΟ. Το σφάλμα
που έφταιξα πριν το αισχρό θα προσπαθήσω
να διορθώσω. ΟΔΥ. Και ώστε δε φοβάσαι
1250το στρατό των Αργείων, μ᾽ αυτά που κάνεις;
ΝΕΟ. Με το δίκιο μαζί μου δεν τρομάζω
τη φοβέρα σου αυτή κι ούτε στη βία
τη δική σου ποτέ θενα υποκύψω.
ΟΔΥ. Ώστε όχι με τους Τρώες, αλλά με σένα
θα πολεμήσομε. ΝΕΟ. Ό,τι θέλει ας γίνει.
ΟΔΥ. Βλέπεις το χέρι μου έτοιμο να σύρει
το σπαθί; ΝΕΟ. Το ίδιο θα με δεις να κάνω
κι εγώ χωρίς ν᾽ αργώ. ΟΔΥ. Καλά· σ᾽ αφήνω·
μα θα τα πω όλα στο στρατό, σαν πάω,
που θα σε τιμωρήσει αυτός. ΝΕΟ. Νά που ήρθες
στο νου σου· κι αν αυτή τη γνώση δείξεις
ώς το τέλος, μπορ᾽ ίσως να γλιτώσεις
1260από χειρότερα κακά την κεφαλή σου.
Μα ε συ, γιε του Ποίαντα, Φιλοχτήτη,
εσένα κράζω, έλα έβγ᾽ απ᾽ τη σπηλιά σου.