Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ

Ὑπὲρ τῆς Ῥοδίων ἐλευθερίας (15) (11-13)

[11] Ὅτι δ᾽ οὐδ᾽ ἂν ἐναντιωθῆναί μοι δοκεῖ τῇ πράξει ταύτῃ νῦν Ἀρτεμισία τῆς πόλεως οὔσης ἐπὶ τῶν πραγμάτων, μίκρ᾽ ἀκούσαντες σκοπεῖτε εἴτ᾽ ὀρθῶς λογίζομαι ταῦτ᾽ εἴτε μή. ἐγὼ νομίζω, πράττοντος μὲν ἐν Αἰγύπτῳ πάνθ᾽ ὡς ὥρμηκε βασιλέως, σφόδρ᾽ ἂν Ἀρτεμισίαν πειραθῆναι περιποιῆσαι Ῥόδον αὐτῷ, οὐ τῇ βασιλέως εὐνοίᾳ, ἀλλὰ τῷ βούλεσθαι πλησίον αὐτῆς διατρίβοντος ἐκείνου μεγάλην εὐεργεσίαν καταθέσθαι πρὸς αὐτόν, ἵν᾽ ὡς οἰκειότατ᾽ αὐτὴν ἀποδέχηται· [12] πράττοντος δ᾽ ὡς λέγεται, καὶ διημαρτηκότος οἷς ἐπεχείρησεν, ἡγεῖσθαι τὴν νῆσον ταύτην, ὅπερ ἔστιν, ἄλλο μὲν οὐδὲν ἂν εἶναι βασιλεῖ χρησίμην ἐν τῷ παρόντι, τῆς δ᾽ αὑτῆς ἀρχῆς ἐπιτείχισμα πρὸς τὸ μηδ᾽ ὁτιοῦν παρακινεῖν. ὥστε μοι δοκεῖ μᾶλλον ἂν ὑμᾶς ἔχειν μὴ φανερῶς αὐτῆς ἐνδούσης, ἢ ᾽κεῖνον λαβεῖν βούλεσθαι. οἶμαι μὲν οὖν οὐδὲ βοηθήσειν αὐτήν, ἂν δ᾽ ἄρα τοῦτο ποιῇ, φαύλως καὶ κακῶς. [13] ἐπεὶ καὶ βασιλέα γε, ὅ τι μὲν ποιήσει μὰ Δί᾽ οὐκ ἂν εἴποιμ᾽ ἔγωγ᾽ ὡς οἶδα, ὅτι μέντοι συμφέρει τῇ πόλει δῆλον ἤδη γενέσθαι πότερ᾽ ἀντιποιήσεται τῆς πόλεως τῆς Ῥοδίων ἢ οὔ, τοῦτ᾽ ἂν ἰσχυρισαίμην· οὐ γὰρ ὑπὲρ Ῥοδίων βουλευτέον, ὅταν ἀντιποιῆται, μόνον, ἀλλ᾽ ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῶν καὶ τῶν πάντων Ἑλλήνων.

[11] Επειδή όμως πιστεύω ότι ούτε και η Αρτεμισία θα εναντιωθεί σ᾽ αυτή σας την ενέργεια, αν η πόλη ανακατευθεί ενεργώς στα πράγματα της Ρόδου, αφού ακούσετε λίγα, εξετάστε αν η λογική μου πάνω σ᾽ αυτά είναι σωστή ή όχι. Προσωπικά νομίζω ότι, αν ο Βασιλιάς πετύχει στην Αίγυπτο όλα όσα έχει ξεκινήσει να κάνει, η Αρτεμισία θα προσπαθήσει πάρα πολύ να του προσφέρει τη Ρόδο, όχι από καλή διάθεση προς τον Βασιλιά, αλλά επειδή θα ήθελε, όντας εκείνος κοντά της, να του κάνει μεγάλη εκδούλευση, για να την αποδέχεται με όσο το δυνατό πιο φιλικές διαθέσεις.
[12] Αν όμως οι ενέργειές του εξελίσσονται, όπως φημολογείται, και έχει αποτύχει σε όλες τις επιχειρήσεις του, τότε νομίζω πως η Αρτεμισία θα θεωρεί, και έτσι ακριβώς είναι, ότι το νησί αυτό δεν θα είναι στον Βασιλιά χρήσιμο σε τίποτε γενικά προς το παρόν, θα μπορούσε όμως να χρησιμεύσει ως φρούριο για να τρομοκρατεί τη δική της επικράτεια, ώστε να μην μπορεί να κάνει ούτε την παραμικρή κίνηση εναντίον του. Επομένως, υποθέτω πως αυτή θα προτιμούσε να έχετε εσείς το νησί, χωρίς να φανεί καθαρά ότι σας το παραχώρησε η ίδια, παρά να το καταλάβει εκείνος. Φαντάζομαι πως ούτε καν θα βοηθήσει την κυβέρνηση των Ροδίων, αλλά και αν ίσως το κάνει, η βοήθεια θα είναι ασήμαντη και με μισή καρδιά. [13] Όσο για τον Βασιλιά, εγώ τουλάχιστον δεν θα μπορούσα, μα τον Δία, να ισχυριστώ πως γνωρίζω τι πραγματικά σκοπεύει να κάνει· θα μπορούσα όμως να υποστηρίξω με βεβαιότητα ότι συμφέρει στην πόλη να γίνει τώρα φανερό αν εκείνος θα εγείρει αξιώσεις για την πόλη των Ροδίων ή όχι. Γιατί, όταν θα εγείρει αξιώσεις, τότε θα πρέπει να συνεδριάσετε και να αποφασίσετε όχι μόνο για τους Ρόδιους αλλά και για μας τους ίδιους και για όλους τους Έλληνες.

Ούτε και από την Αρτεμισία υπάρχει φόβος
[11] Ούτε και η Αρτεμισία νομίζω πως θα εναντιωθεί στην ενέργειά μας τη στιγμή τούτη, αν η πόλη μας επιχειρήσει ανάμειξη στα πράγματα της Ρόδου. Ακούστε με λίγο και κρίνετε, αν ζυγίζω τα πράγματα σωστά ή όχι. Εγώ λοιπόν νομίζω ότι, αν όλες οι υποθέσεις του βασιλιά στην Αίγυπτο πηγαίνουν όπως τις θέλει, τότε η Αρτεμισία με πάρα πολλή ζέση θα επιχειρούσε να εξασφαλίσει τη Ρόδο γι᾽ αυτόν, όχι από φιλική διάθεση απέναντί του, αλλά επειδή επιθυμεί, εφόσον εκείνος βρίσκεται στην περιοχή της, να του προσφέρει μια μεγάλη υπηρεσία, για να έχει όσο γίνεται μεγαλύτερη την εύνοιά του. [12] Αν όμως, όπως λέγεται, έχει αποτύχει τελείως στις επιχειρήσεις του, η Αρτεμισία θα πρέπει να πιστεύει, όπως και είναι η αλήθεια, ότι το νησί αυτό δε χρησιμεύει σε τίποτα στο βασιλιά προς το παρόν· θα είναι μόνο γι᾽ αυτόν, ένας φραγμός στη δική της εξουσία, ώστε να μην του δημιουργεί τυχόν ενοχλήσεις. Επομένως μου φαίνεται ότι εκείνη προτιμά να κατέχετε εσείς το νησί, χωρίς όμως να σας το παραδώσει φανερά, παρά να το πάρει εκείνος. Νομίζω λοιπόν πως ούτε βοήθεια θα στείλει, κι αν ίσως το κάμει, θα το κάμει απρόθυμα και με δυσκολία. [13] Όσο για το βασιλιά, το τι θα πράξει αυτός, μα το Δία, δε θα έλεγα πως εγώ το ξέρω, θα υποστήριζα όμως με επιμονή ότι συμφέρει στην πόλη μας να ξεκαθαριστεί αμέσως ένα από τα δυο, αν εκείνος θα διεκδικήσει την πόλη των Ροδίων ή όχι. Γιατί, αν τη διεκδικήσει, τότε δε θα πρέπει να συζητάμε για τη σωτηρία των Ροδίων μόνο, αλλά για μας τους ίδιους και για όλους τους Έλληνες.