28. Ο ΚΑΚΟΛΟΓΟΣ

[28.1] [Κακολογία είναι η τάση της ψυχής προς το χειρότερο στα λόγια,] [28.2] ενώ ο κακολόγος το είδος του ανθρώπου που, όταν τον ρωτήσουν «Ο τάδε τί άνθρωπος είναι;», απαντά με τον τρόπο των γενεαλόγων: «Λοιπόν, πρώτα θ᾽ αρχίσω από τους προγόνους του. Αυτού του ανθρώπου ο πατέρας λεγόταν στην αρχή Σωσίας, στο στρατό όμως έγινε Σωσίστρατος, κι όταν εγγράφτηκε στους καταλόγους των δημοτών, Σωσίδημος. Η μητέρα του, βέβαια, είναι Θρακιώτισσα από ευγενική γενιά. Στα κρυφά την φωνάζουν Κρινοκόρακα. Στην πατρίδα της αυτές τις γυναίκες τις λένε αριστοκράτισσες. Αυτός ο ίδιος, από τέτοιους γονείς που κατάγεται, είναι άθλιος και τιποτένιος».
[28.3] Είναι ικανός να πει σε κάποιον «Εγώ, βέβαια, τα ξέρω αυτά τα υποκείμενα, για χάρη των οποίων έρχεσαι άσκοπα σ᾽ εμένα». Και συνεχίζει με λεπτομέρειες πάνω στο ίδιο θέμα: «Αυτές οι γυναίκες αρπάζουν τους περαστικούς από το δρόμο. Είναι ένα σπίτι που έχει τα σκέλια σηκωμένα. Δεν είναι ανοησία αυτό που λέγεται, αλλά (στ᾽ αλήθεια) ζευγαρώνουν στο δρόμο όπως οι σκύλες. Γενικά μιλούν συνέχεια για άνδρες. Οι ίδιες τρέχουν να ανοίξουν την αυλόπορτα».
[28.4] Όταν κάποιοι άλλοι επιδίδονται στην κακολογία, είναι βέβαιο ότι θα πάρει μέρος κι αυτός λέγοντας: «Αυτόν τον άνθρωπο εγώ τον έχω μισήσει περισσότερο απ᾽ όλους. Ακόμη κι από το πρόσωπό του είναι απεχθής. Η πονηριά του δεν έχει όμοιά της. Να η απόδειξη: της γυναίκας του, που του έφερε προίκα ένα τάλαντο, της δίνει, από τότε που του γέννησε παιδί, τρία χάλκινα νομίσματα για τα ψώνια της και την αναγκάζει να λούζεται με κρύο νερό την ημέρα του Ποσειδώνα».
[28.5] Είναι ικανός να αρχίσει να μιλά στους διπλανούς του γι᾽ αυτόν που ανέβηκε στο βήμα και από τη στιγμή που έκανε την αρχή, δε σταματά προτού κατηγορήσει ακόμη και τους συγγενείς του. [28.6] Και λέει ένα σωρό ασχήμιες και για τους δικούς του φίλους και συγγενείς, ακόμη και για τους πεθαμένους, αποκαλώντας την κακολογία παρρησία και δημοκρατία και ελευθερία και απολαμβάνοντάς την περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στη ζωή του.