[7.65.1] Αυτά τα ενθαρρυντικά είπε ο Νικίας και έδωσε αμέσως διαταγή να επιβιβαστούν στα καράβια. Ο Γύλιππος και οι Συρακούσιοι που μπορούσαν να βλέπουν τις προετοιμασίες των Αθηναίων, κατάλαβαν ότι θα βγουν να ναυμαχήσουν. Είχαν και πληροφορίες [7.65.2] για τις σιδερένιες αρπάγες κι έκαναν όλες τις άλλες προετοιμασίες, αλλά ετοιμάστηκαν και γι᾽ αυτό. Έντυσαν με δέρματα τις πρώρες των καραβιών σε αρκετό μήκος, ώστε η αρπάγη, όταν θα την έριχναν, να γλιστράει και να μην έχει πού να γαντζωθεί. [7.65.3] Όταν όλα ετοιμάστηκαν, οι στρατηγοί και ο Γύλιππος ενθάρρυναν τον στρατό λέγοντας, περίπου, τα ακόλουθα:
[7.66.1] «Ότι είναι σπουδαία τα όσα έχετε έως τώρα επιτελέσει και ότι ο αγώνας τον οποίο τώρα θα κάνετε μέλλει να σας δοξάσει, νομίζομε, Συρακούσιοι και σύμμαχοι, ότι το ξέρετε όλοι. Διαφορετικά δεν θα είχατε αναλάβει το έργο με τόσο ζήλο. Αλλά εάν μερικοί δεν το έχουν συνειδητοποιήσει, θα τους το αποδείξομε. [7.66.2] Οι Αθηναίοι ήρθαν στην χώρα αυτή εδώ για να υποδουλώσουν πρώτα την Σικελία και έπειτα, αν το κατόρθωναν, την Πελοπόννησο και την υπόλοιπη Ελλάδα. Είχαν την μεγαλύτερη ηγεμονία που απέκτησαν ποτέ Έλληνες, άλλοτε και τώρα. Πρώτοι εσείς αντιμετωπίσατε το ναυτικό τους —το ναυτικό με το οποίο τα κατέκτησαν όλα— και τους νικήσατε στις προηγούμενες ναυμαχίες. Επόμενο είναι να τους νικήσετε και τώρα. [7.66.3] Όταν οι άνθρωποι πάθουν στον τομέα όπου θεωρούν ότι έχουν απόλυτη υπεροχή, τότε χάνουν πολύ περισσότερο την αυτοπεποίθησή τους, παρά εάν δεν είχαν την ιδέα αυτή αρχικά. Κι επειδή το χτύπημα τους βρήκε εκεί που δεν το περίμεναν, είναι έτοιμοι να ενδώσουν υποτιμώντας τις δυνάμεις που τους μένουν. Αυτό είναι φυσικό να έχουν πάθει οι Αθηναίοι.
[7.67.1] »Ενώ η δική μας αυτοπεποίθηση, χάρη στην οποία αποτολμήσαμε να τους αντισταθούμε, παρόλον ότι δεν είχαμε πείρα, έχει τώρα στερεωθεί και η σκέψη ότι είμαστε οι ισχυρότεροι, αφού νικήσαμε τους πιο ισχυρούς, διπλασιάζει τις ελπίδες του καθενός. Στις πολεμικές επιχειρήσεις η μεγαλύτερη ελπίδα δημιουργεί συνήθως και τον μεγαλύτερο ζήλο. [7.67.2] Όσο για την προετοιμασία τους, στην οποία μιμήθηκαν την δική μας, τα πολεμικά αυτά μέσα μάς είναι οικεία και δεν θα φανούμε απροετοίμαστοι στην αντιμετώπισή τους. Ενώ εκείνοι, παρά την συνήθειά τους, θα έχουν πλήθος οπλίτες στα καταστρώματα και ακοντιστές, Ακαρνάνες και άλλους, δηλαδή στεριανούς που θα έχουν ανεβεί στα καράβια όπου δεν θα βρίσκουν ούτε τον τρόπο να ρίχνουν τα βέλη τους. Πώς, λοιπόν, δεν θα κινδυνέψουν τα καράβια τους και πώς, πλέοντας με τρόπο που δεν συνηθίζουν, δεν θα δημιουργήσουν σύγχυση μεταξύ τους; [7.67.3] Αν κανείς από σας αισθάνεται φόβο επειδή θ᾽ αντικρύσομε περισσότερα καράβια, ας ξέρει ότι το πλήθος των καραβιών θα τους βλάψει. Θα είναι πολλά, μαζεμένα σε μικρό χώρο, και επομένως θα είναι πιο αργά στους ελιγμούς τους και θα προσφέρουν καλύτερο στόχο στις προετοιμασίες που έχομε κάνει. [7.67.4] Αλλά το σπουδαιότερο, μάθετέ το από εμάς που έχομε γι᾽ αυτό σωστές πληροφορίες. Οι πολλές συμφορές που έχουν πάθει και η σημερινή τους τρομερή θέση, τους οδήγησαν σε απόγνωση κι αποφάσισαν ν᾽ αντιμετωπίσουν τον έσχατο κίνδυνο, όπως μπορούν, εμπιστευόμενοι περισσότερο στην τύχη παρά στις προετοιμασίες τους. Επιδιώκουν ή να εκβιάσουν την έξοδο του λιμανιού και να βγουν στ᾽ ανοιχτά, ή, αν αποτύχουν, να επιχειρήσουν την υποχώρησή τους από στεριά. Τούτο επειδή ξέρουν ότι δεν μπορούν να βρεθούν σε χειρότερη κατάσταση από την σημερινή.
[7.68.1] »Ας ορμήσομε, λοιπόν, με μανία, μέσα στην τόση αυτήν σύγχυση, απάνω στους μισητότερους εχθρούς μας, που τους πρόδωσε και η τύχη τους. Ας σκεφθούμε ότι είναι απόλυτα δίκαιο να επιδιώκει κανείς να ικανοποιήσει την οργή του όταν θέλει να τιμωρήσει τον επιδρομέα και να νικήσει τους εχθρούς του, όπως εμείς τώρα θα κάνομε, πράγμα που, όπως λέγεται, είναι η μεγαλύτερη χαρά. [7.68.2] Ότι είναι εχθροί μας, ότι είναι οι χειρότεροι εχθροί μας, το ξέρετε καλά όλοι σας. Ήρθαν να υποδουλώσουν τα εδάφη μας και, αν το είχαν κατορθώσει, θα είχαν μεταχειριστεί τους άνδρες με τον σκληρότερο τρόπο και τα παιδιά και τις γυναίκες με τον εξευτελιστικότερο. Στην πολιτεία μας θα είχαν επιβάλει την πιο ατιμωτική φήμη. [7.68.3] Πρέπει γι᾽ αυτό κανείς να μην λιποψυχήσει, ούτε να θεωρήσει κέρδος να τους αφήσομε να φύγουν χωρίς να ριψοκινδυνεύσομε, γιατί και αν νικήσουν, πάλι θα φύγουν. Αν όμως, όπως είναι βέβαιο, εξελιχθεί η κατάσταση όπως το θέλομε, τότε και αυτούς θα τιμωρήσομε και την Σικελία ολόκληρη θα απελευθερώσομε και θα της εξασφαλίσομε, περισσότερο από πριν, την ελευθερία. Ο αγώνας μας, λοιπόν, θα είναι ωραίος, και ο κίνδυνος που θ᾽ αντιμετωπίσομε θα είναι ο πιο σπάνιος, γιατί σε περίπτωση αποτυχίας, δεν ζημιώνει, ενώ σε περίπτωση επιτυχίας προσπορίζει τα μεγαλύτερα οφέλη».