Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ
Ἱστορίαι (7.49.1-7.50.4)
[7.49.1] Ὁ μὲν Νικίας τοσαῦτα λέγων ἰσχυρίζετο, αἰσθόμενος τὰ ἐν ταῖς Συρακούσαις ἀκριβῶς καὶ τὴν τῶν χρημάτων ἀπορίαν καὶ ὅτι ἦν αὐτόθι πολὺ τὸ βουλόμενον τοῖς Ἀθηναίοις γίγνεσθαι τὰ πράγματα καὶ ἐπικηρυκευόμενον πρὸς αὐτὸν ὥστε μὴ ἀπανίστασθαι, καὶ ἅμα ταῖς γοῦν ναυσὶ μᾶλλον ἢ πρότερον ἐθάρσησε κρατήσειν. [7.49.2] ὁ δὲ Δημοσθένης περὶ μὲν τοῦ προσκαθῆσθαι οὐδ᾽ ὁπωσοῦν ἐνεδέχετο· εἰ δὲ δεῖ μὴ ἀπάγειν τὴν στρατιὰν ἄνευ Ἀθηναίων ψηφίσματος, ἀλλὰ τρίβειν αὐτοῦ, ἔφη χρῆναι ἢ ἐς τὴν Θάψον ἀναστάντας τοῦτο ποιεῖν ἢ ἐς τὴν Κατάνην, ὅθεν τῷ τε πεζῷ ἐπὶ πολλὰ τῆς χώρας ἐπιόντες θρέψονται πορθοῦντες τὰ τῶν πολεμίων καὶ ἐκείνους βλάψουσι, ταῖς τε ναυσὶν ἐν πελάγει καὶ οὐκ ἐν στενοχωρίᾳ, ἣ πρὸς τῶν πολεμίων μᾶλλόν ἐστι, τοὺς ἀγῶνας ποιήσονται, ἀλλ᾽ ἐν εὐρυχωρίᾳ, ἐν ᾗ τά τε τῆς ἐμπειρίας χρήσιμα σφῶν ἔσται καὶ ἀναχωρήσεις καὶ ἐπίπλους οὐκ ἐκ βραχέος καὶ περιγραπτοῦ ὁρμώμενοί τε καὶ καταίροντες ἕξουσιν. [7.49.3] τό τε ξύμπαν εἰπεῖν, οὐδενὶ τρόπῳ οἱ ἔφη ἀρέσκειν ἐν τῷ αὐτῷ ἔτι μένειν, ἀλλ᾽ ὅτι τάχιστα ἤδη ἐξανίστασθαι καὶ μὴ μέλλειν. καὶ ὁ Εὐρυμέδων αὐτῷ ταῦτα ξυνηγόρευεν. [7.49.4] ἀντιλέγοντος δὲ τοῦ Νικίου ὄκνος τις καὶ μέλλησις ἐνεγένετο καὶ ἅμα ὑπόνοια μή τι καὶ πλέον εἰδὼς ὁ Νικίας ἰσχυρίζηται. καὶ οἱ μὲν Ἀθηναῖοι τούτῳ τῷ τρόπῳ διεμέλλησάν τε καὶ κατὰ χώραν ἔμενον. |
[7.49.1] Αυτή ήταν η θέση του Νικία που την υπεράσπιζε με πείσμα. Είχε καλά πληροφορηθεί για την κατάσταση των Συρακουσίων, ότι υπήρχε έλλειψη χρημάτων και ότι ήσαν πολλοί που επιθυμούσαν να νικήσει η Αθήνα, και του έστελναν μηνύματα για να μην λύσει την πολιορκία. Πίστευε ότι με τα καράβια, τώρα, θα είχε, όπως και πριν, την υπεροχή. [7.49.2] Αλλά ο Δημοσθένης ήταν απόλυτα αντίθετος στην παράταση της πολιορκίας. Αν έπρεπε να μην φύγουν χωρίς να προηγηθεί απόφαση των Αθηναίων και να μείνουν εκεί, έπρεπε να περιμένουν πηγαίνοντας είτε στην Θάψο είτε στην Κατάνη, από όπου ο στρατός τους θα έκανε επιδρομές, θα έπαιρνε τρόφιμα και θα έβλαπτε τον εχθρό. Το ναυτικό θα ναυμαχούσε σε ανοιχτή θάλασσα και όχι σε στενό χώρο που ευνοούσε τον αντίπαλο. Στην ευρυχωρία θα τους ήταν χρήσιμη η πείρα τους, επειδή δεν θα ήσαν αναγκασμένοι να κινούνται σε περιορισμένο μέρος. [7.49.3] Με μια λέξη είπε ότι δεν παραδεχόταν με κανένα τρόπο να μείνουν εκεί που ήσαν και ότι έπρεπε να φύγουν το γρηγορότερο απ᾽ εκεί χωρίς καμιά χρονοτριβή. Ο Ευρυμέδων υποστήριξε την ίδια άποψη. [7.49.4] Αλλά με την αντίθεση του Νικία δημιουργήθηκε ένας δισταγμός και μια αναβλητικότητα καθώς και η υποψία ότι, για να επιμένει τόσο ο Νικίας, κάτι ήξερε περισσότερο. Έτσι, λοιπόν, αργοπόρησαν οι Αθηναίοι κι έμειναν εκεί. |