[7.20.1] Στο μεταξύ και ενώ οχυρωνόταν η Δεκέλεια —στην αρχή της άνοιξης— οι Αθηναίοι έστειλαν γύρω από την Πελοπόννησο τριάντα καράβια με αρχηγό τον Χαρικλή του Απολλοδώρου, στον οποίο έδωσαν οδηγίες να πάει στο Άργος και να ζητήσει, κατά τους όρους της συμμαχίας, να επιβιβαστούν Αργείοι οπλίτες στον στόλο του. [7.20.2] Όπως είχαν αποφασίσει, έστειλαν στην Σικελία τον Δημοσθένη με εξήντα αθηναϊκά καράβια και πέντε από την Χίο. Είχε επίσης χίλιους διακόσιους Αθηναίους οπλίτες από τους στρατολογικούς καταλόγους και όσους νησιώτες μπορούσαν να είναι χρήσιμοι, τους οποίους είχαν πάρει από οπουδήποτε και όσο το δυνατόν περισσότερους. Είχε, τέλος, από τους άλλους συμμάχους και υποτελείς, ό,τι μπορούσε να είναι χρήσιμο για τον πόλεμο. Του έδωσαν οδηγίες να ενωθεί πρώτα με τον Χαρικλή και να περιπλεύσει την Λακωνική. [7.20.3] Ο Δημοσθένης πήγε στην Αίγινα όπου περίμενε όσους είχαν αργοπορήσει. Περίμενε και για να επιβιβάσει ο Χαρικλής τους Αργείους.
[7.21.1] Στην Σικελία, την ίδια περίπου εποχή της άνοιξης, έφτασε και ο Γύλιππος με στρατό — ό,τι είχε μπορέσει να συγκεντρώσει από την καθεμιά από τις πολιτείες που είχε κατορθώσει να πείσει. [7.21.2] Συγκάλεσε τους Συρακουσίους και τους είπε ότι ήταν ανάγκη να επανδρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα καράβια και ν᾽ αποπειραθούν να ναυμαχήσουν. Ήλπιζε ότι έτσι θα επιτύχαινε αποτελέσματα τόσο ευνοϊκά για την εξέλιξη του πολέμου, ώστε άξιζε να διατρέξει τον κίνδυνο αυτόν. [7.21.3] Το ίδιο υποστήριζε πολύ και ο Ερμοκράτης, λέγοντάς τους να μην φοβούνται επειδή θ᾽ αντιμετωπίσουν Αθηναίους κατά θάλασσα και πρόσθεσε και ότι ούτε εκείνοι είχαν από τους πατέρες τους την εμπειρία στη θάλασσα, ούτε είχαν για πάντα εξασφαλισμένη την ναυτική υπεροχή. Είπε ότι ήσαν περισσότερο στεριανοί από τους Συρακουσίους και ότι από τους Μήδους είχαν αναγκαστεί να γίνουν ναυτικοί. Σε ανθρώπους τολμηρούς όπως οι Αθηναίοι, έπρεπε να δείξει κανείς επίσης τόλμη ώστε να φανεί πολύ επικίνδυνος εχθρός. Όπως δηλαδή εκείνοι, πολλές φορές, προκαλούν στους αντιπάλους τον πανικό, όχι με την υπεροχή της δύναμής τους, αλλά με την τόλμη τους, έτσι κι αυτοί έπρεπε το ίδιο να κάνουν εναντίον τους. [7.21.4] Είπε ότι ήξερε καλά πως αν οι Συρακούσιοι τολμούσαν, απροσδόκητα, να αντισταθούν στο ναυτικό των Αθηναίων, τότε, από την έκπληξη που θα τους προκαλούσαν, θα είχαν ωφέλεια πολύ μεγαλύτερη από την βλάβη που θα προκαλούσε η τεχνική των Αθηναίων εναντίον της απειρίας των Συρακουσίων. Γι᾽ αυτό και τους παρακινούσε να μην διστάζουν και να δοκιμάσουν το ναυτικό τους. [7.21.5] Με τις παρακινήσεις του Γυλίππου, του Ερμοκράτη και άλλων, οι Συρακούσιοι ήσαν πρόθυμοι να ναυμαχήσουν κι επάνδρωναν τα καράβια.
[7.22.1] Όταν ετοιμάστηκε το ναυτικό, ο Γύλιππος έβγαλε, νύχτα, όλο τον στρατό του με σκοπό να χτυπήσει τα τείχη του Πλημμυρίου ενώ, μ᾽ ένα σύνθημα, θα προχωρούσαν τα καράβια των Συρακουσίων, τριάντα πέντε από το μεγάλο λιμάνι και σαράντα πέντε από το μικρό λιμάνι (όπου είχαν τον ναύσταθμό τους) που θα περιπλέαν το νησί, θα έσμιγαν με τ᾽ άλλα και θα έκαναν επίθεση εναντίον του Πλημμυρίου, ώστε, με την διπλή επίθεση, να προκληθεί σύγχυση στους Αθηναίους. [7.22.2] Αυτοί, όμως, επάνδρωσαν γρήγορα εξήντα καράβια και με τα είκοσι πέντε ναυμάχησαν εναντίον των τριάντα πέντε των Συρακουσίων, τα οποία έρχονταν από το μεγάλο λιμάνι. Με τα υπόλοιπα, βγήκαν ν᾽ αντιμετωπίσουν τα καράβια που από τον ναύσταθμο παράπλεαν το νησί. Εναυμάχησαν αμέσως στο στόμιο του μεγάλου λιμανιού, πολεμώντας πολλή ώρα. Οι Συρακούσιοι προσπαθούσαν να περάσουν την είσοδο του λιμανιού και οι Αθηναίοι προσπαθούσαν να τους εμποδίσουν.
[7.23.1] Στο μεταξύ, καθώς οι Αθηναίοι του Πλημμυρίου είχαν κατεβεί στην ακροθαλασσιά και είχαν όλη τους την προσοχή συγκεντρωμένη στην ναυμαχία, ο Γύλιππος τους πρόφτασε και, κάνοντας αιφνιδιαστική επίθεση στα φρούρια, κυρίεψε πρώτα το κυριότερο και ύστερα τα δύο μικρότερα που δεν τα υπερασπίστηκαν οι φρουρές όταν είδαν ότι το μεγαλύτερο είχε εύκολα κυριευτεί. [7.23.2] Όσοι ήσαν στο πρώτο φρούριο όταν κυριεύτηκε, έτρεξαν στα καράβια και σ᾽ ένα φορτηγό και με δυσκολία κατάφευγαν στο στρατόπεδο και τούτο επειδή ο στόλος των Συρακουσίων, στο μεγάλο λιμάνι, νικούσε στην ναυμαχία κι ένα ταχύπλοο καράβι κυνηγούσε αδιάκοπα το φορτηγό. Όταν τα δύο μικρότερα φρούρια έπεσαν, όσοι έφυγαν απ᾽ αυτά μπόρεσαν πιο εύκολα να ξεφύγουν, παραπλέοντας την ακτή, και τούτο επειδή, στο μεταξύ, οι Συρακούσιοι άρχισαν να υποχωρούν. [7.23.3] Και πραγματικά, τα καράβια των Συρακουσίων που ναυμαχούσαν στο στόμιο του μεγάλου λιμανιού, αφού απώθησαν τ᾽ αθηναϊκά, όρμησαν μέσα με μεγάλη αταξία και, από την ταραχή που δημιούργησαν μεταξύ τους, παράδωσαν την νίκη στους Αθηναίους που τα έτρεψαν σε φυγή, τόσο αυτά όσο και τα άλλα τα οποία τους είχαν πρωτύτερα νικήσει μέσα στο λιμάνι. [7.23.4] Βούλιαξαν έντεκα καράβια των Συρακουσίων και σκότωσαν τους περισσότερους από τους ναύτες, εκτός από τα πληρώματα τριών καραβιών που τα έπιασαν ζωντανά. Τρία δικά τους καράβια βυθίστηκαν. Πήραν τα ναυάγια των Συρακουσίων κι αφού έστησαν τρόπαιο επάνω στο νησάκι που βρίσκεται μπροστά στο Πλημμύριο, γύρισαν στο στρατόπεδό τους.