ΜΥΣΩΝΑΣ

[1.106] Ο Μύσωνας ο γιος του Στρύμωνα, όπως λέει ο Σωσικράτης βασισμένος σε πληροφορία του Έρμιππου, γεννήθηκε στη Χήνα, ένα χωριό της Οίτης ή της Λακωνίας. Απαριθμείται μεταξύ των Επτά Σοφών. Λένε επίσης ότι ο πατέρας του ήταν τύραννος. Κάποιος λέει ότι, όταν ο Ανάχαρσις ρώτησε αν υπήρχε κάποιος άλλος σοφότερος από τον ίδιο, η Πυθία είπε αυτά που είπαμε στην βιογραφία του Θαλή σχετικά με τον Χίλωνα:
Στη Χήνα της Οίτης γεννήθηκε, λέω, κάποιος Μύσωνας,
που ᾿χει μυαλό σοφότερο πολύ απ᾽ το δικό σου,
Διερευνώντας με πολλή προσοχή το πράγμα ο Ανάχαρσης πήγε στο χωριό και βρήκε τον Μύσωνα να προσαρμόζει, καλοκαίρι καιρό, τη χειρολαβή στο αλέτρι του· του είπε λοιπόν: «Μα, Μύσωνα, η εποχή δεν είναι ακόμη για αλέτρι». «Και βέβαια είναι», είπε εκείνος, «η κατάλληλη εποχή να το επισκευάσω». [1.107] Κάποιοι άλλοι λένε ότι ο χρησμός έλεγε: «Κάποιος Ητείος λέω», και όλοι έψαχναν να βρουν τί σήμαινε αυτό το Ητείος. Ο Παρμενίδης λέει ότι ήταν ένας δήμος της Λακωνίας, από τον οποίο καταγόταν ο Μύσωνας. Ο Σωσικράτης, πάλι, στις Διαδοχές του λέει ότι ο Μύσωνας από την πλευρά του πατέρα του ήταν Ητείος, από την πλευρά όμως της μητέρας του Χηνέας· ενώ ο Ευθύφρονας, ο γιος του Ηρακλείδη από τον Πόντο, λέει πως ήταν από την Κρήτη, γιατί η Ητεία είναι μια πόλη της Κρήτης. Ο Αναξίλαος, τέλος, λέει πως ήταν από την Αρκαδία.
Τον αναφέρει και ο Ιππώνακτας, που έγραψε:
και ο Μύσωνας, που ο Απόλλωνας
τον ανακήρυξε τον πιο σοφό απ᾽ όλους τους ανθρώπους.
Ο Αριστόξενος στα Σύμμικτά του λέει ότι ο Μύσωνας δεν διέφερε και πολύ από τον Τίμωνα και τον Απήμαντο, γιατί ήταν και αυτός μισάνθρωπος. [1.108] Εν πάση περιπτώσει τον είδαν κάποτε στη Σπάρτη να γελάει μόνος του σε ένα ερημικό μέρος, και όταν ξαφνικά παρουσιάστηκε κάποιος και τον ρώτησε γιατί γελάει, αφού δεν είναι κανένας δίπλα του, του απάντησε: «Μα ακριβώς γι᾽ αυτό». Ο Αριστόξενος λέει επίσης ότι ο λόγος για τον οποίο έμεινε αφανής ήταν ότι δεν γεννήθηκε σε κάποια πόλη, αλλά σε κάποιο χωριό, κι αυτό ασήμαντο. Και ακριβώς γιατί ήταν αφανής κάποιοι αποδίδουν τα αποφθέγματά του στον Πεισίστρατο τον τύραννο — εξαίρεση αποτελεί ο φιλόσοφος Πλάτωνας, ο οποίος τον αναφέρει στον Πρωταγόρα του, βάζοντας τον στην θέση του Περίανδρου.
Συνήθιζε να λέει ότι δεν πρέπει από τα λόγια να προχωρούμε στην εξέταση των πραγμάτων, αλλά από τα πράγματα στην εξέταση των λόγων· γιατί δεν συντελούνται τα πράγματα με τα λόγια, αλλά τα λόγια με τα πράγματα.
Πέθανε σε ηλικία ενενήντα εφτά ετών.