900ΗΛΕ. Διστάζω, ωστόσο θέλω να το πω.
ΟΡΕ. Τί πράμα; Μίλα, φόβος δεν υπάρχει.
ΗΛΕ. Μην πουν πως ατιμάζω τους νεκρούς.
ΟΡΕ. Κανένας δεν θα πει κακό για σένα.
ΗΛΕ. Κακόβουλή ᾽ναι η πόλη, δεν μας στέργει.
ΟΡΕ. Λέγε, αδερφή μου, ό,τι θελήσεις· έχθρα
θανάσιμη μας χώριζε με τούτον.
ΗΛΕ. Καλά. Ποιά κατηγόρια να διαλέξω
πρώτη να ξεστομίσω, ποιά στο τέλος
να πω, και ποιά λόγια μου να βάλω
στη μέση; Όμως δεν έπαψα ποτέ μου
την κάθε αυγή να σιγολέω εκείνα
910που θα ᾽θελα να τα φωνάξω μπρος σου,
αν ήμουν λεύτερη από τους παλιούς μου
φόβους. Τώρα είμαι· κι όλες σου τις πράξεις
τις άτιμες απάνω σου θα ρίξω,
όσες ποθούσα να σου πω όταν ζούσες.
Μ᾽ αφάνισες κι ορφάνεψες εμένα
κι αυτόν από πατέρα αγαπημένο,
χωρίς να σ᾽ αδικήσουμε καθόλου.
Έκανες γάμο ανόσιο με τη μάνα μου,
της σκότωσες τον άντρα, των Ελλήνων
τον στρατηλάτη, εσύ που δεν επήγες
να πολεμήσεις με τους Τρωαδίτες.
Φάνηκες τόσο ανέμυαλος σαν πήρες
920τη μάνα μου κι ατίμαζες το στρώμα
του γονιού μου, λογαριάζοντας πως θα ᾽ταν
πιστή σε σένα. Όμως καθένας πρέπει
να ξέρει αυτό: πως άμα ξεπλανέψει
ξένη γυναίκα με κρυφές αγάπες
κι ύστερα αναγκαστεί να τηνε πάρει,
είναι δυστυχισμένος αν λογιάζει
πως θα ᾽ναι φρόνιμη μ᾽ εκείνον, όταν
δεν ήταν με τον πρώτο της τον άντρα.
Μέσα στις συμφορές εκατοικούσες
κι ανυποψίαστος νόμιζες πως ήσουν
ευτυχισμένος. Βέβαια το ᾽ξερες πως είχες
ανόσιο γάμο κάνει, το ᾽ξερε κι η μάνα
πως είχε πάρει άνομον άντρα. Οι δυο σας,
όντας κακοί, κρύβατ᾽ ο ένας του άλλου
τη δυστυχία· εκείνη τη δική σου
κι εσύ πάλι τη δικιά της. Οι Αργίτες
930έλεγαν όλοι: «Της κυράς ο άντρας, κι όχι
ο αφέντης της γυναίκας». Μες στο σπίτι,
αν κυβερνά η γυναίκα κι όχι ο άντρας,
είναι ντροπή μεγάλη. Εγώ αποστρέφομαι
τα τέκνα αυτά που δεν τα ονοματίζουν
απ᾽ τον πατέρα τους μέσα στην πόλη,
αλλά απ᾽ τη μάνα τους. Γιατί άμα πάρει
καλύτερη απ᾽ αυτόν κανείς γυναίκα
κι από λαμπρότερη γενιά, καθόλου
γι᾽ αυτόν δεν θα μιλούν, παρά για κείνη.
Και με το λίγο σου μυαλό είχες πέσει
σε μια μεγάλη πλάνη: για σπουδαίος
περνούσες μ᾽ όση δύναμη σου δίναν
τα πλούτη. Μα τα χρήματα είναι κάτι
940που δεν μπορείς πολύν καιρό να το ᾽χεις.
Το φυσικό του ανθρώπου είναι μονάχα
σταθερό κι όχι ο πλούτος· γιατί εκείνο,
μαζί μας πάντα μένοντας, νικάει
τις συμφορές. Η άνομη ευτυχία
σε φαύλους όταν πάει, φτερουγίζει
μακριά απ᾽ τα σπιτικά τους, αφού μόνο
λίγο καιρόν ανθίσει. Δεν μιλάω
για τα φερσίματά σου στις γυναίκες
— δεν πρέπει να τα λέει μια παρθένα·
μα σκεπαστά που θα τα πω, θα γίνουν
ευκολονόητα πάλι. Τις ατίμαζες,
γιατί ᾽χες, λέει, βασιλικά παλάτια
κι ήσουνα κι όμορφος. Εγώ τον άντρα μου
δεν τονε θέλω με θωριά παρθένας,
αλλά πραγματικό άντρα. Τέτοιων τα παιδιά
950τον Άρη υπηρετούν, τα καλοκαμωμένα
για τους χορούς στολίδια είναι μονάχα.
Χάσου λοιπόν, γιατί ανόητος φάνηκες
κι ήρθε ο καιρός αυτά να τα πληρώσεις.
Κάθε κακούργος σαν αυτόν, κι αν πάει
καλά στο πρώτο βήμα, ας μη νομίζει
πως τη δικαιοσύνη έχει νικήσει,
προτού να φτάσει στης ζωής το τέρμα.