[8.126.1] Αυτά λοιπόν πήραν τέλος εδώ, ενώ ο Αρτάβαζος, ο γιος του Φαρνάκη, άντρας που και πριν απ᾽ αυτά είχε σημαντική θέση στο περσικό στρατόπεδο, αλλά με τα Πλαταϊκά έγινε ακόμα πιο σημαντικός, οδηγώντας εξήντα χιλιάδες απ᾽ τον επίλεκτο στρατό του Μαρδονίου συνόδευε τιμητικά τον βασιλιά ώς το πέραμα. [8.126.2] Κι όταν εκείνος πατούσε πια τη γη της Ασίας κι αυτός επιστρέφοντας έφτασε στην περιοχή της Παλλήνης, μια κι ο Μαρδόνιος παραχείμαζε στα μέρη της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, κι έτσι ο Αρτάβαζος δεν είχε κανένα λόγο να επισπεύσει την άφιξή του στο άλλο στρατόπεδο, λοιπόν, έτσι που βρήκε τους Ποτιδαιάτες να έχουν κηρύξει αποστασία, φιλοτιμήθηκε να τους κυριέψει και να τους κάνει ανδράποδα. [8.126.3] Γιατί οι Ποτιδαιάτες, όταν ο βασιλιάς είχε προσπεράσει την περιοχή τους κι ο στόλος του είχε φύγει βιαστικά απ᾽ τη Σαλαμίνα, κήρυξαν φανερά επανάσταση εναντίον των βαρβάρων· και τους ακολούθησαν και οι άλλοι κάτοικοι της Παλλήνης. Τότε λοιπόν ο Αρτάβαζος άρχισε την πολιορκία της Ποτίδαιας.
[8.127.1] Κι έχοντας την υποψία πως και οι Ολύνθιοι αποστατούσαν απ᾽ τον βασιλιά, πολιορκούσε κι αυτών την πόλη, που την κατοικούσαν οι Βοττιαίοι, τους οποίους ξεσήκωσαν με τη βία από τον τόπο τους, απ᾽ τον Θερμαϊκό κόλπο, οι Μακεδόνες. Κι όταν ύστερ᾽ από πολιορκία τους κυρίεψε, τους έβγαλε σε λίμνη και τους κατέσφαξε, ενώ την πόλη τους την παρέδωσε στον Κριτόβουλο από την Τορώνη να την κυβερνά, και στους καταγόμενους απ᾽ τη Χαλκίδα· μ᾽ αυτό τον τρόπο οι Χαλκιδείς πήραν την Όλυνθο.
[8.128.1] Κι αφού κυρίεψε την πόλη αυτή ο Αρτάβαζος, καταγινόταν δραστήρια με την Ποτίδαια· και καθώς καταγινόταν μ᾽ αυτή με ζέση, ο Τιμόξενος, ο στρατηγός των Σκιωναίων, έρχεται σε συνεννοήσεις μαζί του για προδοσία· δεν ξέρω πώς άρχισε αυτή η υπόθεση (γιατί δεν άκουσα τίποτε από κανένα), όμως νά ποιό τέλος είχε· κάθε φορά που είτε ο Τιμόξενος, θέλοντας να στείλει μήνυμα στον Αρτάβαζο, έγραφε επιστολή, είτε ο Αρτάβαζος στον Τιμόξενο, έπιαναν και τύλιγαν γύρω απ᾽ την εγκοπή του βέλους την επιστολή, την εφοδίαζαν με φτερά κι έριχναν το βέλος στο μέρος που είχε συμφωνηθεί. [8.128.2] Ωστόσο ξεσκεπάστηκε ο Τιμόξενος ότι προδίνει την Ποτίδαια· δηλαδή, ρίχνοντας με το τόξο ο Αρτάβαζος στο συμφωνημένο μέρος, αστοχεί, κι αντί στο μέρος εκείνο ρίχνει το βέλος και χτυπά στον ώμο έναν Ποτιδαιάτη· και, όπως γίνεται πάντα στον πόλεμο, ένα πλήθος έτρεξε γύρω απ᾽ τον τραυματία· αυτοί πήραν στα χέρια τους το βέλος και, μόλις είδαν την επιστολή, την έφεραν στους στρατηγούς· κι ήταν παρόντες κι οι σύμμαχοι από τις άλλες πόλεις της Παλλήνης. [8.128.3] Λοιπόν οι στρατηγοί, αφού διάβασαν την επιστολή κι έμαθαν τον ένοχο της προδοσίας, αποφάσισαν να μη τσακίσουν τον Τιμόξενο για την προδοσία του, κι αυτό εξαιτίας της πόλης Σκιώνης, για να μη βαραίνει το στίγμα της προδοσίας για πάντα στο μέλλον τους Σκιωναίους.
[8.129.1] Λοιπόν μ᾽ αυτό τον τρόπο ξεσκεπάστηκε ο Τιμόξενος· κι είχαν περάσει τρεις μήνες που πολιορκούσε την Ποτίδαια ο Αρτάβαζος, όταν έγινε μεγάλη άμπωτη στη θάλασσα που κράτησε πολλές ώρες. Βλέποντας οι βάρβαροι τη θάλασσα να γίνεται βαλτοτόπι περνούσαν μέσ᾽ απ᾽ αυτό, για να βρεθούν στην Παλλήνη. [8.129.2] Κι είχαν διανύσει τα δύο πέμπτα της απόστασης και τους έμεναν τ᾽ άλλα τρία, που, αν τα διάβαιναν, θα πατούσαν οπωσδήποτε το έδαφος της Παλλήνης, όταν ξέσπασε μεγάλη παλίρροια της θάλασσας, η πιο μεγάλη απ᾽ όσες έγιναν ώς τότε, όσο κι αν το φαινόμενο, καταπώς λένε οι ντόπιοι, γινόταν συχνά. Λοιπόν, άλλοι απ᾽ τους βαρβάρους αφανίζονταν, επειδή δεν ήξεραν κολύμπι, ενώ εκείνους που ήξεραν τους σκότωσαν οι Ποτιδαιάτες κάνοντας επίθεση με πλεούμενα. [8.129.3] Κι οι Ποτιδαιάτες λεν πως αιτία και της παλίρροιας και του χαμού των Περσών στάθηκε το εξής: οι Πέρσες που τους έπνιξε η θάλασσα δε σεβάστηκαν το ναό και το άγαλμα του Ποσειδώνα που βρίσκεται στο προάστιο της Ποτίδαιας. Κατά τη γνώμη μου δεν πέφτουν έξω αποδίδοντας την αιτία σ᾽ αυτό. Κι όσους σώθηκαν ο Αρτάβαζος τους οδήγησε πίσω στη Θεσσαλία, στο στρατόπεδο του Μαρδονίου.