Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ

Πανηγυρικός (4) (187-189)

[187] Οὐ τὴν αὐτὴν δὲ τυγχάνω γνώμην ἔχων ἔν τε τῷ παρόντι καὶ περὶ τὰς ἀρχὰς τοῦ λόγου. τότε μὲν γὰρ ᾤμην ἀξίως δυνήσεσθαι τῶν πραγμάτων εἰπεῖν· νῦν δ᾽ οὐκ ἐφικνοῦμαι τοῦ μεγέθους αὐτῶν, ἀλλὰ πολλά με διαπέφευγεν ὧν διενοήθην. αὐτοὺς οὖν χρὴ συνδιορᾶν, ὅσης ἂν εὐδαιμονίας τύχοιμεν εἰ τὸν μὲν πόλεμον τὸν νῦν ὄντα περὶ ἡμᾶς πρὸς τοὺς ἠπειρώτας ποιησαίμεθα, τὴν δ᾽ εὐδαιμονίαν τὴν ἐκ τῆς Ἀσίας εἰς τὴν Εὐρώπην διακομίσαιμεν, [188] καὶ μὴ μόνον ἀκροατὰς γενομένους ἀπελθεῖν, ἀλλὰ τοὺς μὲν πράττειν δυναμένους παρακαλοῦντας ἀλλήλους πειρᾶσθαι διαλλάττειν τήν τε πόλιν τὴν ἡμετέραν καὶ τὴν Λακεδαιμονίων, τοὺς δὲ τῶν λόγων ἀμφισβητοῦντας πρὸς μὲν τὴν παρακαταθήκην καὶ περὶ τῶν ἄλλων ὧν νῦν φλυαροῦσιν παύεσθαι γράφοντας, πρὸς δὲ τοῦτον τὸν λόγον ποιεῖσθαι τὴν ἅμιλλαν καὶ σκοπεῖν ὅπως ἄμεινον ἐμοῦ περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων ἐροῦσιν, [189] ἐνθυμουμένους ὅτι τοῖς μεγάλ᾽ ὑπισχνουμένοις οὐ πρέπει περὶ μικρὰ διατρίβειν, οὐδὲ τοιαῦτα λέγειν ἐξ ὧν ὁ βίος μηδὲν ἐπιδώσει τῶν πεισθέντων, ἀλλ᾽ ὧν ἐπιτελεσθέντων αὐτοί τ᾽ ἀπαλλαγήσονται τῆς παρούσης ἀπορίας καὶ τοῖς ἄλλοις μεγάλων ἀγαθῶν αἴτιοι δόξουσιν εἶναι.

Ανακεφαλαίωση. Πρόσκληση των ρητόρων για συνεργασία πάνω στο γνωστό θέμα της εκστρατείας.
[187] Τώρα πια, που βρίσκομαι στου λόγου μου το τέρμα, δεν έχω την ίδια γνώμη που είχα όταν τον άρχιζα. Τότε πίστευα πως θα μπορέσω να μιλήσω με τρόπο αντάξιο για ένα τέτοιο θέμα· τώρα όμως ξέρω καλά πως δεν τα έχω καταφέρει να φτάσω τη σπουδαιότητά του και πως πολλά που είχα στο νου μου να σας πω μου έχουν διαφύγει. Δεν απομένει παρά να προσπαθήσετε μόνοι σας να συλλάβετε την ευημερία που θα αποκτήσουμε, εάν θα στρέψουμε προς τους βαρβάρους της ηπείρου τον πόλεμο που τώρα κάνουμε μεταξύ μας, αν θα μεταφέρουμε τα πλούτη της Ασίας στο χώρο της Ευρώπης.
[188] Και να μη μείνουν αυτά που τώρα ακούσατε λόγια μονάχα άδεια, αλλά, όσοι μπορούν να τα μεταβάλουν σε πράξη θετική, να ξεσηκώσουν με ζήλο ο ένας τον άλλο και να προσπαθήσουν με κάθε μέσο να επιτύχουν τη συμφιλίωση της πόλης μας και των Σπαρτιατών· όσοι πάλι διεκδικούν μια θέση ξέχωρη στο χώρο των ρητόρων, να πάψουν πια να ασχολούνται με το λόγο μου για τη γνωστή Παρακαταθήκη και να αραδιάζουν και τις άλλες τους γνωστές μικρολογίες· είναι καιρός να βάλουν τα δυνατά τους να με ανταγωνιστούν σ᾽ αυτόν εδώ το λόγο και να σκεφτούν πώς θα μιλήσουν με τρόπο ικανότερο γι᾽ αυτό το ίδιο θέμα, [189] έχοντας στο μυαλό τους ότι αυτοί που δίνουν μεγάλες υποσχέσεις δεν πρέπει να εξαντλούνται στα μικροζητήματα, δεν έχουν το δικαίωμα να εισηγούνται μέτρα που δε θα εξασφαλίσουν καμιά προκοπή σ᾽ αυτούς που θα πεισθούν, αλλά να δίνουν συμβουλές που, αν εισακουσθούν, και οι ίδιοι θα απαλλαγούν από τη δυσπραγία που έχουν, μα και στους άλλους θα φανούν πως πρόσφεραν λαμπρές υπηρεσίες.