[9.11] Την οικονόμο την εκλέξαμε αφού εξετάσαμε προσεκτικά ποιά, κατά τη γνώμη μας, φαινόταν ότι ήταν η πιο συγκρατημένη και στο φαγητό και στην οινοποσία και στον ύπνο και στις σχέσεις με τους άντρες, και επιπλέον ποιά μας φαινόταν ότι έχει την καλύτερη μνήμη και προνοητικότητα, ώστε να μην την τιμωρήσουμε για κάποια αμέλειά της· και, απεναντίας, να υπολογίζει πώς θα ανταμειφθεί από εμάς για τις καλές υπηρεσίες της. [9.12] Τη διδάσκαμε ακόμη να είναι αφοσιωμένη σε μας, κάνοντάς την συμμέτοχο στις χαρές μας κάθε φορά που χαιρόμασταν, και προσκαλώντας την στις λύπες μας, αν μας συνέβαινε κάτι δυσάρεστο. Κι ακόμα, την εκπαιδεύαμε να είναι πρόθυμη να αυξήσει μαζί μας τα αγαθά του σπιτικού μας, ενημερώνοντάς την για την οικογενειακή κατάσταση και καθιστώντας την συμμέτοχο στην ευτυχία μας. [9.13] Και της εμπνέαμε το αίσθημα της δικαιοσύνης, τιμώντας περισσότερο τους δίκαιους από τους άδικους και δείχνοντας ότι πιο πλούσια και ελεύθερα ζουν οι δίκαιοι από τους άδικους· και αυτή στην ίδια κατηγορία την κατατάσσαμε. [9.14] Μετά από όλα αυτά, Σωκράτη, είπε, είπα στη γυναίκα μου ότι δεν θα προκύψει κανένα όφελος από όλα αυτά, αν δεν φροντίσει η ίδια πώς να παραμένει το κάθε πράγμα στη θέση του. Της εξήγησα ότι και στις ευνομούμενες πόλεις οι πολίτες δεν θεωρούν αρκετό αν έχουν καλούς νόμους, αλλά επιπλέον εκλέγουν και νομοφύλακες, οι οποίοι επιβλέποντας επαινούν εκείνον που ενεργεί σύμφωνα με τους νόμους, εάν όμως κάποιος παραβαίνει τους νόμους, τον τιμωρούν. [9.15] Συμβούλευα λοιπόν τη γυναίκα, είπε, να πιστεύει και αυτή ότι είναι νομοφύλακας των πραγμάτων που βρίσκονται στο σπίτι μας και να εξετάζει, όταν της φανεί καλό, τα σκεύη, όπως ακριβώς ο φρούραρχος εξετάζει τις φρουρές, και να δοκιμάζει εάν το κάθε σκεύος βρίσκεται σε καλή κατάσταση, όπως ακριβώς η Βουλή εξετάζει τα άλογα και τους ιππείς, και να επαινεί και να τιμά, όπως ακριβώς η βασίλισσα, με τα μέσα που διαθέτει αυτόν που αξίζει, και να επιπλήττει και να τιμωρεί αυτόν που χρειάζεται επίπληξη και τιμωρία. [9.16] Επιπλέον, της δίδαξα, είπε, ότι άδικα θα στεναχωριέται, εάν της αναθέτω περισσότερα καθήκοντα για τη διαφύλαξη της περιουσίας μας απ᾽ ό,τι στους υπηρέτες μας, δείχνοντάς της ότι οι υπηρέτες έχουν μερίδιο στα υπάρχοντα των κυρίων τους μόνο για να τα μεταφέρουν ή να τα περιποιούνται ή να τα φυλάγουν· δεν τους επιτρέπεται όμως να χρησιμοποιούν τίποτε απ᾽ αυτά, αν δεν τους το δώσει ο κύριός τους· όλα οπωσδήποτε ανήκουν στον κύριο του σπιτιού, για να χρησιμοποιήσει το καθένα όπως θέλει. [9.17] Όποιος λοιπόν έχει τη μεγαλύτερη ωφέλεια από τη διατήρηση των πραγμάτων και τη μεγαλύτερη ζημία από την καταστροφή τους, αυτός προσπάθησα να της δείξω ότι ταιριάζει να τα φροντίζει περισσότερο». [9.18] «Ε, λοιπόν, Ισχόμαχε», είπα εγώ, «αφού άκουσε τις οδηγίες η γυναίκα σου, έδειξε καλή διάθεση για να ακολουθήσει τις συμβουλές σου;» «Τί άλλο θα ᾽κανε», είπε, «παρά μου απάντησε, Σωκράτη, πως έκανα λάθος, εάν νόμιζα ότι της ζητώ δύσκολα πράγματα με το να την καθοδηγώ πώς πρέπει να φροντίζει τα υπάρχοντά μας. Διότι θα ήταν δυσκολότερο, έλεγε, εάν απαιτούσα να αμελεί τα καθήκοντά της, παρά αν χρειάζεται να φροντίζει για τα δικά της αγαθά. [9.19] Γιατί, είπε, όπως ακριβώς θεωρείται ότι είναι φυσικό για μια συνετή γυναίκα να φροντίζει τα παιδιά της, και όχι να τα παραμελεί, έτσι έλεγε ότι θεωρεί πιο ευχάριστο για τη λογική γυναίκα το να φροντίζει όσα της ανήκουν, επειδή είναι δικά της και την ευχαριστούν, παρά να τα παραμελεί».
|