Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ

Σόλων (26.1-26.4)


[26.1] Πρῶτον μὲν οὖν εἰς Αἴγυπτον ἀφίκετο, καὶ διέτριψεν, ὡς [καὶ πρότερον] αὐτός φησι,
Νείλου ἐπὶ προχοῇσι Κανωβίδος ἐγγύθεν ἀκτῆς.
χρόνον δέ τινα καὶ τοῖς περὶ Ψένωπιν τὸν Ἡλιοπολίτην καὶ Σῶγχιν τὸν Σαΐτην, λογιωτάτοις οὖσι τῶν ἱερέων, συνεφιλοσόφησε· παρ᾽ ὧν καὶ τὸν Ἀτλαντικὸν ἀκούσας λόγον, ὡς Πλάτων φησίν, ἐπεχείρησε διὰ ποιήματος ἐξενεγκεῖν εἰς τοὺς Ἕλληνας. [26.2] ἔπειτα πλεύσας εἰς Κύπρον, ἠγαπήθη διαφερόντως ὑπὸ Φιλοκύπρου τινὸς τῶν ἐκεῖ βασιλέων, ὃς εἶχεν οὐ μεγάλην πόλιν, ᾠκισμένην ὑπὸ Δημοφῶντος τοῦ Θησέως περὶ τὸν Κλάριον ποταμὸν ἐν χωρίοις ὀχυροῖς μέν, ἄλλως δὲ δυσχερέσι καὶ φαύλοις κειμένην. [26.3] ἔπεισεν οὖν αὐτὸν ὁ Σόλων, ὑποκειμένου καλοῦ πεδίου, μεταθέντα τὴν πόλιν ἡδίονα καὶ μείζονα κατασκευάσαι, καὶ παρὼν ἐπεμελήθη τοῦ συνοικισμοῦ καὶ διεκόσμησε πρός τε διαγωγὴν ἄριστα καὶ πρὸς ἀσφάλειαν, ὥστε πολλοὺς μὲν οἰκήτορας τῷ Φιλοκύπρῳ προσελθεῖν, ζηλῶσαι δὲ τοὺς ἄλλους βασιλεῖς. διὸ καὶ τῷ Σόλωνι τιμὴν ἀποδιδούς, Αἰπεῖαν τὴν πόλιν καλουμένην πρότερον ἀπ᾽ ἐκείνου Σόλους προσηγόρευσε. [26.4] καὶ αὐτὸς δὲ μέμνηται τοῦ συνοικισμοῦ· προσαγορεύσας γὰρ ἐν ταῖς ἐλεγείαις τὸν Φιλόκυπρον,
νῦν δὲ (φησὶ) σὺ μὲν Σολίοισι πολὺν χρόνον ἐνθάδ᾽ ἀνάσσων
τήνδε πόλιν ναίοις καὶ γένος ὑμέτερον·
αὐτὰρ ἐμὲ ξὺν νηὶ θοῇ κλεινῆς ἀπὸ νήσου
ἀσκηθῆ πέμποι Κύπρις ἰοστέφανος,
οἰκισμῷ δ᾽ ἐπὶ τῷδε χάριν καὶ κῦδος ὀπάζοι
ἐσθλὸν καὶ νόστον πατρίδ᾽ ἐς ἡμετέρην.


[26.1] Στην αρχή λοιπόν επισκέφτηκε την Αίγυπτο και έμεινε, όπως ο ίδιος λέει,
στις εκβολές του Νείλου κοντά στην ακτή του Κάνωβου.
Εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα αντάλλαξε φιλοσοφικές απόψεις με τον Ψένωπη από την Ηλιούπολη και τον Σώγχη τον Σαΐτη, τους πιο σοφούς από τους ιερείς. Από αυτούς άκουσε και τον μύθο για την Ατλαντίδα, όπως λέει ο Πλάτων, και δοκίμασε με ποίημά του να τον κάνει γνωστό στους Έλληνες. [26.2] Στη συνέχεια πήγε στην Κύπρο, όπου εκτιμήθηκε πάρα πολύ από κάποιον Φιλόκυπρο, έναν από τους εκεί βασιλιάδες, που κυβερνούσε μια μικρή πόλη, που είχε ιδρύσει ο Δημοφών — γιος του Θησέα, στην περιοχή του Κλάριου ποταμού, σε θέση οχυρή αλλά γενικά δυσπρόσιτη και άγονη. [26.3] Γι᾽ αυτό, επειδή κάτω από την πόλη απλωνόταν μια ωραία πεδιάδα, ο Σόλων έπεισε τον βασιλιά να αλλάξει τη θέση της πόλης και να την κάνει πιο ευχάριστη και πιο μεγάλη. Ο ίδιος ο Σόλων προσωπικά ενδιαφέρθηκε για τη μετοίκηση της πόλης και την οργάνωση κατά τον καλύτερο τρόπο, για να είναι η ζωή των πολιτών άνετη και ασφαλής, με αποτέλεσμα να συρρεύσουν στην πόλη του Φιλόκυπρου πολλοί νέοι κάτοικοι και να ζηλέψουν οι άλλοι βασιλιάδες. Γι᾽ αυτό ο βασιλιάς, αναγνωρίζοντας ευγνωμοσύνη στον Σόλωνα, ονόμασε την πόλη Σόλους από το όνομά του, ενώ προηγουμένως λεγόταν Αιπεία. [26.4] Στην ίδρυση της νέας πόλης αναφέρεται και ο ίδιος ο Σόλων, καθόσον προσφωνώντας τον Φιλόκυπρο στις ελεγείες του λέει:
Είθε εδώ στους Σόλους να ζήσεις πολλά
χρόνια βασιλιά σ᾽ αυτή την πόλη τώρα εσύ
και αργότερα η γενιά σου.
Αλλ᾽ εμένα η Κύπρις η στεφανωμένη με ία
ας με ξεπροβοδίσει σώο από το ξακουστό νησί
με γρήγορο καράβι·
ας χαρίζει σ᾽ αυτή την πόλη χάρη και δόξα
και σε μένα καλό γυρισμό στην πατρίδα μου.