Της Έριδας γένος δεν υπάρχει ένα μονάχα, μα πάνω στη γη
είναι δυο. Τη μια όποιος την ένιωσε θα την επαινούσε,
μα η άλλη αξιόμεμπτη είναι. Κι αντίθετες έχουν μεταξύ τους καρδιές.
Η μια προάγει τον κακό τον πόλεμο και τη φιλονικία,
η άθλια. Θνητός κανένας δεν την αγαπά, μα εξ ανάγκης,
με των αθάνατων θεών τη θέληση, την επαχθή την Έριδα οι άνθρωποι τιμούν.
Όμως την άλλη η ζοφερή η Νύχτα νωρίτερα τη γέννησε,
κι ο γιος του Κρόνου, που ᾽χει το θρόνο του ψηλά και στον αιθέρα κατοικεί,
στης γης τα θεμέλια την τοποθέτησε, πολύ καλύτερη για τους ανθρώπους.
20Αυτή και τον ανίκανο τον ξεσηκώνει για δουλειά:
ζηλεύει ο άεργος σαν βλέπει τον άλλο που ᾽ναι πλούσιος,
που δείχνει τη σπουδή του στο όργωμα, το φύτεμα
και την καλή διακυβέρνηση του οίκου του. Ο γείτονας το γείτονα ζηλεύει
που σπεύδει να πλουτίσει. Κι είναι αγαθή η Έριδα αυτή για τους θνητούς.
Ο κεραμοποιός θυμώνει με τον κεραμοποιό κι ο μαραγκός με μαραγκό,
ζηλεύει ο επαίτης τον επαίτη κι ο ένας ο τραγουδιστής τον άλλο.
Πέρση, τούτα τα λόγια βάλ᾽ τα στην καρδιά σου μέσα,
και η χαιρέκακη η Έριδα να μην σ᾽ απασχολεί απ᾽ τη δουλειά
για να κοιτάς με περιέργεια για καβγάδες σαν είσαι ακροατής στην αγορά.
30Γιατί έχει λίγη έγνοια για φιλονικίες κι αγορές,
αυτός που μες στο σπίτι του δεν έχει αρκετό το βιος στην ώρα μαζεμένο,
αυτό που δίνει η γη, της Δήμητρας το στάρι.
Χορτάτος πρώτα απ᾽ αυτό μετά να ξεσηκώνεις φιλονικία και αγώνα
για ξένα κτήματα. Όμως εσύ δεύτερη ευκαιρία να ενεργήσεις έτσι
δε θα έχεις. Μα έλα αμέσως την αντιδικία μας να λύσουμε
με δίκαιη κρίση, που από το Δία κρατά κι άριστη είναι.
Γιατί τον κλήρο μας ήδη τον μοιράσαμε κι άλλα πολλά
αρπάζοντας τα πήρες, αφού κολάκεψες πολύ τους δωροφάγους άρχοντες,
που τούτη την απόφαση με προθυμία βγάλανε.
40Οι ανόητοι, που δε γνωρίζουν πόσο ανώτερο είναι το μισό απ᾽ το σύνολο,
ούτε και πόση ωφέλεια έχει μέσα της η μολόχα κι ο ασφόδελος.
Γιατί οι θεοί τα αναγκαία της ζωής τα ᾽χουν κρυμμένα απ᾽ τους ανθρώπους.
Αλλιώς με ευκολία θα δούλευες για μιαν ημέρα
και θα ᾽χες για μια ολόκληρη χρονιά τα απαραίτητα, ακόμη κι αν άεργος καθόσουν.
Κι αμέσως επάνω απ᾽ την εστία σου το πηδάλιο θα κρέμαγες
κι η εργασία των βοδιών και των καρτερικών των μουλαριών θ᾽ αφανιζόταν.