[5.84.1] Το επόμενο καλοκαίρι ο Αλκιβιάδης πήγε στο Άργος με είκοσι καράβια κι έπιασε όσους Αργείους ήσαν ακόμη ύποπτοι ότι είναι φίλοι των Λακεδαιμονίων. Ήσαν τριακόσιοι και οι Αθηναίοι τους εγκατέστησαν στα κοντινά νησιά, από εκείνα που εξουσίαζαν. Οι Αθηναίοι έκαναν εκστρατεία εναντίον της Μήλου με τριάντα δικά τους καράβια, έξι καράβια από την Χίο και δύο από την Λέσβο. Ήσαν και Αθηναίοι οπλίτες χίλιοι διακόσιοι, τριακόσιοι τοξότες και είκοσι ιπποτοξότες. Από τους συμμάχους και τους νησιώτες ήσαν περίπου χίλιοι πεντακόσιοι οπλίτες. [5.84.2] Οι κάτοικοι της Μήλου ήσαν άποικοι των Λακεδαιμονίων και είχαν αρνηθεί να γίνουν υποτακτικοί των Αθηναίων, σαν τα άλλα νησιά. Στην αρχή είχαν μείνει ουδέτεροι, αλλά όταν οι Αθηναίοι είχαν μεταχειριστεί βία και είχαν ρημάξει την γη τους, βρέθηκαν σε κατάσταση ανοιχτού πολέμου. [5.84.3] Οι στρατηγοί Κλεομήδης του Λυκομήδους και Τεισίας του Τεισιμάχου στρατοπέδευσαν με τις δυνάμεις αυτές στο έδαφος των Μηλίων και πριν αρχίσουν να το καταστρέφουν, έστειλαν πρέσβεις για ν᾽ αρχίσουν διαπραγματεύσεις. Οι Μήλιοι δεν τους παρουσίασαν στην συνέλευση του λαού και τους ζήτησαν να εκθέσουν τον σκοπό της αποστολής τους στους άρχοντες και τους ταγούς της πολιτείας. Οι Αθηναίοι πρέσβεις είπαν, περίπου, τα εξής:
[5.85.1] «Επειδή δεν πρόκειται να μιλήσομε προς τον λαό για να μην παρασυρθεί το πλήθος από τα πειστικά επιχειρήματα που θα εκθέταμε σε μια συνεχή αγόρευση και τα οποία δεν θα μπορούσαν να ελέγξουν —γιατί καταλαβαίνομε πολύ καλά ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μας φέρατε να μιλήσομε μπροστά σε λίγους— μπορείτε σεις, που είστε συγκεντρωμένοι εδώ, ν᾽ ακολουθήσετε μια μέθοδο ακόμη πιο ασφαλή. Μη μας απαντήσετε σημείο προς σημείο με μια μόνο αγόρευση, αλλά να μας απαντάτε αμέσως σε κάθε επιχείρημα με το οποίο δεν συμφωνείτε, ώστε έτσι να μορφώσετε την κρίση σας. Και πρώτ᾽ απ᾽ όλα αποκριθείτε μας αν συμφωνείτε με την πρότασή μας αυτήν».
[5.86.1] Οι αντιπρόσωποι των Μηλίων αποκρίθηκαν: «Η πρότασή σας να συζητήσομε με ηρεμία είναι πολύ καλή και δεν έχομε καμιάν αντίρρηση, αλλά εκείνο που έρχεται σε αντίφαση με την πρότασή σας είναι η πολεμική προετοιμασία σας με την οποία τώρα, ευθύς, μας απειλείτε. Βλέπομε ότι έρχεστε σαν δικαστές που θα κρίνουν όσα θα ειπωθούν και ότι, αν τα νομικά επιχειρήματά μας είναι ισχυρότερα από τα δικά σας, τότε η έκβαση της συζήτησης θα μας οδηγήσει σε πόλεμο αν δεν ενδώσομε, ενώ εάν μας πείσετε, θα μας οδηγήσει στην δουλεία».
[5.87.1] ΑΘΗΝ. Αν ήρθατε εδώ με σκοπό να εξερευνήσετε, με συλλογισμούς βασισμένους σε υποψίες, τί μέλλει να συμβεί ή αν έχετε τίποτε άλλο κατά νου αντί να έχετε μόνο υπόψη σας την παρούσα κατάσταση για να σκεφθείτε πώς να σώσετε την πολιτεία σας, καλύτερα να σταματήσομε την συζήτηση. Αλλιώς ας εξακολουθήσομε.
[5.88.1] ΜΗΛ. Στην θέση που βρισκόμαστε, είναι φυσικό και συγγνωστό να καταφεύγομε σε πολλά επιχειρήματα και να διατυπώνομε πολλές σκέψεις. Η συνάντηση αυτή έγινε, βέβαια, για να σώσομε την πολιτεία μας. Δεχόμαστε, λοιπόν, να διεξαχθεί η συζήτηση με τον τρόπο που προτείνατε, αν το νομίζετε σωστό.
[5.89.1] ΑΘΗΝ. Λοιπόν κι εμείς δεν θα πούμε μεγάλα λόγια ούτε μακριές φράσεις για ν᾽ αποδείξομε ότι η νίκη μας επάνω στους Μήδους μάς έδωσε το δικαίωμα ν᾽ ασκούμε την ηγεμονία μας ή ότι εκστρατεύσαμε τώρα εναντίον σας επειδή μας αδικήσατε. Αυτά δεν θα σας έπειθαν. Αλλά και από σας ζητούμε να μην προσπαθήσετε να μας πείσετε λέγοντάς μας ότι, αν και άποικοι των Λακεδαιμονίων, δεν είσαστε σύμμαχοί τους ή ότι δεν μας βλάψατε ποτέ. Ας συζητήσομε, όμως, για το τί είναι δυνατόν να γίνει έχοντας υπόψη τους πραγματικούς σκοπούς του καθενός και ξέροντας ότι, στις ανθρώπινες σχέσεις, τα νομικά επιχειρήματα έχουν αξία όταν εκείνοι που τα επικαλούνται είναι περίπου ισόπαλοι σε δύναμη και ότι, αντίθετα, ο ισχυρός επιβάλλει ό,τι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύνατος υποχωρεί όσο του το επιβάλλει η αδυναμία του.