Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ

Ἱστορίαι (5.82.1-5.83.4)

[5.82.1] Τοῦ δ᾽ ἐπιγιγνομένου θέρους Διῆς τε οἱ ἐν Ἄθῳ ἀπέστησαν Ἀθηναίων πρὸς Χαλκιδέας, καὶ Λακεδαιμόνιοι τὰ ἐν Ἀχαΐᾳ οὐκ ἐπιτηδείως πρότερον ἔχοντα καθίσταντο.
[5.82.2] Καὶ Ἀργείων ὁ δῆμος κατ᾽ ὀλίγον ξυνιστάμενός τε καὶ ἀναθαρσήσας ἐπέθεντο τοῖς ὀλίγοις, τηρήσαντες αὐτὰς τὰς γυμνοπαιδίας τῶν Λακεδαιμονίων· καὶ μάχης γενομένης ἐν τῇ πόλει ἐπεκράτησεν ὁ δῆμος, καὶ τοὺς μὲν ἀπέκτεινε, τοὺς δὲ ἐξήλασεν. [5.82.3] οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι, ἕως μὲν αὐτοὺς μετεπέμποντο οἱ φίλοι, οὐκ ἦλθον ἐκ πλέονος, ἀναβαλόμενοι δὲ τὰς γυμνοπαιδίας ἐβοήθουν. καὶ ἐν Τεγέᾳ πυθόμενοι ὅτι νενίκηνται οἱ ὀλίγοι, προελθεῖν μὲν οὐκέτι ἠθέλησαν δεομένων τῶν διαπεφευγότων, ἀναχωρήσαντες δὲ ἐπ᾽ οἴκου τὰς γυμνοπαιδίας ἦγον. [5.82.4] καὶ ὕστερον ἐλθόντων πρέσβεων ἀπό τε τῶν ἐν τῇ πόλει [ἀγγέλων] καὶ τῶν ἔξω Ἀργείων, παρόντων τε τῶν ξυμμάχων καὶ ῥηθέντων πολλῶν ἀφ᾽ ἑκατέρων ἔγνωσαν μὲν ἀδικεῖν τοὺς ἐν τῇ πόλει, καὶ ἔδοξεν αὐτοῖς στρατεύειν ἐς Ἄργος, διατριβαὶ δὲ καὶ μελλήσεις ἐγίγνοντο. [5.82.5] ὁ δὲ δῆμος τῶν Ἀργείων ἐν τούτῳ φοβούμενος τοὺς Λακεδαιμονίους καὶ τὴν τῶν Ἀθηναίων ξυμμαχίαν πάλιν προσαγόμενός τε καὶ νομίζων μέγιστον ἂν σφᾶς ὠφελῆσαι, τειχίζει μακρὰ τείχη ἐς θάλασσαν, ὅπως, ἢν τῆς γῆς εἴργωνται, ἡ κατὰ θάλασσαν σφᾶς μετὰ τῶν Ἀθηναίων ἐπαγωγὴ τῶν ἐπιτηδείων ὠφελῇ. [5.82.6] ξυνῄδεσαν δὲ τὸν τειχισμὸν καὶ τῶν ἐν Πελοποννήσῳ τινὲς πόλεων. καὶ οἱ μὲν Ἀργεῖοι πανδημεί, καὶ αὐτοὶ καὶ γυναῖκες καὶ οἰκέται, ἐτείχιζον· καὶ ἐκ τῶν Ἀθηνῶν αὐτοῖς ἦλθον τέκτονες καὶ λιθουργοί. καὶ τὸ θέρος ἐτελεύτα.
[5.83.1] Τοῦ δ᾽ ἐπιγιγνομένου χειμῶνος Λακεδαιμόνιοι ὡς ᾔσθοντο τειχιζόντων, ἐστράτευσαν ἐς τὸ Ἄργος αὐτοί τε καὶ οἱ ξύμμαχοι πλὴν Κορινθίων· ὑπῆρχε δέ τι αὐτοῖς καὶ ἐκ τοῦ Ἄργους αὐτόθεν πρασσόμενον. ἦγε δὲ τὴν στρατιὰν Ἆγις ὁ Ἀρχιδάμου Λακεδαιμονίων βασιλεύς. [5.83.2] καὶ τὰ μὲν ἐκ τῆς πόλεως δοκοῦντα προϋπάρχειν οὐ προυχώρησεν ἔτι· τὰ δὲ οἰκοδομούμενα τείχη ἑλόντες καὶ καταβαλόντες καὶ Ὑσιὰς χωρίον τῆς Ἀργείας λαβόντες καὶ τοὺς ἐλευθέρους ἅπαντας οὓς ἔλαβον ἀποκτείναντες ἀνεχώρησαν καὶ διελύθησαν κατὰ πόλεις. [5.83.3] ἐστράτευσαν δὲ μετὰ τοῦτο καὶ Ἀργεῖοι ἐς τὴν Φλειασίαν καὶ δῃώσαντες ἀπῆλθον, ὅτι σφῶν τοὺς φυγάδας ὑπεδέχοντο· οἱ γὰρ πολλοὶ αὐτῶν ἐνταῦθα κατῴκηντο. [5.83.4] κατέκλῃσαν δὲ τοῦ αὐτοῦ χειμῶνος καὶ Μακεδόνας Ἀθηναῖοι, Περδίκκᾳ ἐπικαλοῦντες τήν τε πρὸς Ἀργείους καὶ Λακεδαιμονίους γενομένην ξυνωμοσίαν, καὶ ὅτι παρασκευασαμένων αὐτῶν στρατιὰν ἄγειν ἐπὶ Χαλκιδέας τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης καὶ Ἀμφίπολιν Νικίου τοῦ Νικηράτου στρατηγοῦντος ἔψευστο τὴν ξυμμαχίαν καὶ ἡ στρατεία μάλιστα διελύθη ἐκείνου †ἀπάραντος†· πολέμιος οὖν ἦν. καὶ ὁ χειμὼν ἐτελεύτα οὗτος, καὶ πέμπτον καὶ δέκατον ἔτος τῷ πολέμῳ ἐτελεύτα.

[5.82.1] Το επόμενο καλοκαίρι οι Διείς του Άθω αποστάτησαν από τους Αθηναίους κι έκαναν συμμαχία με τους Χαλκιδείς. Οι Λακεδαιμόνιοι, που έως τότε είχαν δυσκολίες στην Αχαΐα, ρύθμισαν εκεί τα πράγματα κατά τα συμφέροντά τους. [5.82.2] Στο Άργος οι δημοκρατικοί αναδιοργανώθηκαν σιγά σιγά κι αναθάρρησαν. Περίμεναν να έρθει η εποχή που οι Λακεδαιμόνιοι εορτάζουν τις Γυμνοπαιδιές και χτύπησαν τους ολιγαρχικούς. Έγινε μάχη μέσα στην πολιτεία και νίκησαν οι δημοκρατικοί, που σκότωσαν πολλούς ολιγαρχικούς και άλλους τους εξόρισαν. [5.82.3] Οι Λακεδαιμόνιοι τους οποίους καλούσαν οι οπαδοί τους να επέμβουν άργησαν πολύ να ξεκινήσουν. Στην Τεγέα έμαθαν ότι οι ολιγαρχικοί είχαν νικηθεί και παρ᾽ όλα τα παρακάλια των φυγάδων απ᾽ το Άργος δεν θέλησαν να προχωρήσουν. Γύρισαν πίσω και εόρτασαν τις Γυμνοπαιδιές. [5.82.4] Αργότερα έφτασαν πρέσβεις από το Άργος και πρέσβεις που αντιπροσώπευαν τους φυγάδες. Στην Σπάρτη βρίσκονταν αντιπρόσωποι από τις άλλες συμμαχικές πολιτείες. Μετά από πολλές συζητήσεις όπου οι δυο μερίδες ανέπτυξαν αντίθετα επιχειρήματα, οι Λακεδαιμόνιοι καταδίκασαν την επανάσταση των Αργείων κι αποφάσισαν να εκστρατεύσουν εναντίον του Άργους, αλλά άρχισαν τις χρονοτριβές και τις αναβολές. [5.82.5] Οι Αργείοι δημοκρατικοί, από φόβο των Λακεδαιμονίων, ενεργούσαν για να κάνουν πάλι συμμαχία, με τους Αθηναίους, από την οποία ήλπιζαν ότι θα ωφεληθούν πολύ και άρχισαν να χτίζουν μακρά τείχη έως την θάλασσα ώστε, αν βρίσκονταν αποκλεισμένοι από στεριά, να μπορούν να εισάγουν από την θάλασσα, με την βοήθεια των Αθηναίων, όσα θα χρειάζονταν. [5.82.6] Πληροφόρησαν και μερικές πολιτείες της Πελοποννήσου για το σχέδιό τους να χτίσουν μακρά τείχη. Ολόκληρος ο πληθυσμός του Άργους, γυναίκες και δούλοι, δούλευαν στο χτίσιμο. Από την Αθήνα τούς έφτασαν ξυλουργοί και τεχνίτες για το πελέκημα της πέτρας. Και τέλειωσε το καλοκαίρι.
[5.83.1] Στην αρχή του επόμενου χειμώνα οι Λακεδαιμόνιοι, που είχαν πληροφορηθεί ότι οι Αργείοι έχτιζαν τείχη, εκστρατεύσαν εναντίον του Άργους με τους συμμάχους τους εκτός από τους Κορινθίους. Είχαν επίσης και μερικούς οπαδούς μέσα στο Άργος. Αρχηγός της εκστρατείας ήταν ο Άγις του Αρχιδάμου, βασιλιάς των Λακεδαιμονίων. [5.83.2] Το κίνημα που περίμεναν από μέσα από την πολιτεία δεν έγινε, κατεδάφισαν όμως τα τείχη που χτίζονταν και κυρίεψαν τις Υσιές, τοποθεσία της Αργολικής, και σκότωσαν όλους τους ελεύθερους πολίτες που έπιασαν. Ύστερα αποσύρθηκαν και οι διάφορες μονάδες γύρισαν στις πολιτείες τους. [5.83.3] Μετά απ᾽ αυτό και οι Αργείοι εκστρατεύσαν στην Φλειασία και αφού ρήμαξαν την γη, γύρισαν στο Άργος. Κατηγορούσαν τους Φλειασίους ότι δέχονται τους Αργείους φυγάδες και πραγματικά οι περισσότεροι φυγάδες πήγαιναν να εγκατασταθούν εκεί. [5.83.4] Τον ίδιο χειμώνα οι Αθηναίοι οργάνωσαν αποκλεισμό της Μακεδονίας. Κατηγορούσαν τον Περδίκκα επειδή είχε συμμαχήσει με τους Αργείους και τους Λακεδαιμονίους και επειδή, όταν οι Αθηναίοι είχαν ετοιμάσει εκστρατεία εναντίον των Χαλκιδέων της Θράκης και εναντίον της Αμφίπολης με αρχηγό τον Νικία του Νικηράτου, ο Περδίκκας δεν είχε τηρήσει τις υποχρεώσεις του και εξαιτίας του κυρίως η εκστρατεία είχε διαλυθεί. Τον θεωρούσαν, λοιπόν, εχθρό. Τέλειωσε ο χειμώνας και μαζί ο δέκατος πέμπτος χρόνος του πολέμου.