Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ

Χαρακτῆρες (17.1-17.9)

ΙΖ. ΜΕΜΨΙΜΟΙΡΙΑΣ


[17.1] [Ἔστι δὲ ἡ μεμψιμοιρία ἐπιτίμησις παρὰ τὸ προσῆκον τῶν δεδομένων,] [17.2] ὁ δὲ μεμψίμοιρος τοιόσδε τις, οἷος ἀποστείλαντος μερίδα τοῦ φίλου εἰπεῖν πρὸς τὸν φέροντα «Ἐφθόνησέ μοι τοῦ ζωμοῦ καὶ τοῦ οἰναρίου οὐκ ἐπὶ δεῖπνον καλέσας». [17.3] καὶ ὑπὸ τῆς ἑταίρας καταφιλούμενος εἰπεῖν «Θαυμάζω, εἰ σὺ καὶ ἀπὸ τῆς ψυχῆς ὄντως με φιλεῖς». [17.4] καὶ τῷ Διὶ ἀγανακτεῖν, οὐ διότι ὕει, ἀλλὰ διότι ὕστερον.
[17.5] καὶ εὑρὼν ἐν τῇ ὁδῷ βαλλάντιόν τι εἰπεῖν «Ἀλλ᾽ οὐ θησαυρὸν εὕρηκα οὐδέποτε». [17.6] καὶ πριάμενος ἀνδράποδον ἄξιον καὶ πολλὰ δεηθεὶς τοῦ πωλοῦντος «Θαυμάζω», εἰπεῖν, «εἴ τι ὑγιὲς οὕτω ἄξιον ἐώνημαι». [17.7] καὶ πρὸς τὸν εὐαγγελιζόμενον ὅτι «Ὑός σοι γέγονεν», εἰπεῖν ὅτι «Ἂν προσθῇς “καὶ τῆς οὐσίας τὸ ἥμισυ ἄπεστιν”, ἀληθῆ ἐρεῖς».
[17.8] καὶ δίκην νικήσας καὶ λαβὼν πάσας τὰς ψήφους ἐγκαλεῖν τῷ γράψαντι τὸν λόγον ὡς πολλὰ παραλελοιπότι τῶν δικαίων. [17.9] καὶ ἐράνου εἰσενεχθέντος παρὰ τῶν φίλων καὶ φήσαντός τινος «Ἱλαρὸς ἴσθι», «Καὶ πῶς;» εἰπεῖν «ὅτε δεῖ τἀργύριον ἀποδοῦναι ἑκάστῳ καὶ χωρὶς τούτων χάριν ὀφείλειν ὡς εὐεργετημένον;»

17. Ο ΜΕΜΨΙΜΟΙΡΟΣ


[17.1] [Η μεμψιμοιρία είναι ο ανάρμοστος ψόγος για αυτά που σου έχουν δοθεί,] [17.2] ενώ ο μεμψίμοιρος το είδος του ανθρώπου, ο οποίος λέει σ᾽ εκείνον που του φέρνει μερίδα φαγητού σταλμένη από κάποιο φίλο: «Μου στέρησε την ευκαιρία να δοκιμάσω τη σούπα και το κρασί με το να μη με καλέσει στο δείπνο». [17.3] Όταν η ερωμένη του τον φιλά με πάθος, της λέει: «Αναρωτιέμαι αν πράγματι με αγαπάς με την καρδιά σου». [17.4] Αγανακτεί με το Δία, όχι γιατί βρέχει, αλλά γιατί έβρεξε με καθυστέρηση.
[17.5] Αν βρει στο δρόμο κανένα πορτοφόλι, λέει: «Ποτέ μου όμως δε βρήκα θησαυρό». [17.6] Αν αγοράσει σε φθηνή τιμή κάποιο δούλο, έχοντας παζαρέψει πολύ με τον πωλητή, λέει: «Αναρωτιέμαι αν είναι γερό το εμπόρευμα, τόσο φθηνά που το αγόρασα». [17.7] Σ᾽ εκείνον που του φέρνει την καλή είδηση «Απέκτησες γιο!» απαντά: «Αν προσθέσεις ότι χάθηκε και η μισή περιουσία, θα πεις την αλήθεια».
[17.8] Αν κερδίσει μια δίκη, και μάλιστα έχοντας λάβει το σύνολο των ψήφων, κατηγορεί αυτόν που του έγραψε το λόγο ότι παρέλειψε πολλά από τα δίκαιά του. Αν οι φίλοι του μαζέψουν (για χάρη του) ένα ποσό από κοινού και κάποιος του πει «Να είσαι χαρούμενος!», αυτός απαντά: «Μα πώς; Όταν πρέπει και τα χρήματα να επιστρέψω στον καθένα χωριστά και να οφείλω επιπλέον χάρη, γιατί τάχα ευεργετήθηκα».