Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

Ἰφιγένεια ἡ ἐν Ταύροις (725-765)


725ΙΦ. ἀπέλθεθ᾽ ὑμεῖς καὶ παρευτρεπίζετε
τἄνδον μολόντες τοῖς ἐφεστῶσι σφαγῇ.
δέλτου μὲν αἵδε πολύθυροι διαπτυχαί,
ξένοι, πάρεισιν· ἃ δ᾽ ἐπὶ τοῖσδε βούλομαι,
ἀκούσατ᾽· οὐδεὶς αὑτὸς ἐν πόνοις ‹τ᾽› ἀνὴρ
730ὅταν τε πρὸς τὸ θάρσος ἐκ φόβου πέσῃ.
ἐγὼ δὲ ταρβῶ μὴ ἀπονοστήσας χθονὸς
θῆται παρ᾽ οὐδὲν τὰς ἐμὰς ἐπιστολὰς
ὁ τήνδε μέλλων δέλτον εἰς Ἄργος φέρειν.
ΟΡ. τί δῆτα βούλει; τίνος ἀμηχανεῖς πέρι;
735ΙΦ. ὅρκον δότω μοι τάσδε πορθμεύσειν γραφὰς
πρὸς Ἄργος, οἷσι βούλομαι πέμψαι φίλων.
ΟΡ. ἦ κἀντιδώσεις τῷδε τοὺς αὐτοὺς λόγους;
ΙΦ. τί χρῆμα δράσειν ἢ τί μὴ δράσειν; λέγε.
ΟΡ. ἐκ γῆς ἀφήσειν μὴ θανόντα βαρβάρου.
740ΙΦ. δίκαιον εἶπας· πῶς γὰρ ἀγγείλειεν ἄν;
ΟΡ. ἦ καὶ τύραννος ταῦτα συγχωρήσεται;
ΙΦ. ναί.
πείσω σφε, καὐτὴ ναὸς εἰσβήσω σκάφος.
ΟΡ. ὄμνυ· σὺ δ᾽ ἔξαρχ᾽ ὅρκον ὅστις εὐσεβής.
ΙΦ. δώσω, λέγειν χρή, τήνδε τοῖσι σοῖς φίλοις.
745ΠΥ. τοῖς σοῖς φίλοισι γράμματ᾽ ἀποδώσω τάδε.
ΙΦ. κἀγὼ σὲ σώσω κυανέας ἔξω πέτρας.
ΠΥ. τίν᾽ οὖν ἐπόμνυς τοισίδ᾽ ὅρκιον θεῶν;
ΙΦ. Ἄρτεμιν, ἐν ἧσπερ δώμασιν τιμὰς ἔχω.
ΠΥ. ἐγὼ δ᾽ ἄνακτά γ᾽ οὐρανοῦ, σεμνὸν Δία.
750ΙΦ. εἰ δ᾽ ἐκλιπὼν τὸν ὅρκον ἀδικοίης ἐμέ;
ΠΥ. ἄνοστος εἴην· τί δὲ σύ, μὴ σῴσασά με;
ΙΦ. μήποτε κατ᾽ Ἄργος ζῶσ᾽ ἴχνος θείην ποδός.
ΠΥ. ἄκουε δή νυν ὃν παρήλθομεν λόγον.
ΙΦ. ἀλλ᾽ αὖθις ἔσται καινός, ἢν καλῶς ἔχῃ.
755ΠΥ. ἐξαίρετόν μοι δὸς τόδ᾽, ἤν τι ναῦς πάθῃ,
χἡ δέλτος ἐν κλύδωνι χρημάτων μέτα
ἀφανὴς γένηται, σῶμα δ᾽ ἐκσῴσω μόνον,
τὸν ὅρκον εἶναι τόνδε μηκέτ᾽ ἔμπεδον.
ΙΦ. ἀλλ᾽ οἶσθ᾽ ὃ δράσω; πολλὰ γὰρ πολλῶν κυρεῖ·
760τἀνόντα κἀγγεγραμμέν᾽ ἐν δέλτου πτυχαῖς
λόγῳ φράσω σοι πάντ᾽ ἀναγγεῖλαι φίλοις.
ἐν ἀσφαλεῖ γάρ· ἢν μὲν ἐκσῴσῃς γραφήν,
αὕτη φράσει σιγῶσα τἀγγεγραμμένα·
ἢν δ᾽ ἐν θαλάσσῃ γράμματ᾽ ἀφανισθῇ τάδε,
765τὸ σῶμα σῴσας τοὺς λόγους σῴσεις ἐμοί.


ΙΦΙ. Εσείς, πια μπείτε μέσα και βοηθήστε
εκείνους που ετοιμάζουν τη θυσία.
Στον Ορέστη και τον Πυλάδη.
Ξένοι μου, νά η γραφή με τις πολλές της
δίπλες· μα ακούστε τί έχω να προσθέσω·
κάθε άνθρωπος αλλάζει, όταν περάσει
730στη σιγουριά απ᾽ τη θέση του κινδύνου.
Φοβούμαι μήπως, όταν φύγει εδώθε
αυτός που είναι να πάει το γράμμα στο Άργος,
αυτά που παραγγέλνω εγώ αψηφήσει.
ΟΡΕ. Λοιπόν τί θέλεις; Τί σε βάζει σε έγνοια;
ΙΦΙ.Να μου ορκιστεί πως τη γραφή μου στο Άργος
θα φέρει και στο πρόσωπο που θέλω.
ΟΡΕ. Αντίστοιχο όρκο εσύ δε θα του δώσεις;
ΙΦΙ. Να κάμω ή να μην κάμω τί; Για λέγε.
ΟΡΕ. Πως ζωντανό απ᾽ τη χώρα θα τον βγάλεις.
740ΙΦΙ. Σωστά· πώς το μαντάτο αλλιώς θα δώσει;
ΟΡΕ. Κι ο βασιλιάς σ᾽ αυτά θα συμφωνήσει;
ΙΦΙ. Ναι, θα του κάμω εγώ τη γνώμη, κι η ίδια
το φίλο σου θα βάλω στο καράβι.
ΟΡΕ. στον Πυλάδη.
Ορκίσου.
Στην Ιφιγένεια.
Εσύ λόγια όρκου λέγε τίμιου.
ΙΦΙ. Να πεις: Θα δώσω τούτο στους δικούς σου.
ΠΥΛ. Θα δώσω στους δικούς σου αυτό το γράμμα.
ΙΦΙ. Κι εγώ από τους μαύρους βράχους θα σε βγάλω.
ΠΥΛ. Στ᾽ όνομα τίνος θεού τον όρκο δίνεις;
ΙΦΙ. Στης Άρτεμης, σαν ιέρεια του ναού της.
ΠΥΛ. Στου Δία εγώ, τρανού στα ουράνια αφέντη.
750ΙΦΙ. Κι αν τον όρκο πατώντας με αδικήσεις;
ΠΥΛ. Να μη γυρίσω· εσύ, αν δε με λυτρώσεις;
ΙΦΙ. Στ᾽ Άργος ποτέ να μην πατήσω ζώντας.
ΠΥΛ. Κάτι ξεχάσαμε όμως· άκουσέ το.
ΙΦΙ. Για το σωστό είναι πάντοτε ευκαιρία.
ΠΥΛ. Μια εξαίρεση μονάχα να μου δώσεις:
το πλοίο αν πάθει και χαθεί το γράμμα
μαζί με το φορτίο μέσα στο κύμα
και μόνο τη ζωή μου εγώ γλιτώσω,
δεσμευτικός πια ο όρκος να μην είναι.
ΙΦΙ. Τότε θα κάμω έν᾽ άλλο· πετυχαίνεις
πολλά, πολλά αν προβλέπεις· όσα μέσα
760στο γράμμα είναι γραμμένα, με το στόμα
θα σου τα πω, να φέρεις στους δικούς μου
το μήνυμά μου· κι έτσι σίγουρο είναι·
σώο πας το γράμμα; φανερώνει το ίδιο,
αμίλητο, όσα κρύβει· πάει χαμένο
στο πέλαο; τη ζωή σου εσύ αν γλιτώσεις,
μαζί μ᾽ αυτή κι όσα θα πω γλιτώνουν.
ΠΥΛ. Το ᾽πες ωραία για σένα και για μένα.
Σε ποιόν να φέρω το μαντάτο στο Άργος;
τί θέλεις να του πω; φανέρωσέ το.