Μ᾽ εκείνους όμως που μου δώκανε αθωωτική ψήφο θα μιλούσα ευχαρίστως γι᾽ αυτό που έγινε, ενόσω οι ένδεκα βρίσκονται ακόμη σε δουλειά και εγώ δεν πηγαίνω ακόμα εκεί που πρέπει να πάω, για να θανατωθώ. Μείνετε λοιπόν μαζί μου, ω άνδρες, αυτή την ώρα· γιατί τίποτε δεν μας εμποδίζει να τα πούμε μεταξύ μας, όσο μας αφήνουν. Γιατί σε σας, [40a] σα φίλοι που είσθε, θέλω να σας δείξω τί σημαίνει αυτό που μου συνέβηκε. Γιατί εμένα, ω δικαστές (και όταν εσάς σας ονομάζω δικαστές, σωστά νομίζω πως σας ονομάζω) μου ᾽τυχε κάτι σαν θαύμα. Γιατί η μαντική δύναμη που έχω πάντα, από την θεότητα που ξέρετε, πρωτύτερα ήτανε πολύ συχνή πάντα και μου εναντιωνότανε και στα μικρότερα πράγματα, όταν πήγαινα να κάνω τίποτε που δεν ήτανε σωστό· και τώρα μου συνέβηκαν αυτά εδώ που και μόνοι σας τα βλέπετε και που θα φαντάζετο κανένας, όπως όλοι το πιστεύουν, πως είναι τα μεγαλύτερα κακά. Εμένα λοιπόν [40b] ούτε όταν βγήκα το πρωί από το σπίτι μου μού εναντιώθηκε το σημάδι αυτό του θεού, ούτε όταν παρουσιάσθηκα εδώ στο δικαστήριο, ούτε στον λόγο μου απάνω, όταν πήγαινα να πω κάτι, μολονότι σε άλλους λόγους, σε πολλά μέρη, μ᾽ εμπόδισε απάνω στην ώρα που μιλούσα. Τώρα όμως πουθενά σε όλη αυτή την ιστορία, ούτε σε πράξη καμιά ούτε σε λόγο μού έχει εναντιωθεί. Ποιά λοιπόν είναι η αιτία, κατά τη γνώμη μου; Εγώ θα σας το πω· γιατί αυτό που μου συνέβηκε πάει να μου βγει σε καλό, και δεν είναι σωστό, όπως το παίρνουμε εμείς, [40c] όσοι νομίζουμε πως είναι κακό να πεθάνει κανένας. Εμένα μου δόθηκε μια μεγάλη απόδειξη γι᾽ αυτό το πράγμα· γιατί δεν ήτανε ποτέ δυνατόν να μη μου εναντιωθεί το συνηθισμένο σημάδι του θεού, αν δεν έμελλα να κάμω κάτι καλό. Έπειτα ας το συλλογισθούμε και έτσι, πόσες δηλαδή ελπίδες μας δίνει με το να είναι καλό πράγμα. Γιατί ένα από τα δύο είναι το να πεθάνει κανένας· ή είναι δηλαδή σαν να μην είναι, ούτ᾽ έχει αίσθηση από τίποτε ο πεθαμένος, ή όπως λένε κάποια αλλαγή είναι ο θάνατος και η ψυχή αλλάζει κατοικία από τον τόπο αυτό σε άλλο τόπο. Και αν καμιά αίσθηση δεν υπάρχει πια αλλά [40d] είναι σαν ύπνος, όπως όταν κοιμάται κανείς και ούτε όνειρο βλέπει κανένα, θα ήτανε θαυμάσιο κέρδος ο θάνατος. Γιατί εγώ φαντάζομαι πως αν διαλέξει κανένας αυτή τη νύχτα, που έτσι βαριοκοιμήθηκε, ώστε ούτε όνειρο είδε, και ύστερα συγκρίνει με τις άλλες νύχτες και τις ημέρες της ζωής του τη νύχτα αυτή, και συλλογισθεί και πει πόσες ημέρες και νύχτες έζησε καλύτερα και γλυκύτερα στη ζωή του, πιστεύω πως, [40e] όχι ένας ιδιώτης, μα και ο μέγας βασιλεύς ευκολομέτρητες θα τις βρει αυτές μπροστά στις άλλες ημέρες και τις νύχτες. Αν είναι λοιπόν τέτοιο πράγμα ο θάνατος, εγώ λέω πως είναι κέρδος. Γιατί τίποτε περισσότερο δεν φαίνεται να είναι έτσι όλος ο καιρός παρά μια νύχτα. Κι αν είναι πάλι ο θάνατος σαν ταξίδι από δω σε άλλο τόπο, και είναι αληθινά αυτά που λένε, πως εκεί πέρα βρίσκονται όλοι οι πεθαμένοι, τί μεγαλύτερο καλό θα ήτανε απ᾽ αυτό, ω δικαστές; Γιατί όταν [41a] φθάσει κανένας στον Άδη, αφού γλιτώσει απ᾽ αυτούς που λένε πως είναι δικαστές, και βρει τους αληθινούς δικαστές, αυτούς που λένε πως δικάζουν εκεί, τον Μίνω και τον Ραδάμανθυ και τον Αιακό και τον Τριπτόλεμο και τους άλλους, όσοι από τους ημίθεους ζήσανε δίκαια στη ζωή τους, άσχημο τάχα θα ήτανε τέτοιο ταξίδι; Ή για να βρεθείτε πάλι με τον Ορφέα και τον Μουσαίο και τον Ησίοδο και τον Όμηρο, πόσα δεν θα ᾽δινε ο καθένας από σας; Εγώ τουλάχιστον χίλιες φορές θα ήθελα να πεθάνω, αν είναι αληθινά αυτά· γιατί [41b] και για μένα θαυμαστό θα ήτανε να μείνω εκεί πέρα, αν έβρισκα τον Παλαμήδη και τον Αίαντα, τον γιο του Τελαμώνος, και όποιον άλλον από τους παλαιούς που θανατώθηκε από άδικη κρίση· να συγκρίνω τα πάθη μου με τα δικά τους δεν είναι δυσάρεστο πράγμα, κατά τη γνώμη μου. Και το καλύτερο από όλα να περνώ τη ζωή μου με το να ρωτάω και να ερευνώ κι εκείνους εκεί, όπως τους εδώ, ποιός τάχα είναι σοφός απ᾽ αυτούς και ποιός νομίζει πως είναι και δεν είναι. Και πόσα δεν θα ᾽δινε κανένας, ω δικαστές, να ρωτήσει εκείνον που οδήγησε [41c] το μεγάλο στράτευμα στην Τροία ή τον Οδυσσέα ή τον Σίσυφο και χίλιους άλλους να πούμε, και άνδρες και γυναίκες, που να τους μιλεί κανένας και να τους συναναστρέφεται και να τους ρωτάει θα ήτανε μια θαυμαστή ευτυχία. Και γι᾽ αυτό εκείνοι εκεί βέβαια δεν θανατώνουν κανέναν. Γιατί και στα άλλα είναι πιο ευτυχισμένοι αυτοί εκεί από τους εδώ και όλον τον καιρό είναι αθάνατοι, αν είναι αληθινά τα λεγόμενα.
|