[7.16] “Πράγματι βλέπεις κάτι”, είπε η γυναίκα, “που, αν εγώ το κάνω, μπορώ να βοηθήσω στην αύξηση των αγαθών του σπιτιού μας;”.
“Ναι μά τον Δία”, είπα εγώ, “να προσπαθείς να καταφέρνεις όσο το δυνατόν καλύτερα αυτές τις δουλειές στις οποίες οι θεοί έκαναν τη φύση σου ικανή και οι συνήθειές μας τις επιδοκιμάζουν”.
[7.17] “Και ποιές είναι αυτές;” ρώτησε εκείνη.
“Εγώ προσωπικά”, απάντησα, “νομίζω πράγματα που δεν είναι ασήμαντα, αν βέβαια και η βασίλισσα του σμήνους μέλισσα επιβλέπει έργα ασήμαντα.
[7.18] Γιατί στ᾽ αλήθεια, γυναίκα, και οι θεοί πιστεύω ότι με πολλή σύνεση έχουν συναρμόσει αυτό το ζευγάρι, το οποίο ονομάζεται θηλυκό και αρσενικό, για να έχει πολλά πλεονεκτήματα στην κοινή ζωή του. [7.19] Πρώτα πρώτα, τα μέλη του ζευγαριού είναι προορισμένα να τεκνοποιούν για να μην εκλείψουν τα γένη των ζωντανών πλασμάτων, έπειτα, απ᾽ αυτήν τη συνένωση εξασφαλίζεται στους ανθρώπους η δυνατότητα να αποκτήσουν για τον εαυτό τους γηροκόμους· τέλος, και ο τρόπος ζωής των ανθρώπων δεν απαιτεί υπαίθρια διαμονή, όπως αυτός των ζώων, αλλά είναι φανερό ότι απαιτεί στέγη. [7.20] Οι άνθρωποι. εξάλλου, αν θέλουν να έχουν σε καλή κατάσταση ό,τι κουβαλούν στα σκεπασμένα οικήματά τους, χρειάζονται εκείνον που θα εκτελεί τις υπαίθριες εργασίες. Το όργωμα της χέρσας γης και η σπορά και το φύτεμα και οι βοσκές, όλα αυτά είναι υπαίθριες εργασίες· αυτές, άλλωστε, παρέχουν τα απαραίτητα για τη ζωή. [7.21] Όταν πάλι μεταφερθούν αυτά στα στεγασμένα οικήματά τους, χρειάζεται και εκείνος που θα τα διατηρεί και εκείνος που θα εκτελεί όσες εργασίες απαιτούν στεγασμένο χώρο. Επίσης, και η ανατροφή των νεογέννητων παιδιών χρειάζεται στέγη, όπως επίσης και η προετοιμασία των τροφών από τους δημητριακούς καρπούς· καθώς και η κατασκευή των ρούχων από το μαλλί. [7.22] Κι επειδή και τα δύο αυτά, και οι εσωτερικές και οι εξωτερικές εργασίες, απαιτούν κόπο και φροντίδα, γι᾽ αυτό τον λόγο και ο θεός, (είπε), όπως πιστεύω, έπλασε εξαρχής τη φύση της γυναίκας για τις εσωτερικές εργασίες και φροντίδες (ενώ του άνδρα για τις εξωτερικές). [7.23] Έπλασε, δηλαδή, το σώμα και την ψυχή του άνδρα έτσι, ώστε να μπορεί να υπομένει περισσότερο τα κρύα και τις ζέστες, τις πεζοπορίες και τις εκστρατείες· γι᾽ αυτό τον λόγο τού ανέθεσε τις εξωτερικές εργασίες· ενώ για τη γυναίκα, (είπε), αφού έκανε το σώμα της λιγότερο ανθεκτικό γι᾽ αυτά, μου φαίνεται καλό ότι της ανέθεσε ο θεός τις εσωτερικές εργασίες. [7.24] Κι επειδή γνώριζε ο θεός ότι στη γυναίκα έδωσε από τη φύση την ικανότητα, και όρισε την ανατροφή των νεογέννητων παιδιών, γι᾽ αυτό μοίρασε περισσότερη στοργή σ᾽ αυτήν παρά στον άνδρα για τα νεογέννητα βρέφη. [7.25] Κι επειδή ανέθεσε στη γυναίκα τη φύλαξη των αγαθών που προσκομίστηκαν στο σπίτι, και γνώριζε ο θεός ότι για τη φύλαξή τους δεν είναι το χειρότερο να είναι η ψυχή φοβισμένη, μοίρασε το μεγαλύτερο μέρος του φόβου στη γυναίκα παρά στον άνδρα. Επειδή γνώριζε ότι θα χρειαστεί πάλι να υπερασπίζεται τον εαυτό του αυτός που καταπιάνεται με τις εξωτερικές δουλειές, αν κάποιος τον αδικεί, σ᾽ αυτόν πάλι μοίρασε το μεγαλύτερο μέρος του παράτολμου θάρρους. [7.26] Αλλά επειδή πρέπει και οι δύο να δίνουν και να παίρνουν, κατέθεσε ο θεός ανάμεσά τους, για κοινή χρήση και των δύο, τη μνήμη και την επιμέλεια. Επομένως δεν θα μπορούσες να διακρίνεις ποιό από τα δύο φύλα, το θηλυκό ή το αρσενικό, υπερτερεί στη μνήμη και την επιμέλεια. [7.27] Κι επιπλέον, χάρισε ο θεός και στους δύο τη δύναμη να συγκρατούν τα πάθη τους σε όσα πρέπει, κι έδωσε τη δυνατότητα, όποιος τυχόν από τους δύο, είτε ο άνδρας είτε η γυναίκα, είναι πιο εγκρατής, αυτός να καρπώνεται περισσότερο αυτό το αγαθό. [7.28] Επειδή, όμως, δεν είναι προικισμένος και ο ένας και ο άλλος με τις ίδιες φυσικές ικανότητες στα ίδια πράγματα, γι᾽ αυτό τον λόγο κι έχουν ανάγκη ο ένας τον άλλο, και το ζευγάρι γίνεται πιο ωφέλιμο για τον εαυτό του, διότι σ᾽ όσα ο ένας είναι αδύναμος ο άλλος έχει τη δύναμη να τον συμπληρώνει. [7.29] Γυναίκα, είπα, γνωρίζοντας εμείς αυτά που ανέθεσε ο θεός στον καθένα από τους δυο μας, πρέπει να προσπαθούμε πώς να εκτελεί ο καθένας από εμάς με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα καθήκοντά του. [7.30] Και τα έθιμα και οι συνήθειες συναποδέχονται τα ίδια με το να ενώνουν με τα δεσμά του γάμου τον άνδρα και τη γυναίκα· κι όπως ακριβώς ο θεός τούς έπλασε να έχει ανάγκη ο ένας τον άλλο στην απόκτηση των παιδιών, έτσι και τα έθιμα και οι συνήθειες καθιστούν συνεργάτες τον άνδρα και τη γυναίκα στο να διαχειρίζονται τα πράγματα στον «οίκο». Είναι πρέπον να αποδεικνύουν ότι είναι ωραία αυτά στα οποία και ο θεός προίκισε από τη φύση τον άνδρα ή τη γυναίκα να έχει περισσότερη ικανότητα. Είναι, δηλαδή, καλύτερο για τη γυναίκα να μένει στο σπίτι παρά να ξεπορτίζει, ενώ είναι μεγαλύτερη ντροπή για τον άνδρα να μένει μέσα στο σπίτι παρά να τακτοποιεί τις εξωτερικές υποθέσεις. [7.31] Αν, όμως, κάποιος ενεργεί αντίθετα μ᾽ όσα όρισε από τη φύση ο θεός, δεν ξεφεύγει την προσοχή των θεών με το να προκαλεί κάποια διατάραξη της τάξης, και συνήθως τιμωρείται, επειδή παραμελεί τις εργασίες του ή εκτελεί τις εργασίες της γυναίκας του. [7.32] Επιπλέον, μου φαίνεται, είπα, ότι και η βασίλισσα των μελισσών εκτελεί με επιμέλεια παρόμοια έργα με τα δικά σου, που της υπαγορεύει η θεότητα”.
“Και ποιά λοιπόν έργα”, είπε εκείνη, “κάνει η βασίλισσα των μελισσών όμοια με τα έργα που πρέπει να κάνω εγώ;”