Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

Μήδεια (719-763)

ΑΙ. πολλῶν ἕκατι τήνδε σοι δοῦναι χάριν,
720 γύναι, πρόθυμός εἰμι, πρῶτα μὲν θεῶν,
ἔπειτα παίδων ὧν ἐπαγγέλλῃ γονάς·
ἐς τοῦτο γὰρ δὴ φροῦδός εἰμι πᾶς ἐγώ.
οὕτω δ᾽ ἔχει μοι· σοῦ μὲν ἐλθούσης χθόνα,
πειράσομαί σου προξενεῖν δίκαιος ὤν.
725 [τοσόνδε μέντοι σοι προσημαίνω, γύναι·
ἐκ τῆσδε μὲν γῆς οὔ σ᾽ ἄγειν βουλήσομαι.]
αὐτὴ δ᾽ ἐάνπερ εἰς ἐμοὺς ἔλθῃς δόμους,
μενεῖς ἄσυλος κοὔ σε μὴ μεθῶ τινι·
ἐκ τῆσδε δ᾽ αὐτὴ γῆς ἀπαλλάσσου πόδα·
730 ἀναίτιος γὰρ καὶ ξένοις εἶναι θέλω.
ΜΗ. ἔσται τάδ᾽· ἀλλὰ πίστις εἰ γένοιτό μοι
τούτων, ἔχοιμ᾽ ἂν πάντα πρὸς σέθεν καλῶς.
ΑΙ. μῶν οὐ πέποιθας; ἢ τί σοι τὸ δυσχερές;
ΜΗ. πέποιθα· Πελίου δ᾽ ἐχθρός ἐστί μοι δόμος
735 Κρέων τε. τούτοις δ᾽ ὁρκίοισι μὲν ζυγεὶς
ἄγουσιν οὐ μεθεῖ᾽ ἂν ἐκ γαίας ἐμέ·
λόγοις δὲ συμβὰς καὶ θεῶν ἀνώμοτος
φίλος γένοι᾽ ἂν κἀπικηρυκεύμασιν
τάχ᾽ ἂν πίθοιο· τἀμὰ μὲν γὰρ ἀσθενῆ,
740 τοῖς δ᾽ ὄλβος ἐστὶ καὶ δόμος τυραννικός.
ΑΙ. πολλὴν ἔδειξας ἐν λόγοις προμηθίαν·
ἀλλ᾽, εἰ δοκεῖ σοι, δρᾶν τάδ᾽ οὐκ ἀφίσταμαι.
ἐμοί τε γὰρ τάδ᾽ ἐστὶν ἀσφαλέστερα,
σκῆψίν τιν᾽ ἐχθροῖς σοῖς ἔχοντα δεικνύναι,
745 τὸ σόν τ᾽ ἄραρε μᾶλλον. ἐξηγοῦ θεούς.
ΜΗ. ὄμνυ πέδον Γῆς πατέρα θ᾽ Ἥλιον πατρὸς
τοὐμοῦ θεῶν τε συντιθεὶς ἅπαν γένος.
ΑΙ. τί χρῆμα δράσειν ἢ τί μὴ δράσειν; λέγε.
ΜΗ. μήτ᾽ αὐτὸς ἐκ γῆς σῆς ἔμ᾽ ἐκβαλεῖν ποτε,
750 μήτ᾽ ἄλλος ἤν τις τῶν ἐμῶν ἐχθρῶν ἄγειν
χρῄζῃ μεθήσειν ζῶν ἑκουσίῳ τρόπῳ.
ΑΙ. ὄμνυμι Γαῖαν φῶς τε λαμπρὸν Ἡλίου
θεούς τε πάντας ἐμμενεῖν ἅ σου κλύω.
ΜΗ. ἀρκεῖ· τί δ᾽ ὅρκῳ τῷδε μὴ ᾽μμένων πάθοις;
755 ΑΙ. ἃ τοῖσι δυσσεβοῦσι γίγνεται βροτῶν.
ΜΗ. χαίρων πορεύου· πάντα γὰρ καλῶς ἔχει.
κἀγὼ πόλιν σὴν ὡς τάχιστ᾽ ἀφίξομαι,
πράξασ᾽ ἃ μέλλω καὶ τυχοῦσ᾽ ἃ βούλομαι.
ΧΟ. ἀλλά σ᾽ ὁ Μαίας πομπαῖος ἄναξ
760 πελάσειε δόμοις ὧν τ᾽ ἐπίνοιαν
σπεύδεις κατέχων πράξειας, ἐπεὶ
γενναῖος ἀνήρ,
Αἰγεῦ, παρ᾽ ἐμοὶ δεδόκησαι.

ΑΙ. Για πολλούς λόγους, γυναίκα, θέλω από την καρδιά μου
720να σου κάνω αυτή τη χάρη· πρώτα για τους θεούς,
και ύστερα για τα παιδιά που ευαγγελίζεσαι.
Γιατί εδώ είναι που εγώ καταποντίστηκα.
Άκου λοιπόν πώς σκέφτομαι: Αν έρθεις στη χώρα μου,
θα προσπαθήσω, όπως έχω χρέος, να σε προστατεύσω.
725[Σου φανερώνω από τώρα τούτο μόνο, γυναίκα:
Από εδώ δεν θα θελήσω να σε πάρω.]
Αν φτάσεις με το καλό μόνη σου στο σπίτι μου,
θα μείνεις εκεί αβλαβής και δεν θ᾽ αφήσω να σε πάρουν.
Από εδώ φρόντισε να φύγεις μόνη σου.
730Δεν θέλω και να με κατηγορήσουν οι φίλοι.
ΜΗ. Έτσι θα γίνει. Αν όμως είχα κάποια δέσμευση γι᾽ αυτά,
θα ήταν όλα από την πλευρά σου άψογα.
ΑΙ. Δεν μου έχεις μήπως εμπιστοσύνη; Τί σε ανησυχεί;
ΜΗ. Σου έχω· όμως το σπίτι του Πελία και ο Κρέων
735είναι εχθροί μου. Αν έχεις μπει στον ζυγό των όρκων,
όταν εκείνοι θελήσουν να με πάρουν από τη χώρα,
δεν θα με παραδώσεις.
Αν όμως έχεις συμφωνήσει απλώς με λόγια
και δεν έχεις δώσει όρκο στους θεούς,
μπορεί να γίνεις φίλος τους και να υποκύψεις ίσως
στις επιταγές τους. Εγώ δεν έχω, βλέπεις, δύναμη,
740ενώ εκείνοι έχουν πλούτη και παλάτια.
ΑΙ. Τα λόγια σου φανερώνουν μεγάλη προνοητικότητα.
Αν λοιπόν έτσι κρίνεις, δεν αρνούμαι να πράξω αυτό που θες.
Γιατί και για μένα είναι τούτο ασφαλέστερο,
να έχω ένα λόγο να προβάλω στους εχθρούς σου,
745και εσύ εξασφαλίζεσαι καλύτερα. Υπόδειξέ μου τους θεούς.
ΜΗ. Ορκίσου στο χώμα της Γης και στον πατέρα του πατρός μου,
τον Ήλιο, και μαζί στο γένος όλων των θεών.
ΑΙ. Ότι θα πράξω ή δεν θα πράξω τί; Λέγε.
ΜΗ. Ότι ούτε ο ίδιος θα με διώξεις ποτέ από τη χώρα σου,
750ούτε, όσο θα ζεις, θα με παραδώσεις με τη θέλησή σου,
αν κάποιος από τους εχθρούς μου ζητήσει να με πάρει.
ΑΙ. Ορκίζομαι στη Γη και στο υπέρλαμπρο φως του Ήλιου
και στους θεούς όλους να σεβαστώ αυτά που ακούω.
ΜΗ. Καλώς. Αν δεν τηρήσεις τούτον τον όρκο, να πάθεις τί;
755ΑΙ. Ό,τι παθαίνουν όσοι ασεβούν.
ΜΗ. Καλό δρόμο να έχεις. Είναι όλα όπως πρέπει.
Εγώ θα φτάσω το γρηγορότερο στην πόλη σου,
αφού πρώτα πράξω όσα έχω να πράξω
και πετύχω αυτά που θέλω να πετύχω.

(Ο Αιγέας κατευθύνεται προς την πάροδο
από την οποία είχε εισέλθει.)

ΧΟ. Είθε ο Ερμής, ο γιος της Μαίας, ο άρχων των οδοιπόρων,
760να σε οδηγήσει στο σπίτι σου και όσα με πάθος επόθησες
να γίνουν πράξη, γιατί για μένα, Αιγέα,
έχεις το φέρσιμο ανθρώπου από καλή γενιά.