[4.91.1] Τις μέρες αυτές οι Βοιωτοί συγκέντρωσαν τις δυνάμεις τους στην Τανάγρα. Όταν έφτασαν μονάδες απ᾽ όλες τις πολιτείες και πληροφορήθηκαν ότι οι Αθηναίοι γύριζαν στην Αττική, ενώ οι περισσότεροι βοιωτάρχες —είναι έντεκα τον αριθμό— δεν ήσαν της γνώμης να δώσουν μάχη αφού οι Αθηναίοι δεν ήσαν πια σε βοιωτικό έδαφος (είχαν σταματήσει στην μεθόριο του Ωρωπού), ο Παγώνδας του Αιολάδου, που ήταν Θηβαίος βοιωτάρχης μαζί με τον Αριανθίδη του Λυσιμαχίδη, και είχε τότε σειρά να είναι αρχηγός του στρατού, πίστευε ότι έπρεπε να δοθεί μάχη, γιατί θεωρούσε ότι ήταν συμφέρον να τη ριψοκινδυνέψουν την στιγμή εκείνη. Κάλεσε με την σειρά όλους τους λόχους για να μην αφήνουν όλοι μαζί τα όπλα τους και, λέγοντας περίπου τα ακόλουθα, έπεισε τους Βοιωτούς να βαδίσουν εναντίον των Αθηναίων. [4.92.1] «Βοιωτοί. Ούτε από τον νου μας δεν έπρεπε να περάσει, εμάς των αρχόντων, η ιδέα ότι δεν πρέπει να επιτεθούμε εναντίον των Αθηναίων αν δεν βρίσκονται στο έδαφός μας. Εκείνοι, γείτονές μας, πέρασαν τα σύνορα, ήρθαν κι έχτισαν τείχος σε βοιωτικό έδαφος, για να μας καταστρέψουν. Είναι, λοιπόν, εχθροί μας, όπου κι αν τους προφτάσομε, και ιδιαίτερα στο έδαφος απ᾽ όπου ξεκίνησαν για να δράσουν εναντίον μας. [4.92.2] Όποιος νόμιζε, λοιπόν, έως τώρα, ότι ήταν ασφαλέστερο να μην τους επιτεθούμε, ας αλλάξει γνώμη. Δεν πρέπει να υπολογίζουν τις πιθανότητες επιτυχίας εκείνοι που υφίστανται μιαν επίθεση στο έδαφός τους, αλλά εκείνοι οι οποίοι, έχοντας ασφαλισμένα τα όσα κατέχουν, επιθυμούν περισσότερα και ξεκινούν να επιτεθούν εναντίον άλλων. [4.92.3] Είναι, άλλωστε, παράδοση για σας να πολεμάτε τους ξένους που κάνουν επιδρομές είτε στην δική σας είτε στις γειτονικές περιοχές, και τούτο είναι ακόμα επιτακτικότερο εναντίον των Αθηναίων που συνορεύουν μαζί σας. [4.92.4] Εναντίον των γειτόνων μόνο η αντίσταση εξασφαλίζει την ελευθερία, και μάλιστα γειτόνων σαν κι αυτούς οι οποίοι προσπαθούν να υποδουλώσουν όχι μόνο τους κοντινούς τους γείτονες, αλλά και τις μακρινότερες πολιτείες. Πώς, λοιπόν, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι δεν πρέπει να τους πολεμήσομε ώς τα έσχατα; Παράδειγμα για μας είναι το πώς κυβερνούν την αντικρινή Εύβοια και τα περισσότερα μέρη της υπόλοιπης Ελλάδας. Σκεφθείτε ότι, ενώ αλλού οι γείτονες πολεμούν μεταξύ τους για να πετύχουν μια διόρθωση συνόρων, για μας, αν νικηθούμε, ένα και μόνο αναμφισβήτητο πια σύνορο θα μας επιβληθεί. Θα μας πάρουν όλη μας την γη. Θα μπουν διά της βίας και θα μας τα πάρουν όλα. [4.92.5] Οι Αθηναίοι είναι, για μας, οι πιο επικίνδυνοι από τους γείτονές μας. Φυσικό είναι, εκείνοι που με το θράσος που τους δίνει η δύναμή τους, κάνουν αγώνα εναντίον των γειτόνων τους —όπως κάνουν τώρα οι Αθηναίοι— να εκστρατεύσουν πρόθυμα εναντίον εκείνων που μένουν αδρανείς και δεν βγαίνουν από τα σύνορά τους, ενώ δεν έχουν την ίδια προθυμία να εκστρατεύουν εναντίον εκείνων που και έξω από τα σύνορά τους πηγαίνουν να τους αντιμετωπίσουν και, πρώτοι, αν παρουσιαστεί ευκαιρία, αρχίζουν τον πόλεμο. [4.92.6] Έχομε αυτήν την πείρα μαζί τους. Από τότε που τους νικήσαμε στην Κορώνεια, την εποχή που εξαιτίας των εμφυλίων ταραχών είχαν καταλάβει την χώρα μας, εξασφαλίσαμε για την Βοιωτία απόλυτη ησυχία έως τώρα. [4.92.7] Αυτά ας θυμηθούμε. Και οι πιο ηλικιωμένοι από μας ας φάνουμε αντάξιοι των τότε κατορθωμάτων μας, ενώ οι πιο νέοι, οι γιοι εκείνων που έδειξαν, τότε, την αξία τους, ας προσπαθήσουν να μην ντροπιάσουν την αρετή αυτή. Πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι θα μας βοηθήσει ο Θεός του οποίου τον ιερό χώρο ετείχισαν άνομα και κατέχουν. Πρέπει να έχομε εμπιστοσύνη και στα σημάδια που έδειξαν οι θυσίες και να προελάσομε για να τους δείξομε ότι μπορούν, ίσως, να παίρνουν ό,τι θέλουν από εκείνους που δεν τους αντιστέκονται, αλλά ότι δεν θα φύγουν, χωρίς να πολεμήσουν, από την χώρα εκείνων που, γενναίοι, αγωνίζονται σ᾽ οποιαδήποτε περίπτωση για να ελευθερώσουν την γη τους και ποτέ δεν εκστρατεύουν άδικα για να υποδουλώσουν ξένη χώρα». |