Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ
Ἱστορίαι (4.9.1-4.10.5)
[4.9.1] Δημοσθένης δὲ ὁρῶν τοὺς Λακεδαιμονίους μέλλοντας προσβάλλειν ναυσί τε ἅμα καὶ πεζῷ παρεσκευάζετο καὶ αὐτός, καὶ τὰς τριήρεις αἳ περιῆσαν αὐτῷ ἀπὸ τῶν καταλειφθεισῶν ἀνασπάσας ὑπὸ τὸ τείχισμα προσεσταύρωσε, καὶ τοὺς ναύτας ἐξ αὐτῶν ὥπλισεν ἀσπίσι [τε] φαύλαις καὶ οἰσυΐναις ταῖς πολλαῖς· οὐ γὰρ ἦν ὅπλα ἐν χωρίῳ ἐρήμῳ πορίσασθαι, ἀλλὰ καὶ ταῦτα ἐκ λῃστρικῆς Μεσσηνίων τριακοντόρου καὶ κέλητος ἔλαβον, οἳ ἔτυχον παραγενόμενοι. ὁπλῖταί τε τῶν Μεσσηνίων τούτων ὡς τεσσαράκοντα ἐγένοντο, οἷς ἐχρῆτο μετὰ τῶν ἄλλων. [4.9.2] τοὺς μὲν οὖν πολλοὺς τῶν τε ἀόπλων καὶ ὡπλισμένων ἐπὶ τὰ τετειχισμένα μάλιστα καὶ ἐχυρὰ τοῦ χωρίου πρὸς τὴν ἤπειρον ἔταξε, προειπὼν ἀμύνασθαι τὸν πεζόν, ἢν προσβάλῃ· αὐτὸς δὲ ἀπολεξάμενος ἐκ πάντων ἑξήκοντα ὁπλίτας καὶ τοξότας ὀλίγους ἐχώρει ἔξω τοῦ τείχους ἐπὶ τὴν θάλασσαν, ᾗ μάλιστα ἐκείνους προσεδέχετο πειράσειν ἀποβαίνειν, ἐς χωρία μὲν χαλεπὰ καὶ πετρώδη πρὸς τὸ πέλαγος τετραμμένα, σφίσι δὲ τοῦ τείχους ταύτῃ ἀσθενεστάτου ὄντος ἐσβιάσασθαι αὐτοὺς ἡγεῖτο προθυμήσεσθαι· [4.9.3] οὔτε γὰρ αὐτοὶ ἐλπίζοντές ποτε ναυσὶ κρατήσεσθαι οὐκ ἰσχυρὸν ἐτείχιζον, ἐκείνοις τε βιαζομένοις τὴν ἀπόβασιν ἁλώσιμον τὸ χωρίον γίγνεσθαι. [4.9.4] κατὰ τοῦτο οὖν πρὸς αὐτὴν τὴν θάλασσαν χωρήσας ἔταξε τοὺς ὁπλίτας ὡς εἴρξων, ἢν δύνηται, καὶ παρεκελεύσατο τοιάδε. |
[4.9.1] Ο Δημοσθένης, βλέποντας ότι οι Λακεδαιμόνιοι ετοιμάζονται να επιτεθούν από στεριά κι από θάλασσα, ετοιμάστηκε κι αυτός. Έσυρε έως κάτω απ᾽ τ᾽ οχυρό τα καράβια που του είχαν μείνει και τα περιχαράκωσε με πασσάλους. Τους ναύτες των καραβιών τούς όπλισε με πρόχειρες ασπίδες φτιαγμένες από πλεχτή λυγαριά. Στον έρημο εκείνο τόπο δεν είχαν τρόπο να προμηθευτούν όπλα, και τα λίγα αυτά τα έφεραν ένα πειρατικό τριαντάκωπο κι ένα μικρό καράβι, και τα δυο μεσσηνιακά, που έτυχε να πάνε εκεί. Οι Μεσσήνιοι ήσαν έως σαράντα οπλίτες και ο Δημοσθένης τους χρησιμοποίησε μαζί με τους άλλους. [4.9.2] Τους περισσότερους στρατιώτες του, οπλίτες ή όχι, τους τοποθέτησε στα περιτειχισμένα και στα οχυρά σημεία, προς το μέρος της στεριάς, με διαταγή ν᾽ αποκρούσουν το πεζικό του εχθρού, αν κάνει επίθεση. Ο ίδιος διάλεξε εξήντα οπλίτες, από όσους είχε, και μερικούς τοξότες, βγήκε έξω από το οχυρό προς το μέρος της θάλασσας, στο σημείο όπου θεωρούσε πιθανότερο ότι οι Λακεδαιμόνιοι θα προσπαθούσαν να κάνουν απόβαση. Το μέρος ήταν δύσβατο κι όλο βράχια κι έβλεπε προς τ᾽ ανοιχτά, αλλά σ᾽ εκείνο το σημείο το τείχος ήταν πολύ αδύνατο και γι᾽ αυτό ο Δημοσθένης πίστευε ότι εκεί θα προτιμούσε ο εχθρός να κάνει την επίθεσή του. [4.9.3] Λογαριάζοντας ότι δεν ήταν δυνατόν στον εχθρό να τους επιτεθεί από θάλασσα, δεν είχαν οχυρώσει καλά το μέρος, κι έβλεπαν τώρα ότι, αν ο εχθρός κατόρθωνε να κάνει απόβαση εκεί, τότε θα μπορούσε εύκολα να κυριέψει την τοποθεσία. [4.9.4] Στο σημείο, λοιπόν, εκείνο έταξε τους οπλίτες του όσο μπορούσε πιο κοντά στη θάλασσα, για να εμποδίσει την απόβαση, αν μπορούσε, και τους μίλησε για να τους ενθαρρύνει: |