Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ

Δὶς κατηγορούμενος (23-25)


ΕΡΜΗΣ
[23] Περὶ Ἀριστίππου Ἀρετὴ καὶ Τρυφή, καὶ Ἀρίστιππος δὲ αὐτὸς παρέστω.
ΑΡΕΤΗ
Προτέραν ἐμὲ χρὴ τὴν Ἀρετὴν λέγειν· ἐμὸς γάρ ἐστιν Ἀρίστιππος, ὡς δηλοῦσιν οἱ λόγοι καὶ τὰ ἔργα.
ΤΡΥΦΗ
Οὐ μὲν οὖν, ἀλλ᾽ ἐμὲ τὴν Τρυφήν· ἐμὸς γὰρ ὁ ἀνήρ, ὡς ἔστιν ὁρᾶν ἀπὸ τῶν στεφάνων καὶ τῆς πορφυρίδος καὶ τῶν μύρων.
ΔΙΚΗ
Μὴ φιλονεικεῖτε· ὑπερκείσεται γὰρ καὶ αὕτη ἡ δίκη ἔστ᾽ ἂν ὁ Ζεὺς δικάσῃ περὶ τοῦ Διονυσίου· παραπλήσιον γάρ τι καὶ τοῦτο ἔοικεν εἶναι. ὥστ᾽ ἐὰν μὲν ἡ Ἡδονὴ κρατήσῃ, καὶ τὸν Ἀρίστιππον ἕξει ἡ Τρυφή· νικώσης δὲ αὖ τῆς Στοᾶς, καὶ οὗτος ἔσται τῆς Ἀρετῆς κεκριμένος. ὥστε ἄλλοι παρέστωσαν. τὸ δεῖνα μέντοι, μὴ λαμβανέτωσαν οὗτοι τὸ δικαστικόν· ἀδίκαστος γὰρ ἡ δίκη μεμένηκεν αὐτοῖς.
ΕΡΜΗΣ
Μάτην οὖν ἀνεληλυθότες ὦσι γέροντες ἄνδρες οὕτω μακρὰν τὴν ἀνάβασιν;
ΔΙΚΗ
Ἱκανόν, εἰ τριτημόριον λάβοιεν. ἄπιτε, μὴ ἀγανακτεῖτε, αὖθις δικάσετε.
ΕΡΜΗΣ
[24] Διογένη Σινωπέα παρεῖναι καιρός, καὶ σὺ ἡ Ἀργυραμοιβικὴ λέγε.
ΔΙΟΓΕΝΗΣ
Καὶ μὴν ἄν γε μὴ παύσηται ἐνοχλοῦσα, ὦ Δίκη, οὐκέτι δρασμοῦ δικάσεταί μοι, ἀλλὰ πολλῶν καὶ βαθέων τραυμάτων· ἐγὼ γὰρ αὐτίκα μάλα πατάξας τῷ ξύλῳ—
ΔΙΚΗ
Τί τοῦτο; πέφευγεν ἡ Ἀργυραμοιβική, ὁ δὲ διώκει ἐπηρμένος τὸ βάκτρον. οὐ μέτριόν τι κακὸν ἡ ἀθλία ἔοικε λήψεσθαι. τὸν Πύρρωνα κήρυττε.
ΕΡΜΗΣ
[25] Ἀλλ᾽ ἡ μὲν Γραφικὴ πάρεστιν, ὦ Δίκη, ὁ Πύρρων δὲ οὐδὲ τὴν ἀρχὴν ἀνελήλυθεν, καὶ ἐῴκει τοῦτο πράξειν.
ΔΙΚΗ
Διὰ τί, ὦ Ἑρμῆ;
ΕΡΜΗΣ
Ὅτι οὐδὲν ἡγεῖται κριτήριον ἀληθὲς εἶναι.
ΔΙΚΗ
Τοιγαροῦν ἐρήμην αὐτοῦ καταδικασάτωσαν. τὸν λογογράφον ἤδη κάλει τὸν Σύρον. καίτοι πρῴην ἀπηνέχθησαν κατ᾽ αὐτοῦ αἱ γραφαί, καὶ οὐδὲν ἤπειγεν ἤδη κεκρίσθαι. πλὴν ἀλλ᾽ ἐπεὶ ἔδοξεν, προτέραν εἰσάγαγε τῆς Ῥητορικῆς τὴν δίκην. βαβαί, ὅσοι συνεληλύθασιν ἐπὶ τὴν ἀκρόασιν.
ΕΡΜΗΣ
Εἰκότως, ὦ Δίκη· τό τε γὰρ μὴ ἕωλον εἶναι τὴν κρίσιν, ἀλλὰ καινὴν καὶ ξένην, χθές, ὥσπερ ἔφης, ἐπηγγελμένην, καὶ τὸ ἐλπίζειν ἀκούσεσθαι Ῥητορικῆς μὲν καὶ Διαλόγου ἐν τῷ μέρει κατηγορούντων, ἀπολογουμένου δὲ πρὸς ἀμφοτέρους τοῦ Σύρου, τοῦτο πολλοὺς ἐπήγαγε τῷ δικαστηρίῳ. πλὴν ἀλλὰ ἄρξαι ποτέ, ὦ Ῥητορική, τῶν λόγων.


ΕΡΜΗΣ
[23] Αρετή και Φιληδονία για τον Αρίστιππο. Να έρθει κι ο ίδιος ο Αρίστιππος.
ΑΡΕΤΗ
Πρώτα εγώ να μιλήσω, δικός μου είναι ο Αρίστιππος, όπως φανερώνουν και τα έργα του και τα λόγια του.
ΦΙΛΗΔΟΝΙΑ
Όχι, πρώτα εγώ. Δικός μου είναι, καθώς φαίνεται από την πορφύρα του, από τα στεφάνια του και τις μυρωδιές του.
ΔΙΚΗ
Μη μαλώνετε άδικα. Αναβάλλεται η δίκη, ώσπου να δικάσει ο Ζευς την έφεση της Στοάς για τον Διονύσιο. Γιατί κι η υπόθεση αυτή μού φαίνεται όμοια. Ώστε, αν κερδίσει η Ηδονή στο εφετείο, ο Αρίστιππος θα δοθεί στη Φιληδονία. Αν πάλι νικήσει η Στοά, κι αυτός θα πάει στην Αρετή. Άλλοι λοιπόν νά ᾽ρθουν τώρα. Για τη δίκη αυτή να μη πληρωθεί δικαστική αμοιβή, γιατί έμεινε αδίκαστη.
ΕΡΜΗΣ
Ώστε του κάκου ξεκίνησαν κι ήρθαν τόσο ανήφορο γέροι άνθρωποι;
ΔΙΚΗ
Τί να τους κάμω; Ας πάρουν επιτέλους το ένα τρίτο της αμοιβής. Πηγαίνετε, μη θυμώνετε, θα ᾽ρθει πάλι η σειρά σας να δικάσετε.
ΕΡΜΗΣ
[24] Ο Διογένης ο Σινωπίτης κι η Αργυραμοιβική να ᾽ρθουν να δικασθούν. Η Αργυραμοιβική έχει το λόγο.
ΔΙΟΓΕΝΗΣ
Το δηλώνω μπροστά στο δικαστήριο, ότι αν δεν πάψει αυτή να μ᾽ ενοχλεί, δεν θα με δικάσετε πια για απλή δραπέτευση, αλλά για πολλά και σοβαρά τραύματα. Θα της καταφέρω το ραβδί μου στο κεφάλι!
ΔΙΚΗ
Τί είν᾽ αυτό πάλι; Η Αργυραμοιβική το ᾽βαλε στα πόδια κι αυτός την κυνηγά με το ραβδί του σηκωμένο; Άσχημα έχει να πάθει η δύστυχη. Φώναξε τώρα τον Πύρρωνα.
ΕΡΜΗΣ
[25] Η Ζωγραφική είναι παρούσα, αλλά ο Πύρρων δεν ήρθε, κι είναι φυσικό αυτό.
ΔΙΚΗ
Γιατί είναι φυσικό;
ΕΡΜΗΣ
Γιατί αυτός νομίζει ότι κανένα κριτήριο δεν είναι αληθινό.
ΔΙΚΗ
Ας τον καταδικάσουν λοιπόν ερήμην. Τώρα φώναξε τον λογογράφο τον Σύρο — αν και είναι πρόσφατες οι καταγγελίες και δεν ήταν καμιά βία να δικασθούν σήμερα. Αλλ᾽ αφού τ᾽ αποφασίσαμε, δεν πειράζει. Φώναξε πρώτα την καταγγελία της Ρητορικής. Θεέ μου, πόσοι μαζεύτηκαν ν᾽ ακούσουν!
ΕΡΜΗΣ
Πολύ φυσικό. Γιατί βλέπεις είναι καινούργια η καταγγελία, χτες μόλις έγινε, και μαζεύτηκαν τόσοι για ν᾽ ακούσουν τη Ρητορική και τον Διάλογο ν᾽ απαγγέλλουν την κατηγορία, και τον Σύρο ν᾽ απολογείται και στους δύο. Εμπρός, Ρητορική, έχεις τον λόγο.