[547e] Δικά της πάλι ξεχωριστά χαρακτηριστικά δεν θα έχει τον φόβο να υψώνει στα ανώτατα αξιώματα τους σοφούς, επειδή δεν θα βρίσκει πια μέσα στην κοινωνία τέτοιους ανθρώπους μονομερείς και αποκλειστικούς, αλλά μεικτούς, την τάση να κλίνει προς ανθρώπους περισσότερο ορμητικούς, γεννημένους μάλλον για τον πόλεμο παρά για [548a] την ειρήνη, την προθυμία να δίνει μεγαλύτερην αξία στα στρατηγήματα και στους δόλους του πολέμου, που θα τον θεωρεί μοναδική της πάντοτε απασχόληση;
Ναι.
Οι άνθρωποι αυτού του είδους θα είναι επομένως άπληστοι στα υλικά αγαθά, όπως συμβαίνει τις ολιγαρχίες, και με μανία θα λατρεύουν στα κρυφά τον χρυσό και τον άργυρο, αφού θα έχουν δικά τους ταμεία και θησαυροφυλάκια, όπου θα φυλάνε κρυμμένους τους θησαυρούς των, καθώς και κατοικίες απομονωμένες, αληθινές φωλιές δικές τους, όπου [548b] θα κάνουν έξοδα και σπατάλη με γυναίκες και με όποιους άλλους θέλουν.
Πολύ σωστά.
Επομένως θα είναι φιλάργυροι για τα δικά τους χρήματα, αφού θα τα λατρεύουν και θα τα φυλάνε κρυφά, σπάταλοι όμως για τα ξένα, από την επιθυμία να ικανοποιούν τα πάθη τους. Και καθώς θα είναι παραδομένοι κρυφά σε όλες τις ηδονές, θα κοιτάζουν πώς να ξεφύγουν από τον νόμο, σαν άταχτα παιδιά από τον πατέρα τους, εξαιτίας της ανατροφής τους που στηρίζεται στη βία και όχι στην πειθώ, επειδή παραμελήθηκε η Μούσα η αληθινή των λόγων [548c] και της φιλοσοφίας και προτιμήθηκε αντί της μουσικής η γυμναστική.
Πραγματικά, εντελώς ανακατωμένη είναι αυτή η πολιτεία με καλά και με κακά.
Ανακατωμένη, μάλιστα· και ένα μόνο είναι καθαρό και διαφανέστατο σ᾽ αυτήν, αφού επικρατεί το θυμοειδές: η φιλαρχία και η φιλοδοξία.
Και πάρα πολύ μάλιστα.
Αυτή λοιπόν είναι η προέλευση και η μορφή του πολιτεύματος τούτου που περιορίστηκα απλώς να το σχεδιαγραφήσω, [548d] όχι να το επεξεργαστώ τελείως, γιατί και τόσο αρκεί για να γνωρίσομε τον δικαιότατο και τον αδικότατο άνθρωπο που ζητούμε· εξάλλου θα ήταν και ατελείωτο το έργο, αν θέλαμε να εξετάσομε διεξοδικά όλα τα πολιτεύματα, χωρίς να παραλείψομε καμιά λεπτομέρεια.
Και πολύ σωστά.

Ο τύπος του τιμοκρατικού ανθρώπου
Ποιός λοιπόν είναι ο άνθρωπος που αντιστοιχεί σ᾽ αυτό το πολίτευμα; Πώς μορφώνεται και ποιός είναι ο χαρακτήρας του;
Τον φαντάζομαι —διέκοψεν ο Αδείμαντος— να μοιάζει με αυτόν εδώ τον Γλαύκωνα, τουλάχιστο κατά τη φιλοδοξία.
[548e] Ίσως κατά τούτο μόνο· μου φαίνεται όμως ότι διαφέρει κατά πολλά άλλα.
Ποιά;
Εν πρώτοις εκείνος πρέπει να είναι πιο αυθάδης και κάπως πιο άμουσος, αν και θ᾽ αγαπά τη μουσική· θ᾽ αγαπά επίσης τους λόγους και τα ακροάματα, αλλά ο ίδιος δεν θα έχει καμιά [549a] ρητορικήν ιδιοφυΐα. Προς τους δούλους θα είναι σκληρός αντί να τους περιφρονεί, όπως κάνουν όσοι έλαβαν τέλειαν ανατροφή, προς τους ελεύθερους ήμερος και προς τους άρχοντες πάρα πολύ υπάκουος· φίλαρχος και φιλόδοξος σε όλα, θα επιζητεί τα αξιώματα όχι με τη ρητορική του ικανότητα ή με παρόμοιες αρετές του αλλά με την πολεμική του αξία και με τα πολεμικά του κατορθώματα, μανιώδης καθώς θα είναι για τις σωματικές ασκήσεις και το κυνήγι.
Αυτός αλήθεια είναι ο χαρακτήρας εκείνης της πολιτείας.
Ο άνθρωπος αυτού του είδους, όσο είναι νέος, [549b] ίσως να περιφρονεί τα υλικά αγαθά· όσο όμως προχωρεί η ηλικία του, δεν θα μεγαλώνει όλο και περισσότερο και αυτό το πάθος του, εφόσον μετέχει στον τύπο του φιλοχρήματου ανθρώπου και η αρετή του δεν είναι καθαρή και ακέραια, αφού εξαρχής στερήθηκε τον άριστο φύλακά της;
Ποιόν εννοείς φύλακα; — ερώτησε ο Αδείμαντος.
Τον λόγο, συνδυασμένο με τη μουσική· γιατί αυτός μόνο μπορεί να σώσει την αρετή σε όλη τη διάρκεια της ζωής, όταν εγκατασταθεί και κατοικήσει μέσα στην καρδιά εκείνου που την κατέχει.
Καλά λες.
Τέτοιος λοιπόν είναι και ο χαρακτήρας του νέου που μοιάζει με το τιμοκρατικό πολίτευμα.
[549c] Πραγματικά.
Νά τώρα και με ποιόν τρόπο σχηματίζεται· συμβαίνει ο νέος μας να έχει καλό πατέρα που κατοικεί σε κακώς διοικούμενη πόλη, αποφεύγει όλες τις τιμές, τα αξιώματα, τις δίκες και όλες τις σχετικές με αυτά ενοχλήσεις και προτιμά να μένει στο περιθώριο, φτάνει να έχει εξασφαλισμένη την ησυχία του.
Λοιπόν πώς διαπλάσσεται ο χαρακτήρας του γιου;
Πρώτα ακούει τη μητέρα του να στενοχωριέται και να παραπονιέται διαρκώς ότι ο άντρας της δεν είναι από τους επίσημους και γι᾽ αυτό δεν έχει κι αυτή καμιά κοινωνική σειρά [549d] ανάμεσα στις άλλες γυναίκες, γιατί τον βλέπει να μη φροντίζει καθόλου να αυξήσει την περιουσία του και να προτιμά να υπομένει με απάθεια κάθε ζημιά των συμφερόντων του, παρά να έχει ανακατώματα και διαφορές στα δικαστήρια, να ασχολείται μόνο για τον εαυτό του και να αδιαφορεί γι᾽ αυτήν εντελώς· καθημερινώς λοιπόν την ακούει να λέει στενοχωρημένη ότι ο πατέρας του δεν είναι άντρας, ότι δεν είναι καμιά προκοπή απ᾽ αυτόν, και όλα [549e] όσα συνηθίζουν να ψάλλουν οι γυναίκες σ᾽ αυτές τις περιστάσεις.
Αυτά κάνουν πραγματικώς οι γυναίκες, είπεν ο Αδείμαντος.
Γνωρίζεις ακόμα ότι και οι υπηρέτες του σπιτιού, θέλοντας να δείξουν ζήλο και ενδιαφέρον για τον γιο του κυρίου των, του μιλούν κάποτε κρυφά με την ίδια γλώσσα και όταν, παραδείγματος χάρη, βλέπουν ότι ο πατέρας του δεν προθυμοποιείται να τον βοηθήσει, ή για να πληρώσει κανένα χρέος του ή για να τον ξεμπλέξει από καμιά βρωμοδουλειά, τον συμβουλεύουν και τον παρακινούν, όταν μεγαλώσει, να κυνηγά τους εχθρούς του, να μην αφήνει να του πατούν το δίκιο [550a] και να είναι περισσότερο άντρας από τον πατέρα του. Και όταν βγαίνει έξω, όλο τα ίδια ακούει και βλέπει, ότι όσοι περιορίζονται στο έργο τους θεωρούνται ηλίθιοι και παραγκωνίζονται, ενώ όσοι κάθε άλλο κοιτάζουν παρά τη δουλειά τους γεμίζουν από τιμές και δοξάζονται. Τότε λοιπόν ο νέος, όσο από το ένα μέρος βλέπει και ακούει αυτά, πάλι από το άλλο όμως ακούει τους λόγους του πατέρα του και βλέπει πόσο η διαγωγή του και ο τρόπος του διαφέρει από τους άλλους, αισθάνεται τον εαυτό του να τον τραβούν [550b] και από τα δυο μέρη, γιατί ενώ ο πατέρας του καλλιεργεί και δυναμώνει το λογιστικό μέρος της ψυχής του, οι άλλοι απεναντίας του εξάπτουν το επιθυμητικό και το θυμοειδές· και επειδή το φυσικό του δεν είναι κακό, αλλ᾽ απλώς έχει παρασυρθεί από κακές συναναστροφές, καθώς τραβιέται και από τα δυο μέρη, καταντά να πάρει τον μέσο δρόμο και να παραδώσει την εξουσία πάνω στον εαυτό του στο θυμοειδές και φιλόνικο μέρος της ψυχής του, που κι αυτό είναι το μέσον ανάμεσα στο λογιστικό και στο επιθυμητικό· και έτσι έγινε άνθρωπος υπεροπτικός και φιλόδοξος.
Μου φαίνεται πως πολύ καλά εξήγησες τη γένεση αυτού του χαρακτήρα.