Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΑΡΡΙΑΝΟΣ
Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (5.5.1-5.6.8)
[5.5.1] Ἀλλὰ ὑπὲρ Ἰνδῶν ἰδίᾳ μοι γεγράψεται ὅσα πιστότατα ἐς ἀφήγησιν οἵ τε ξὺν Ἀλεξάνδρῳ στρατεύσαντες καὶ ὁ ἐκπεριπλεύσας τῆς μεγάλης θαλάσσης τὸ κατ᾽ Ἰνδοὺς Νέαρχος, ἐπὶ δὲ ὅσα Μεγασθένης τε καὶ Ἐρατοσθένης, δοκίμω ἄνδρε, ξυνεγραψάτην, καὶ νόμιμα ἅττα Ἰνδοῖς ἐστι καὶ εἰ δή τινα ἄτοπα ζῷα αὐτόθι φύεται καὶ τὸν παράπλουν αὐτὸν τῆς ἔξω θαλάσσης. [5.5.2] νῦν δὲ ὅσον ἐς τὰ Ἀλεξάνδρου ἔργα ἀποχρῶν ἐφαίνετο, τοσόνδε μοι ἀναγεγράφθω· τὸν Ταῦρον τὸ ὄρος ἀπείργειν τὴν Ἀσίαν, ἀρχόμενον μὲν ἀπὸ Μυκάλης τοῦ καταντικρὺ Σάμου τῆς νήσου ὄρους, ἀποτεμνόμενον δὲ τήν τε Παμφύλων καὶ Κιλίκων γῆν ἔνθεν μὲν ὡς ἐς Ἀρμενίαν παρήκειν, ἀπὸ δὲ Ἀρμενίων ὡς ἐπὶ Μηδίαν παρὰ Παρθυ‹α›ίους τε καὶ Χορασμίους, [5.5.3] κατὰ δὲ Βακτρίους ξυμβάλλειν τῷ Παραπαμίσῳ ὄρει, ὃ δὴ Καύκασον ἐκάλουν οἱ Ἀλεξάνδρῳ ξυστρατεύσαντες Μακεδόνες, ὡς μὲν λέγεται τὰ Ἀλεξάνδρου αὔξοντες, ὅτι δὴ καὶ ἐπέκεινα ἄρα τοῦ Καυκάσου κρατῶν τοῖς ὅπλοις ἦλθεν Ἀλέξανδρος· τυχὸν δὲ καὶ ξυνεχὲς τυγχάνει ὂν τοῦτο τὸ ὄρος τῷ ἄλλῳ τῷ Σκυθικῷ Καυκάσῳ, καθάπερ οὖν αὐτῷ τούτῳ ὁ Ταῦρος· καὶ ἐμοὶ αὐτῷ πρότερόν ποτε ἐπὶ τῷδε λέλεκται Καύκασος τὸ ὄρος τοῦτο καὶ ὕστερον τῷδε τῷ ὀνόματι κληθήσεται· [5.5.4] τὸν δὲ Καύκασον τοῦτον καθήκειν ἔστε ἐπὶ ‹τὴν› μεγάλην τὴν πρὸς ἕω τε καὶ Ἰνδοὺς θάλασσαν. τοὺς οὖν ποταμούς, ὅσοι κατὰ τὴν Ἀσίαν λόγου ἄξιοι, ἐκ τοῦ Ταύρου τε καὶ τοῦ Καυκάσου ἀνίσχοντας τοὺς μὲν ὡς ἐπ᾽ ἄρκτον τετραμμένον ἔχειν τὸ ὕδωρ, καὶ τούτων τοὺς μὲν ἐς τὴν λίμνην ἐκδιδόναι τὴν Μαιῶτιν, τοὺς δὲ ἐς τὴν Ὑρκανίαν καλουμένην θάλασσαν, καὶ ταύτην κόλπον οὖσαν τῆς μεγάλης θαλάσσης, [5.5.5] τοὺς δὲ ὡς ἐπὶ νότον ἄνεμον τὸν Εὐφράτην τε εἶναι καὶ τὸν Τίγρητα καὶ τὸν Ἰνδόν τε καὶ τὸν Ὑδάσπην καὶ Ἀκεσίνην καὶ Ὑδραώτην καὶ Ὕφασιν καὶ ὅσοι ἐν μέσῳ τούτων τε καὶ τοῦ Γάγγου ποταμοῦ ἐς θάλασσαν καὶ οὗτοι ἐσβάλλουσιν ἢ εἰς τενάγη ἀναχεόμενοι ἀφανίζονται, καθάπερ ὁ Εὐφράτης ποταμὸς ἀφανίζεται. |
[5.5.1] Αλλά για τους Ινδούς θα γράψω ένα ειδικό έργο, στο οποίο θα περιλάβω όσα αξιόπιστα αφηγήθηκαν αυτοί που εκστράτευσαν με τον Αλέξανδρο και κυρίως ο Νέαρχος που περιέπλευσε το ινδικό τμήμα της μεγάλης θάλασσας και επιπλέον όσα έγραψαν ο Μεγασθένης και ο Ερατοσθένης, που ήταν και οι δύο αξιόλογοι άνδρες. Στο έργο μου αυτό θα αναφέρω ποιά είναι τα ήθη των Ινδών, αν γεννιόνται στην Ινδία μερικά ασυνήθιστα ζώα και θα περιγράψω τον ίδιο τον περίπλου της έξω θάλασσας. [5.5.2] Τώρα όμως αναγράφω μόνο όσα μου φαίνονται αρκετά για να γίνουν κατανοητά τα κατορθώματα του Αλεξάνδρου: Το όρος Ταύρος αποτελεί το όριο της Ασίας· αρχίζει από τη Μυκάλη, το βουνό δηλαδή που είναι απέναντι στη νήσο Σάμο, και στη συνέχεια, αφού διαχωρίσει τη γη της Παμφυλίας και της Κιλικίας, εκτείνεται από εκεί προς την Αρμενία και από την Αρμενία κατευθύνεται προς τη Μηδία, περνά κοντά από τη χώρα των Πάρθων και των Χορασμίων και στη Βακτριανή ενώνεται με το όρος Παραπάμισο. [5.5.3] Το βουνό αυτό οι Μακεδόνες που εκστράτευσαν με τον Αλέξανδρο ονόμαζαν Καύκασο, επειδή, όπως λένε, ήθελαν έτσι να καταστήσουν ενδοξότερο τον Αλέξανδρο, ότι δήθεν έφθασε με τα όπλα νικητής και πέρα από τον Καύκασο. Το όρος αυτό αποτελεί ίσως συνέχεια του άλλου Καυκάσου, του Σκυθικού, όπως ακριβώς ο Ταύρος συνεχίζει αυτόν τον ίδιο τον Καύκασο. Για τον λόγο αυτό και εγώ ο ίδιος έχω ονομάσει το όρος αυτό Καύκασο προηγουμένως και θα τον αναφέρω με αυτό το όνομα στη συνέχεια. |