Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Ἀντιγόνη (315-331)


315ΦΥ. εἰπεῖν τι δώσεις, ἢ στραφεὶς οὕτως ἴω;
ΚΡ. οὐκ οἶσθα καὶ νῦν ὡς ἀνιαρῶς λέγεις;
ΦΥ. ἐν τοῖσιν ὠσὶν ἢ ᾽πὶ τῇ ψυχῇ δάκνῃ;
ΚΡ. τί δὲ ῥυθμίζεις τὴν ἐμὴν λύπην ὅπου;
ΦΥ. ὁ δρῶν σ᾽ ἀνιᾷ τὰς φρένας, τὰ δ᾽ ὦτ᾽ ἐγώ.
320ΚΡ. οἴμ᾽ ὡς λάλημα δῆλον ἐκπεφυκὸς εἶ.
ΦΥ. οὔκουν τό γ᾽ ἔργον τοῦτο ποιήσας ποτέ.
ΚΡ. καὶ ταῦτ᾽ ἐπ᾽ ἀργύρῳ γε τὴν ψυχὴν προδούς.
ΦΥ. φεῦ·
ἦ δεινόν, ᾧ δοκῇ γε, καὶ ψευδῆ δοκεῖν.
ΚΡ. κόμψευέ νυν τὴν δόξαν· εἰ δὲ ταῦτα μὴ
325φανεῖτέ μοι τοὺς δρῶντας, ἐξερεῖθ᾽ ὅτι
τὰ δειλὰ κέρδη πημονὰς ἐργάζεται.
ΦΥ. ἀλλ᾽ εὑρεθείη μὲν μάλιστ᾽· ἐὰν δέ τοι
ληφθῇ τε καὶ μή, τοῦτο γὰρ τύχη κρινεῖ,
οὐκ ἔσθ᾽ ὅπως ὄψῃ σὺ δεῦρ᾽ ἐλθόντα με.
330καὶ νῦν γὰρ ἐκτὸς ἐλπίδος γνώμης τ᾽ ἐμῆς
σωθεὶς ὀφείλω τοῖς θεοῖς πολλὴν χάριν.


ΦΥΛ. Θα ᾽δινες άδεια να πω κάτι, ή πρέπει
 να γυρίσω να φεύγω; ΚΡΕ. Και δε βλέπεις
 πώς μ᾽ ενοχλεί και τώρα να σ᾽ ακούω;
 ΦΥΛ. Η ενόχληση στ᾽ αυτιά ειναι ή στην ψυχή σου;
 ΚΡΕ. Τί θες να ξέρεις πού ειναι η ενόχλησή μου;
 ΦΥΛ. Ο φταίχτης σε πληγώνει στην καρδιά σου,
 τ᾽ αυτιά σου εγώ. ΚΡΕ. Πόσο μά την αλήθεια
 320σ᾽ έπλασε φλύαρο ο Θεός. ΦΥΛ. Αυτή όμως
 δεν έκαμα τουλάχιστο την πράξη.
 ΚΡΕ. Μάλιστα και πουλώντας τη ψυχή σου,
 για χρήματα. ΦΥΛ. Οϊμέ, τί κακό που ᾽ναι
 να πιστεύει κανείς πως βλέπει πράμα
 πού ειν᾽ όμως ψέμα. ΚΡΕ. Αυτό έλειψε, να κάνεις
 και τον έξυπνο τώρα· μ᾽ αν τους φταίχτες
 δε μου παρουσιάσετε, θα δείτε
 τί συφορές τα αισχρά τα κέρδη φέρνουν.
 ΦΥΛ. Μακάρι να βρεθούν, αυτό προπάντων
 θέλω κι εγώ· μ᾽ αν θα πιαστούνε ή όχι
 —γιατ᾽ αυτό η τύχη θα το κρίνει— εμένα
 βγάλ᾽ το απ᾽ το νου σου πως ποτέ εδώ πέρα
 θα ξαναδείς· γιατί μεγάλη χάρη
 στους θεούς χρωστώ που γλίτωσα και τώρα
 330χωρίς να ελπίζω και να το πιστεύω.


ΦΥΛ. Θα μ᾽ αφήσεις να σου πω τίποτα, ή να πάω από κει που ᾽ρθα;
 ΚΡΕ. Δεν καταλαβαίνεις πως και τώρα με δυσαρεστούν τα λόγια σου;
 ΦΥΛ. Στ᾽ αυτιά σου μέσα σε τσιμπούν, ή στην ψυχή επάνω;
 ΚΡΕ. Τί; ζυγιάζεις τώρα η λύπη μου πού στέκει;
 ΦΥΛ. Α! ξέρω! εκείνος που ᾽καν᾽ το κακό στην ψυχή σου σ᾽ ενοχλεί,
 κι εγώ στ᾽ αυτιά σου.
 320ΚΡΕ. Μωρέ φαίνεσαι πως γεννήθηκες λογάς.
 ΦΥΛ. Αλλά την πράξη που θα πει δεν την έκανα εγώ.
 ΚΡΕ. Κι επούλησες μάλιστα την ψυχή σου για λεφτά.
 ΦΥΛ. Αχ! τί κακό που είναι να νομίζει κανείς
 και να νομίζει λάθος.
 ΚΡΕ. Λέγε εσύ τ᾽ αστεία σου γι᾽ αυτό που νομίζω εγώ,
 μ᾽ αυτά κι αυτά, αν δεν μου φανερώσετε τους φταίστες, θα σας κάνω εγώ να σκούξετε
 πως τ᾽ άτιμα κερδέματα φέρνουνε συμφορές.
 (φεύγει ο Κρέων).
 ΦΥΛ. Καλέ, ας βρεθεί και με το παραπάνω. Αν τον πιάσουνε ή όχι, αυτό είναι στην τύχη.
 Εμένα δεν θα με δεις να σου ξανάρθω εδώ.
 330Και τώρα που χωρίς να το ᾽λπιζα, και χωρίς τη δική μου γνώμη,
 εσώθηκα, χρωστάω μεγάλη χάρη στους θεούς.
 (φεύγει ο Φύλαξ).


ΦΥΛ. Μπορώ κι εγώ κάτι να πω; ή κάλλια να του δίνω;
 ΚΡΕ. Δεν βλέπεις πως σιχαίνομαι τον κάθε σου τον λόγο;
 ΦΥΛ. Μόνο τ᾽ αυτιά σου, βασιλιά, ή την ψυχή σου αγγίζει;
 ΚΡΕ. Και πώς τολμάς να φλυαρείς εσύ για τον θυμό μου;
 ΦΥΛ. Ο φταίχτης την ψυχή λυπά κι εγώ μόνο τ᾽ αυτιά σου.
 320ΚΡΕ. Ποτέ μου δεν απάντησα μια τέτοια φλυαρία!
 ΦΥΛ. Όμως εγώ δεν το ᾽καμα! ΚΡΕ. Εσύ, καταραμένε,
 εσύ, που για τα χρήματα πούλησες την ψυχή σου!
 ΦΥΛ. Αλίμονο! σου φαίνεται! Μα πάλι αλίμονό μου,
 αλήθεια να σου φαίνεται κι εκείνο που ᾽ναι ψέμα!
 ΚΡΕ. Όσο μπορείς, χωράτευε με τα φανήματά σου.
 Όμως αν δεν μου δείξετε αυτούς που το ᾽χουν κάμει,
 θα βρείτε πως κέρδη άτιμα παθήματα γεννούνε!
 (Βγαίνει με τους οπλοφόρους)
 ΦΥΛ. Αλλά μακάρι να βρεθεί· μ᾽ αν όμως δεν τον πιάσουν—
 κι η τύχη θα το κρίνει αυτό— σένα δεν θα σου γίνει
 εδώ πια να με ξαναϊδείς. Γιατί και τώρ᾽ ακόμη,
 330που μπόρεσα και σώθηκα χωρίς να το ελπίζω,
 σ᾽ εσάς, αθάνατοι θεοί, χρωστώ μεγάλη χάρη!
 (Φεύγει τρεχάτος)