Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ

Χαρακτῆρες (27.1-27.16)

ΚΖ. ΟΨΙΜΑΘΙΑΣ


[27.1] [Ἡ δὲ ὀψιμαθία φιλοπονία δόξειεν ἂν εἶναι ὑπὲρ τὴν ἡλικίαν,] [27.2] ὁ δὲ ὀψιμαθὴς τοιοῦτός τις, οἷος ῥήσεις μανθάνειν ἑξήκοντα ἔτη γεγονὼς καὶ ταύτας λέγων παρὰ πότον ἐπιλανθάνεσθαι. [27.3] καὶ παρὰ τοῦ ὑοῦ μανθάνειν τὸ «Ἐπὶ δόρυ» καὶ «Ἐπ᾽ ἀσπίδα» καὶ «Ἐπ᾽ οὐράν».
[27.4] καὶ εἰς ἡρῷα συμβάλλεσθαι τοῖς μειρακίοις ‹καὶ› λαμπάδα τρέχειν. [27.5] ἀμέλει δὲ κἄν που κληθῇ εἰς Ἡράκλειον, ῥίψας τὸ ἱμάτιον τὸν βοῦν αἴρεσθαι, ἵνα τραχηλίσῃ.
[27.6] καὶ προσανατρίβεσθαι εἰσιὼν εἰς τὰς παλαίστρας. [27.7] καὶ ἐν τοῖς θαύμασι τρία ἢ τέτταρα πληρώματα ὑπομένειν τὰ ᾄσματα ἐκμανθάνων. [27.8] καὶ τελούμενος τῷ Σαβαζίῳ σπεῦσαι, ὅπως καλλιστεύσῃ παρὰ τῷ ἱερεῖ.
[27.9] καὶ ἐρῶν ἑταίρας καὶ κριὸς προσβάλλων ταῖς θύ‹ραις› πληγὰς εἰληφὼς ὑπ᾽ ἀντεραστοῦ δικάζεσθαι. [27.10] καὶ εἰς ἀγρὸν ἐφ᾽ ἵππου ἀλλοτρίου ὀχούμενος ἅμα μελετᾶν ἱππάζεσθαι καὶ πεσὼν τὴν κεφαλὴν καταγῆναι. [27.11] καὶ ἐν δεκαδισταῖς συνάγειν τοὺς μεθ᾽ αὑτοῦ συναύξοντας. [27.12] καὶ μακρὸν ἀνδριάντα παίζειν πρὸς τὸν ἑαυτοῦ ἀκόλουθον. [27.13] καὶ διατοξεύεσθαι καὶ διακοντίζεσθαι τῷ τῶν παιδίων παιδαγωγῷ καὶ ἅμα μανθάνειν παρ᾽ αὑτοῦ ‹παραινεῖν›, ὡς ἂν καὶ ἐκείνου μὴ ἐπισταμένου. [27.14] καὶ ‹ὡς› παλαίων δ᾽ ἐν τῷ βαλανείῳ πυκνὰ ἕδραν στρέφειν, ὅπως πεπαιδεῦσθαι δοκῇ. [27.15] καὶ ὅταν ὦσι‹ν ἐγγὺς› γυναῖκ‹ες›, μελετᾶν ὀρχεῖσθαι αὐτὸς αὑτῷ τερετίζων.
[27.16] [Οὕτως ὁ τῆς διδασκαλίας ἐρεθισμὸς μανικοὺς καὶ ἐξεστηκότας ἀνθρώπους τοῖς ἤθεσι ποιεῖ.]

27. Ο ΟΨΙΜΑΘΗΣ


[27.1] [Η οψιμάθεια θα φαινόταν ότι είναι η όρεξη που έχει κανείς να κάνει πράγματα αταίριαστα με την ηλικία του,] [27.2] ενώ ο οψιμαθής το είδος του ανθρώπου που μαθαίνει απ᾽ έξω στίχους, όταν έχει πια πατήσει τα εξήντα, και ενώ προσπαθεί να τους απαγγείλει στο συμπόσιο, τους ξεχνά. [27.3] Από το γιο του μαθαίνει το «κλίνατ᾽ επί δεξιά» και το «κλίνατ᾽ επ᾽ αριστερά» και το «μεταβολή».
[27.4] Στις γιορτές των ηρώων ενώνεται με τους νέους και τρέχει στη λαμπαδηδρομία. [27.5] Είναι βέβαιο ότι, αν τον καλέσουν σε κάποιο ιερό του Ηρακλή, θα πετάξει το ιμάτιό του και θα προσπαθήσει να σηκώσει το βόδι και να του κάνει λαβή στον τράχηλο.
[27.6] Πηγαίνει στις παλαίστρες και ρίχνεται στον αγώνα. [27.7] Στα θεάματα παραμένει σε τρεις και τέσσερις παραστάσεις, για να μάθει απ᾽ έξω τα τραγούδια. [27.8] Όταν μυείται στη λατρεία του Σαβάζιου, προσπαθεί να φανεί στον ιερέα ως ο ωραιότερος (από τους μύστες).
[27.9] Ερωτεύεται μια πόρνη και πολιορκεί σαν κριάρι την πόρτα της, τρώει όμως ξύλο από τον αντεραστή του και καταλήγει στο δικαστήριο. [27.10] Καβάλα σε ξένο άλογο στην εξοχή προσπαθεί συνάμα να εξασκήσει και την τέχνη της ιππασίας, πέφτει όμως και σπάει το κεφάλι του. [27.11] Ως μέλος των «Δεκαδιστών» συγκεντρώνει (στο συμπόσιο) τους φίλους που, όπως κι αυτός, θα ωφελήσουν τα συμφέροντα του συλλόγου. [27.12] Παίζει τη «μακριά γαϊδούρα» με τον ακόλουθό του. [27.13] Συναγωνίζεται στην τοξοβολία και τον ακοντισμό με τον παιδαγωγό των παιδιών του και τον προτρέπει συνάμα να μαθαίνει απ᾽ αυτόν, λες και ο ίδιος ο παιδαγωγός δεν ξέρει τίποτε. [27.14] Όταν κάνει πως παλεύει στα λουτρά, στρίβει συχνά τους γοφούς του, για να φαίνεται ότι έχει εκπαιδευτεί. [27.15] Κι όταν βρίσκονται κοντά του γυναίκες, αυτός εξασκείται στο χορό σφυρίζοντας σκοπούς από μόνος του.
[27.16] [Τόσο παράφρονες και έξαλλους στο χαρακτήρα κάνει τους ανθρώπους ο παροξυσμός τους για διδαχή].