[7.89.1] Τώρα, συναθροίστηκαν χίλιες διακόσιες εφτά τριήρεις και νά ποιοί λαοί τις έδιναν: τριακόσιες οι Φοίνικες μαζί με τους Συρίους της Παλαιστίνης, που είχαν την εξής εξάρτυση: στο κεφάλι τους φορούσαν πέτσινα σκουφιά καμωμένα ολόιδια με τα ελληνικά, κι είχαν ντυθεί με θώρακες από λινάρι· κρατούσαν ασπίδες χωρίς γύρο και ακόντια. [7.89.2] Λοιπόν, παλιότερα αυτοί οι Φοίνικες, όπως λένε οι ίδιοι, κατοικούσαν στις ακτές της Ερυθράς θάλασσας, κι αποκεί πέρασαν προς τ᾽ απάνω και κατοικούν στα παράλια της Συρίας. Κι αυτή η περιοχή της Συρίας κι όλη η έκταση ώς την Αίγυπτο λέγεται Παλαιστίνη. Οι Αιγύπτιοι πάλι έδιναν διακόσια καράβια. [7.89.3] Και φορούσαν στο κεφάλι κράνη πλεχτά, κρατούσαν ασπίδες βαθουλωτές, που είχαν μεγάλο το γύρο τους, και δόρατα ειδικά για ναυμαχία και μεγάλα πολεμικά τσεκούρια. Κι οι περισσότεροί τους φορούσαν θώρακες κι είχαν μεγάλες μάχαιρες. Αυτή ήταν η εξάρτυσή τους.
[7.90.1] Οι Κύπριοι έδιναν εκατόν πενήντα καράβια κι είχαν την εξής εξάρτυση: οι βασιλιάδες τους φορούσαν μίτρες στο κεφάλι, οι υπόλοιποι όμως τιάρες· στ᾽ άλλα είχαν την εξάρτυση των Ελλήνων. Και τον πληθυσμό τους τον αποτελούν πολλές φυλές: αυτοί που κατάγονταν από τη Σαλαμίνα και την Αθήνα, άλλοι από την Αρκαδία, άλλοι από την Κύθνο, άλλοι από τη Φοινίκη, άλλοι από την Αιθιοπία — σύμφωνα μ᾽ ό,τι λένε οι ίδιοι οι Κύπριοι.
[7.91.1] Κι οι Κίλικες έδιναν εκατό καράβια· αυτοί λοιπόν φορούσαν στο κεφάλι κράνη του τόπου τους· κι οι ασπίδες τους είχαν σχήμα διαφορετικό από τις συνηθισμένες, καμωμένες από ακατέργαστο δέρμα βοδιών· κι ήταν ντυμένοι με μάλλινους χιτώνες· ο καθείς τους κρατούσε δυο ακόντια και ξίφος, καμωμένα ολόιδια με τις αιγυπτιακές μάχαιρες. Αυτοί τον παλιό καιρό ονομάζονταν Υπαχαιοί, αλλά πήραν τ᾽ όνομα που έχουν απ᾽ το γιο του Αγήνορος, τον Κίλικα από τη Φοινίκη. Κι οι Πάμφυλοι έδιναν τριάντα καράβια, έχοντας την πολεμική εξάρτυση των Ελλήνων. Κι οι Πάμφυλοι αυτοί κατάγονται από τους συντρόφους του Αμφιλόχου και του Κάλχαντα, που βρέθηκαν εκεί ύστερ᾽ απ᾽ τη διασπορά που ακολούθησε την άλωση της Τροίας.
[7.92.1] Κι οι Λύκιοι έδιναν πενήντα καράβια· φορούσαν θώρακες και περικνημίδες και κρατούσαν τόξα από ξύλο κρανιάς και βέλη από καλάμι χωρίς φτερό στην ουρά, και ακόντια· είχαν για πανωφόρι δέρματα κατσικιών ριγμένα γύρω απ᾽ τους ώμους τους και στο κεφάλι φορούσαν τιάρες που γύρω γύρω είχαν στεφάνι από φτερά, και κρατούσαν κοντομάχαιρα και πολεμικά δρεπάνια. Οι Λύκιοι, που η καταγωγή τους κρατούσε από την Κρήτη, ονομάζονταν Τερμίλες, αλλά πήραν τ᾽ όνομά τους από τον Λύκο, το γιο του Πανδίονα, τον Αθηναίο.
[7.93.1] Κι οι Δωριείς της Μικράς Ασίας έδιναν τριάντα καράβια, είχαν ελληνικά όπλα κι η καταγωγή τους κρατούσε απ᾽ την Πελοπόννησο. Οι Κάρες έδιναν εβδομήντα καράβια· η εξάρτυσή τους σ᾽ όλα τ᾽ άλλα ήταν όπως των Ελλήνων, κρατούσαν όμως και πολεμικά δρέπανα και στιλέτα. Τώρα, ποιό όνομα είχαν τον παλιό καιρό, το έχω πει στα πρώτα κεφάλαια της ιστορίας μου.
[7.94.1] Οι Ίωνες έδιναν εκατό καράβια κι είχαν την εξάρτυση των Ελλήνων. Οι Ίωνες λοιπόν, κατά τα λεγόμενα των Ελλήνων, ονομάζονταν Πελασγοί Αιγιαλείς όσο καιρό ζούσαν στην Πελοπόννησο, στην περιοχή που σήμερα λέγεται Αχαΐα, προτού φτάσουν στην Πελοπόννησο ο Δαναός και ο Ξούθος· αλλά πήραν τ᾽ όνομα Ίωνες από τον Ίωνα, το γιο του Ξούθου.
[7.95.1] Οι νησιώτες έδιναν δεκαεφτά καράβια κι ήταν οπλισμένοι όπως οι Έλληνες· κι αυτοί ήταν φυλή πελασγική, αλλά αργότερα πήραν το όνομα Ίωνες για τον ίδιο λόγο που το πήραν κι οι Ίωνες της Δωδεκάπολης, που κατάγονται απ᾽ την Αθήνα. Οι Αιολείς έδιναν εξήντα καράβια κι είχαν την εξάρτυση των Ελλήνων· τον παλιό καιρό, όπως διηγούνται οι Έλληνες, λέγονταν Πελασγοί. [7.95.2] Κι οι Ελλησπόντιοι, εκτός από τους Αβυδηνούς (γιατί, με διαταγή του βασιλιά, οι Αβυδηνοί παρέμεναν στον τόπο τους για να φρουρούν τις γέφυρες) — λοιπόν, οι υπόλοιποι που ζούσαν στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου κι έπαιρναν μέρος στην εκστρατεία έδιναν εκατό καράβια κι είχαν την εξάρτηση των Ελλήνων. Αυτοί ήταν άποικοι των Ιώνων και των Δωριέων.
[7.96.1] Οπλίτες Πέρσες και Μήδοι και Σάκες είχαν επιβιβαστεί σ᾽ όλ᾽ αυτά τα καράβια· τα πιο καλοτάξιδα απ᾽ αυτά τα καράβια τα έδιναν οι Φοίνικες, κι από τους Φοίνικες οι Σιδώνιοι. Επικεφαλής όλων αυτών κι εκείνων απ᾽ αυτούς τους λαούς που είχαν παραταχτεί στο πεζικό, ήταν εντόπιοι αρχηγοί· αυτούς εγώ (γιατί δε νιώθω υποχρεωμένος, ως ιστορικός, να το κάνω) δεν τους αναφέρω· [7.96.2] γιατί οι ηγεμόνες των διάφορων αυτών λαών δεν αξίζουν τον κόπο ν᾽ αναφερθούν — κι από την άλλη κάθε λαός, όσες πόλεις είχε, είχε κι άλλους τόσους αρχηγούς. Κι ακολουθούσαν την εκστρατεία όχι σαν στρατηγοί, αλλά σαν δούλοι, όπως και οι άλλοι που έπαιρναν μέρος στην εκστρατεία· εξάλλου έχω κιόλας αναφέρει τους Πέρσες που ήταν στρατηγοί και κρατούσαν στα χέρια τους όλη την εξουσία και ήταν επικεφαλής στους διάφορους λαούς.
[7.97.1] Στρατηγοί του ναυτικού ήταν οι εξής: ο Αριαβίγνης, ο γιος του Δαρείου, κι ο Πρηξάσπης, ο γιος του Ασπαθίνη, κι ο Μεγάβαζος, ο γιος του Μεγαβάτη, κι ο Αχαιμένης, ο γιος του Δαρείου· απ᾽ αυτούς, στρατηγός της μοίρας των Ιώνων και των Καρών ήταν ο Αριαβίγνης, ο γιος του Δαρείου και της θυγατέρας του Γωβρύα· στρατηγός των Αιγυπτίων ήταν ο Αχαιμένης, αδερφός του Ξέρξη από πατέρα και μητέρα· στρατηγοί του υπόλοιπου στόλου ήταν οι άλλοι δυο. Τώρα, τριακόντοροι και πεντηκόντοροι και λαφριά καράβια και μικρά πλοία για μεταφορά αλόγων έδιναν συνολικά τον αριθμό τρεις χιλιάδες.
[7.98.1] Και, βέβαια ύστερ᾽ από τους στρατηγούς, νά ποιοί ήταν οι πιο αξιόλογοι από τους αξιωματικούς του ναυτικού: από τη Σιδώνα, ο Τετράμνηστος, γιος του Ανύσου· από την Τύρο, ο Ματτήν, γιος του Σιρώμου· από την Άραδο, ο Μέρβαλος, γιος του Αγβάλου· από την Κιλικία, ο Συέννεσις, γιος του Ωρομέδοντος· από τη Λυκία, ο Κυβερνίσκος, γιος του Σίκα· από την Κύπρο, ο Γόργος, γιος του Χέρση, κι ο Τιμώναξ, γιος του Τιμαγόρα· από την Καρία, ο Ιστιαίος, γιος του Τύμνη, κι ο Πίγρης, γιος του Υσσελδώμου, κι ο Δαμασίθυμος, γιος του Κανδαύλη.
[7.99.1] Τώρα, δεν κάνω λόγο για τους άλλους αξιωματικούς, μια και δε νομίζω πως έχω τέτοια υποχρέωση, όμως της Αρτεμισίας, της γυναίκας που εκστράτευσε εναντίον της Ελλάδας — αυτής την πράξη θαυμάζω πάνω απ᾽ όλα· που, κρατώντας η ίδια εξουσία τυράννου ύστερ᾽ από τον θάνατο του άντρα της, αν και είχε γιο νεαρό, εκστράτευσε, ενώ τίποτε δεν την ανάγκαζε να το κάνει, παρά μονάχα η περηφάνια κι η αντρειοσύνη της. [7.99.2] Τ᾽ όνομά της λοιπόν ήταν Αρτεμισία, θυγατέρα του Λύγδαμη, κι όσο για την καταγωγή της, απ᾽ τη μεριά του πατέρα της ήταν από την Αλικαρνασσό, απ᾽ τη μεριά της μητέρας της, από την Κρήτη. Είχε στην εξουσία της το στόλο της Αλικαρνασσού και της Κω και της Νισύρου και της Καλύμνου, δίνοντας πέντε καράβια. [7.99.3] Κι απ᾽ όλον το στόλο, ύστερα βέβαια από τα σιδωνικά, έδινε τα πιο περίφημα καράβια και πρότεινε στο βασιλιά τις πιο σωστές γνώμες απ᾽ όλους τους συμμάχους του. Και προσθέτω ότι όλες οι πόλεις που απαρίθμησα πως ανήκαν στην επικράτειά της, ανήκαν στο σύνολό τους στη δωρική φυλή· οι Αλικαρνασσείς είναι από την Τροιζήνα, οι υπόλοιποι από την Επίδαυρο.