Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Λαοκόων (Vatican Inv. 1059-1064-1067)

Περιγραφή

Μνημειακό σύμπλεγμα από παριανό μάρμαρο, γνωστό ως "Σύμπλεγμα του Λαοκόοντα" ή "Ο Λαοκόων και οι γιοι του". Σύμφωνα με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, ο οποίος στο έργο του Φυσική Ιστορία δίνει μια ενθουσιώδη περιγραφή του έργου, κατασκευάστηκε από τους από τους Ρόδιους γλύπτες Αγήσανδρο, Πολύδωρο και Αθηνόδωρο και είχε στηθεί σε συγκρότημα κτιρίων που αποτελούσαν την κατοικία του αυτοκράτορα Τίτου στη Ρώμη. Πιστεύεται ότι πρόκειται για ρωμαϊκό αντίγραφο παλαιότερου ελληνιστικού γλυπτού του 2ου αι. π.Χ.

Το θέμα είχε ιδιαίτερη σημασία για τους Ρωμαίους, οι οποίοι ανήγαγαν την καταγωγή τους στον Τρώα Αινεία. Τη φοβερή σκηνή άλλωστε του θανάτου του Λαοκόοντα περιγράφει και ο Βιργίλιος στην Αινειάδα του.

Ο ιερέας του Απόλλωνα στην Τροία, Λαοκόων, τιμωρείται από τους θεούς διότι συμβούλεψε τους Τρώες να μη δεχθούν τον Δούρειο Ίππο. Οι θεοί, που είχαν αποφασίσει πως η Τροία έπρεπε να καταστραφεί, έστειλαν από τη θάλασσα δύο τεράστια φίδια, που τυλίχτηκαν γύρω από τον Λαοκόντα και τους γιους του και τους έπνιξαν. Η μορφή του κυριαρχεί στη σύνθεση, τόσο λόγω της κεντρικής θέσης όσο και χάρη στη μυική δύναμη του εντυπωσιακού σώματος, ενώ εντύπωση κάνουν η έκφραση πόνου στο πρόπωπό του, οι ανίσχυρες συστροφές των παιδιών του.

Το έργο ανακαλύφθηκε το 1506 στη Ρώμη και επηρέασε μεγάλους καλλιτέχνες του ευρωπαϊκού μπαρόκ.

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Βιβλιογραφια

Μ. Βουτυράς & Α. Γουλάκη-Βουτυρά, Η αρχαία ελληνική τέχνη και η ακτινοβολία της, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2011, σ. 319.

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: ROME Vatican Museo Pio-Clementino Inv.1059-1064-1067

Περίοδος: Ελληνιστική ή Ελληνορωμαϊκή

Χρονολογία: 1ος αι. π.Χ. (42-20 π.Χ. περίπου) ή αρχές 1ου αι. μ.Χ.

Καλλιτέχνης: Αγήσανδρος, Πολύδωρος και Αθηνόδωρος

Είδος: Σύμπλεγμα