Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία
Μονομαχία Αχιλλέα και Μέμνονα (Δελφοί)
Περιγραφή
Ο θησαυρός που αφιέρωσαν στους Δελφούς οι κάτοικοι της Σίφνου ήταν από τα πιο λαμπρά και πλούσια διακοσμημένα κτήρια στο ιερό του Απόλλωνα. Ήδη από την εποχή του Ηροδότου ήταν περίφημο για τον πλούσιο γλυπτό του διάκοσμο, που πράγματι αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα της ύστερης αρχαϊκής τέχνης. Στην πρόσοψη, ανάμεσα στις παραστάδες τοποθετήθηκαν αντί για κίονες δύο αγάλματα κορών, που στηρίζουν το επιστύλιο, χαρακτηριστικά παραδείγματα της ιωνικής τέχνης αυτής της περιόδου. Το επιστύλιο κοσμείται από ιωνικό κυμάτιο και ζωφόρο, που περιβάλλει όλο το κτήριο. Στη δυτική πλευρά της παριστάνεται η κρίση του Πάρη, στη νότια η αρπαγή των Λευκιππιδών από τους Διόσκουρους, στη βόρεια, που είναι η καλύτερα διατηρημένη, η Γιγαντομαχία και στην ανατολική, στην πρόσοψη του μνημείου, η σύναξη στον Όλυμπο των θεών που παρακολουθούν χειρονομώντας έντονα τον Τρωικό πόλεμο και συγκεκριμένα τη σκηνή της μονομαχίας του Αχιλλέα με τον Μέμνονα (ένα επεισόδιο του τρωικού μύθου που το αφηγούνταν το χαμένο επικό ποίημα Αιθιοπίς). Αριστερά κάθονται ο θεοί που προστάτευαν τους Τρώες, με επικεφαλής τον Δία, ενώ δεξιά όσοι προστάτευαν τους Αχαιούς, με επικεφαλής την Αθηνά. Ανάμεσα στους δύο μονομάχους κείτεται το σώμα του Αντίλοχου, γιου του Νέστορα (η γηραιά μορφή του οποίου εικονίζεται τέρμα δεξιά να παροτρύνει τους Αχαιούς). Πίσω από τον Μέμνονα παρίσταται ο Αινείας με κορινθιακό κράνος. Στο κέντρο της παράστασης διακρίνονται οι τρύπες για τη στερέωση των χάλκινων δίσκων της ζυγαριάς που κρατούσε ο Ερμής για τη ψυχοστασία που θα έκρινε τη μάχη. Το αέτωμα, που επιστεγάζει το θησαυρό στην πρόσοψή του, διαθέτει και αυτό γλυπτό διάκοσμο, ο οποίος παρουσιάζει το μύθο της διαμάχης του Ηρακλή με τον Απόλλωνα για το δελφικό τρίποδα. Το συγκεκριμένο θέμα είναι από τα αγαπημένα των καλλιτεχνών της ύστερης αρχαϊκής εποχής, καθώς εμφανίζεται και στην αγγειογραφία. Το αέτωμα επιστέφεται με τρία ακρωτήρια: το κεντρικό παριστάνει σφίγγα, ενώ τα δύο ακραία Νίκες.Λεξικογραφικές πληροφορίες
Βιβλιογραφια
Μ. Βουτυράς & Α. Γουλάκη-Βουτυρά, Η αρχαία ελληνική τέχνη και η ακτινοβολία της, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2011, σ. 128-129.
Αρχαία Τέχνη
Μουσείο: ΔΕΛΦΟΙ Αρχαιολογικό Μουσείο
Περίοδος: Αρχαϊκή (ύστερη)
Χρονολογία: 6ος αι. π.Χ. (530-525 π.Χ. περίπου)
Είδος: Γλυπτός διάκοσμος ζωφόρου
