Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Μονομαχία Αίαντα και Έκτορα (Würzburg L 508)

Περιγραφή

Αττικός ερυθρόμορφος αμφορέας. Βρέθηκε στο Βούλτσι της Ετρουρίας και αποδίδεται στον "Ζωγράφο του Κλεοφράδη". Δύο φιγούρες σε κάθε όψη καταλαμβάνουν σχεδόν το σύνολο του χώρου. Σε κάθε μία από τις δύο σκηνές ένας πάνοπλος πολεμιστής απομακρύνεται από μια γέρικη φιγούρα με χιτώνα και ιμάτιο. Στην πίσω όψη ο Έκτορας (το όνομά του αναγράφεται) και ο Πρίαμος, ενώ στην εμπρόσθια ο Αίαντας απομακρύνεται από τον Φοίνικα (το όνομά του αναγράφεται). Καταλαβαίνουμε ποια είναι η μπροστά όψη γιατί ο Αίαντας κοιτάει προς τα μπροστά ενώ ο Έκτορας προς τα πίσω. Και παρόλο που δε σώζονται ολόκληρες, φαίνεται οτι οι φιγούρες ήταν απόλυτα συμμετρικές (πιθανώς και για τις δύο να πόζαρε το ίδιο μοντέλο). Η πρώτη μονομαχία Αίαντα και Έκτορα (ραψωδία Η) κράτησε πολλές ώρες και έληξε με ανταλλαγή δώρων, σύμφωνα με τον Όμηρο. Εδώ ο αγγειογράφος απεικονίζει τη σκηνή της αποχώρησης μετά την ανταλλαγή δώρων. Ο Έκτορας κρατά στο χέρι του τη ζώνη με κόκκινη βαφή που του χάρισε ο Αίαντας, ο οποίος επίσης κρατά το ξίφος με το θηκάρι του που του χάρισε ο αντίπαλός του. Ο αγγειογράφος ως προς τα δώρα ακολουθεί με ακρίβεια την ομηρική περιγραφή. Σε άλλες λεπτομέρειες της σκηνής ωστόσο, αποστασιοποιείται απο το ομηρικό πρότυπο. Στην ιλιαδική σκηνή τους δύο πολεμιστές χωρίζουν οι κήρυκες Ταλθύβιος και Ιδαίος. Αντίθετα εδώ ο αγγειογράφος επιλέγει ως μεσολαβητές δύο σεβάσμιους γέροντες. Σύμφωνα με την επιγραφή που σώζεται, ο γέροντας που απομακρύνει τον Αίαντα είναι ο Φοίνικας. Δεν σώζεται όμως η επιγραφή του ονόματος του Τρώα που μεσολαβεί στη μονομαχία εκ μέρους του Έκτορα. Μια ερμηνεία είναι ότι πρόκειται για τον Αντήνορα. Πιθανότερη ερμηνεία όμως είναι ότι πρόκειται για τον Πρίαμο, αν λάβουμε υπόψη μας μια αντίστοιχη αναπαράσταση σε στάμνο από τον ζωγράφο του Τριπτόλεμου σε ιδιωτική ελβετική συλλογή. Οι δύο ήρωες απεικονίζονται με εχρθική διάθεση και απρόθυμοι να σταματήσουν τη μάχη, κάτι που δε συμφωνεί με την ομηρική περιγραφή, ανταποκρίνεται όμως στο ομηρικό ήθος. Η παράσταση των δύο πολεμιστών που αποχωρούν ως ίσοι μετά την ανταλλαγή δώρων ζωγραφίστηκε πιθανώς μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας.

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: WÜRZBURG Universität, Martin von Wagner Museum L 508

Περίοδος: Κλασική (πρώιμη)

Χρονολογία: 5ος αι. π.Χ. (480 π.Χ. περίπου)

Καλλιτέχνης: Ζωγράφος του Κλεοφράδη

Είδος: Αμφορέας

Ετικέτες