Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία
Ο Έκτορας οπλίζεται (Munich 2307)
Περιγραφή
Αττικός ερυθρόμορφος αμφορέας, υπογεγραμμένος από τον Ευθυμίδη, έναν από τους Πρωτοπόρους του ερυθρόμορφου ρυθμού. Βρέθηκε στο Βούλτσι της Ετρουρίας. Αναγράφονται τα ονόματα των προσώπων. Ο Έκτορας, στο μέσο της σύνθεσης ανάμεσα στους γονείς του, φορά την πανοπλία του. Η Εκάβη κρατάει το κράνος και το δόρυ του. Ο Πρίαμος που απεικονίζεται ως ηλικιωμένος δίνει τις τελευταίες παραινέσεις στο γιο του. Εντύπωση προκαλεί η ρεαλιστική απόδοση της γεροντικής κεφαλής του Πρίαμου και η αντίθεση ανάμεσα στις μορφές του φαλακρού γέρου Πριάμου και του νεαρού αγένειου Έκτορα. Εντυπωσιακή από άποψη τεχνικής είναι και η στάση του όρθιου Έκτορα, που στηρίζεται στο αριστερό του σκέλος, ενώ το δεξιό λυγίζει ελαφρά στο γόνατο, με αποτέλεσμα το βάρος του σώματος να κατανέμεται ανόμοια και η κίνηση να φαίνεται πιο φυσική. Πρόκειται για μοτίβο στήριξης (στάσιµο και άνετο σκέλος) που συνδέεται με τη σημαντικότερη αλλαγή στην αρχαία ελληνική τέχνη: το πέρασμα από τον αρχαϊκό στον κλασικό ρυθμό. Το πέρασμα αυτό πιστοποιείται όχι μόνο από την υιοθέτηση της φυσικότητας της μορφής αλλά και από την τεχνική της βράχυνσης. Σύμφωνα με τον E. H. Gombrich, «ήταν συνταρακτική για την ιστορία της τέχνης η στιγμή λίγο πριν από το 500 π.Χ. που ο καλλιτέχνης τόλμησε για πρώτη φορά να σχεδιάσει ένα πόδι όπως φαίνεται από μπροστά», μια ανακάλυψη που υιοθετείται με αυτοπεποίθηση στο συγκεκριμένο αγγείο. «Το δεξί πόδι είναι ακόμα σχεδιασμένο με τον παλαιό "σίγουρο" τρόπο, το αριστερό όμως σχεδιάστηκε με βράχυνση -τα δάχτυλα είναι σαν μια σειρά πέντε μικρών κύκλων (...) αυτό πραγματικά σήμαινει πως η παλαιότερη τέχνη είχε οριστικά σβήσει. Σήμαινε πως ο καλλιτέχνης δεν είχε από δω και μπρος για στόχο να περιλάβει στην εικόνα τα πάντα με τη σαφέστερα ορατή μορφή τους, αλλά πως λογάριαζε από ποια γωνία έβλεπε ένα αντικείμενο. Και έδειξε -δίπλα κιόλας στο πόδι- τι εννοούσε. Σχεδίασε την ασπίδα του νέου, όχι όπως θα τη βλέπαμε με τη φαντασία μας, δηλαδή στρογγυλή, αλλά ιδωμένη από το πλάι και ακουμπισμένη στον τοίχο». Στην πίσω όψη παράσταση κομμού.Λεξικογραφικές πληροφορίες
Βιβλιογραφια
E. H. Gombrich, Το χρονικό της τέχνης, μτφρ. Λ. Κάσδαγλη, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1194, σ. 81.
Αρχαία Τέχνη
Μουσείο: MUNICH Staatliche Antikensammlungen Inv. 2307, NI 8730
Περίοδος: Αρχαϊκή (ύστερη)
Χρονολογία: 6ος αι. π.Χ. (510 π.Χ. περίπου)
Καλλιτέχνης: Ευθυμίδης
Είδος: Αμφορέας
