Εξώφυλλο

Ανθολογίες

Ανθολογία Αρχαϊκής Λυρικής Ποίησης

Επιμ. Σωτήρης Τσέλικας

ΞΕΝΟΦΑΝΗΣ

απ. 1 West

νῦν γὰρ δὴ ζάπεδον καθαρὸν καὶ χεῖρες ἁπάντων
καὶ κύλικες· πλεκτοὺς δ᾽ ἀμφιτιθεῖ στεφάνους,
ἄλλος δ᾽ εὐῶδες μύρον ἐν φιάληι παρατείνει·
κρητὴρ δ᾽ ἕστηκεν μεστὸς ἐυφροσύνης·
ἄλλος δ᾽ οἶνος ἑτοῖμος, ὃς οὔποτέ φησι προδώσειν,
μείλιχος ἐν κεράμοις, ἄνθεος ὀζόμενος·
ἐν δὲ μέσοις ἁγνὴν ὀδμὴν λιβανωτὸς ἵησιν,
ψυχρὸν δ᾽ ἐστὶν ὕδωρ καὶ γλυκὺ καὶ καθαρόν·
παρκέαται δ᾽ ἄρτοι ξανθοὶ γεραρή τε τράπεζα
τυροῦ καὶ μέλιτος πίονος ἀχθομένη·
βωμὸς δ᾽ ἄνθεσιν ἂν τὸ μέσον πάντηι πεπύκασται,
μολπὴ δ᾽ ἀμφὶς ἔχει δώματα καὶ θαλίη.
χρὴ δὲ πρῶτον μὲν θεὸν ὑμνεῖν εὔφρονας ἄνδρας
εὐφήμοις μύθοις καὶ καθαροῖσι λόγοις,
σπείσαντάς τε καὶ εὐξαμένους τὰ δίκαια δύνασθαι
πρήσσειν· ταῦτα γὰρ ὦν ἐστι προχειρότερον,
οὐχ ὕβρεις· πίνειν δ᾽ ὁπόσον κεν ἔχων ἀφίκοιο
οἴκαδ᾽ ἄνευ προπόλου μὴ πάνυ γηραλέος.
ἀνδρῶν δ᾽ αἰνεῖν τοῦτον ὃς ἐσθλὰ πιὼν ἀναφαίνει,
ὡς ἦι μνημοσύνη καὶ τόνος ἀμφ᾽ ἀρετῆς,
οὔ τι μάχας διέπειν Τιτήνων οὐδὲ Γιγάντων
οὐδὲ ‹ › Κενταύρων, πλάσμα‹τα› τῶν προτέρων,
ἢ στάσιας σφεδανάς· τοῖς οὐδὲν χρηστὸν ἔνεστιν·
θεῶν ‹δὲ› προμηθείην αἰὲν ἔχειν ἀγαθήν.

Πάτωμα, χέρια, ποτήρια, ολοκάθαρα, νά· και στεφάνια

βάζει ένας δούλος πλεχτά στων συμποτών τα μαλλιά·

μυρωδικό που ευωδιάζει ένας άλλος προσφέρνει σε κούπα·

νά στον κρατήρα πιοτό για του γλεντιού τη χαρά·

έτοιμο κι άλλο κρασί, που μας λέει πως ποτέ δε θα λείψει,

μες στα σταμνιά· τι γλυκό, τι μοσκοβόλημα ανθών!

Είναι στη μέση λιβάνι, κι αγνή η ευωδιά που σκορπάει·

κι έχει νερό καθαρό, και δροσερό και γλυκό·

μπρος στους συμπότες ψωμάκια ξανθά· φορτωμένο τραπέζι,

τιμητικό, με τυριά, μα και με μέλι παχύ·

άνθη σκεπάζουν σωροί το βωμό εκεί στη μέση· τραγούδια

μέσα στο σπίτι αντηχούν και της γιορτής οι φωνές.

Ύμνο να πουν στο θεό πρέπει πρώτα καλόβουλοι οι άντρες·

να ᾽χει ιστορίες ιερές, λόγια σεμνά, καθαρά·

κι όταν θα γίνει η σπονδή και μια ευκή, ν᾽ αξιωθούμε το δίκιο

πάντα να κάνουμε —ευκή, που έχει την πρώτη σειρά—

τότε μπορούμε να πίνουμε· τόσο όμως μόνο, που να ᾽σαι

άξιος χωρίς συνοδό σπίτι σου πίσω να πας,

έξω όσοι γέροι· επαινώ μόνο εκείνον που πίνει, μα δείχνει

πως δεν ξεχνά και μπορεί την αρετή να τιμά·

μάχες Τιτάνων αυτός και Γιγάντων ή πράξεις Κενταύρων

δεν τραγουδά, φαντασίες όλα παμπάλαιων καιρών·

για αδερφικούς φοβερούς σπαραγμούς δε μιλά· ποιο το κέρδος;

Πάντα το νου στους θεούς να ᾽χουμε· αυτό ειν᾽ αγαθό.