External assessment
Εξωτερική αξιολόγηση. Δημητρόπουλος 19984:150. Παπαστάμου & Σκορδή 2005:257. Σολομών 1999:15. Χαρίσης 2006α:88.
Η αξιολόγηση ονομάζεται εξωτερική με βάση τη σχέση αυτού που αξιολογεί και αυτού που παρέχει εκπαίδευση, δηλαδή της εκπαιδευτικής μονάδας. Έτσι, «η εξωτερική αξιολόγηση διενεργείται από φορείς που βρίσκονται εκτός σχολείου και είτε ανήκουν στις ανώτερες βαθμίδες της διοίκησης είτε είναι φορείς που αναλαμβάνουν με ανάθεση το έργο της αξιολόγησης, έχοντας μια σχετική αυτονομία σε σχέση με τη διοίκηση» (Χαρίσης 2006α:88). Στο ίδιο πνεύμα, ο Σολομών (1999:15) συμπληρώνει ότι «τα αποτελέσματα της εξωτερικής αξιολόγησης συνδέονται συχνά με άμεσες εξωτερικές συνέπειες για τους εκπαιδευτικούς αλλά και τα σχολεία».
Η εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων περιλαμβάνει διάφορες μορφές, όπως την επιθεώρηση και την παρακολούθηση του εκπαιδευτικού συστήματος από φορείς ή οργανισμούς, στο πλαίσιο μελετών είτε σε εθνικό είτε σε διεθνές επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα στο πλαίσιο της αξιολόγησης των σχολείων, προτιμώνται λιγότερο οι επιθεωρήσεις, εφόσον έχουν αντικατασταθεί σε πολλές περιπτώσεις από σχολικές επιτροπές επίβλεψης (Bachman 2000:88-89). Τα μοντέλα εξωτερικής αξιολόγησης, που ενισχύονται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αφορούν μορφές εναλλακτικής αξιολόγησης, όπως η «συμβουλευτική» (mentoring), η «συναδελφική καθοδήγηση» (peer coaching), η «χρήση χαρτοφυλακίου» (using portfolios), η «αξιολόγηση μεταξύ συναδέλφων» (peer assessment) και η «έρευνα δράσης» (action research) (Χαρίσης 2006α:89).
Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα της εξωτερικής αξιολόγησης, τόσο για τους μαθητές όσο και για τις σχολικές μονάδες, αναφέρονται στη βιβλιογραφία α) η ανεξαρτησία του φορέα της αξιολόγησης και των αποτελεσμάτων, β) η ομοιογένεια της αξιολόγησης, καθώς όλοι οι μαθητές εξετάζονται με κοινά κριτήρια, γ) ο απόηχος που έχει η αξιολόγηση στην ποιότητα της διδασκαλίας και η απουσία επιρροής της σχέσης δασκάλου-μαθητή στη διαδικασία αξιολόγησης.
Τέλος, γνωστή αλλά όχι στις προτεινόμενες μορφές εξωτερικής αξιολόγησης είναι η λεγόμενη «ιεραρχική εξωτερική αξιολόγηση», η οποία διενεργείται από ανώτερους στη διοικητική ιεραρχία και όχι από επιθεωρητές. Πρόκειται για υποκατηγορία της εξωτερικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών μονάδων, κατά την οποία η προσοχή επικεντρώνεται στην τήρηση της νομοθεσίας και των υπηρεσιακών κρίσεων για τους εκπαιδευτικούς (Σολομών 1999:17).
Βιβλιογραφία
- Δημητρόπουλος Ε. (19984). Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Η Αξιολόγηση της Εκπαίδευσης και του Εκπαιδευτικού Έργου. Αθήνα: Εκδ. Γρηγόρη.
- Παπαστάμου Ο., Σκορδή Α. (2005). Οι κλίμακες ανέλιξης ως βάση για τη δημιουργία ενός νέου συστήματος αξιολόγησης του διδακτικού έργου των εκπαιδευτικών. Στο Π. Πασιαρδής, Ι. Σαββίδης, Α. Τσιάκκιρος (επιμ.), Η Αξιολόγηση του Διδακτικού Έργου των Εκπαιδευτικών: Από τη Θεωρία στην Πράξη. Αθήνα: Εκδ. Έλλην.
- Σολομών Ι. (1999). Εσωτερική αξιολόγηση και προγραμματισμός του εκπαιδευτικού έργου στη σχολική μονάδα: Ένα πλαίσιο εργασίας υποστήριξης. Αθήνα: Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
- Χαρίσης Α. Ε. (2006α). Αξιολόγηση της Σχολικής Μάθησης. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.
- Bachman H. (2000). Support structure for school development. In Contemporary educational concern.The proceedings of the two-day conference. Athens: Ministry of Education and Religious Affairs-Hellenic Pedagogical Institute, 83-97.