Distractor
Αποπροσανατολιστική επιλογή. Γιοκαρίνης 1988:171-172, 174-176.
Δόλωμα. Τσοπάνογλου 20102:179.
Εναλλακτική λύση. Βαλσαμάκη-Ράλλη 1979:107, 112.
Επί μέρους απάντηση/προτεινόμενη επί μέρους απάντηση. Μάνος 1976:72, 79-84.
Μη ορθή επιλογή ή απάντηση. Γιοκαρίνης 1988:171-172, 174-176.
Ντιστράκτορας. Τσοπάνογλου 20102:91.
Παγίδα. Τσοπάνογλου 20102:91.
*Παραπλανητής. Τσοπάνογλου 20102:179, 188-191.
Παραπλανητική απάντηση. Καψάλης 1998:580.
Παρελκύουσα. Γεωργούσης 1999:393.
Προτεινόμενη απάντηση. Γιοκαρίνης 1988:171-172, 174-176.
Προτεινόμενη λύση. Βαλσαμάκη-Ράλλη 1979:107, 112.
Φραστικό συμπλήρωμα. Γιοκαρίνης 1988:171-172, 174-176.
Οι παραπλανητές αποτελούν κύριο τμήμα των ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής μετά την ερώτηση και το «στέλεχος» (stem). Στοχεύουν στην προσέλκυση ή εξαπάτηση των μαθητών με λανθασμένες πληροφορίες (Γιοκαρίνης 1988:171), οι οποίες μπορεί να είναι γλωσσικές ή να έχουν τη μορφή εικόνων (Genesee & Upshur 1996:189).
Η κατασκευή «ευλογοφανών παρελκυουσών» αποτελεί τη δυσκολότερη φάση προετοιμασίας ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής (Γεωργούσης 1999:393). Γι' αυτό το λόγο, χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην εξεύρεση και διατύπωση των παραπλανητών, που πρέπει να έχουν την ίδια πειστικότητα και αληθοφάνεια με τη σωστή απάντηση.
Τέσσερις τρόποι μπορούν να οδηγήσουν στην αποτελεσματική εξεύρεση και δόμηση των παραπλανητών: α) τα ίδια τα λάθη των μαθητών στις γραπτές τους εργασίες, β) οι απαντήσεις τους σε προηγούμενες εξεταστικές δοκιμασίες, γ) η πείρα του καθηγητή, και δ) η συγκριτική μελέτη και ανάλυση της μητρικής και της ξένης γλώσσας (Heaton 1975:19), αν πρόκειται για τεστ σε ξενόγλωσσο μάθημα.
Οι προτεινόμενες απαντήσεις δε θα πρέπει να είναι περισσότερες από 4 ή 5, μεταξύ των οποίων και η σωστή απάντηση, γιατί λειτουργούν σε βάρος των χρονικών πλαισίων που δίνονται για τις ερωτήσεις, χωρίς να προσφέρουν κάτι θετικό ή ουσιαστικό, ενώ παράλληλα μια καλή ερώτηση χάνει την αξία της (Μάνος 1976:79). Από την άλλη πλευρά, αν είναι λιγότερες από 4, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος η απάντηση του μαθητή να είναι τυχαία (blind guessing). Ακόμη, δε θα πρέπει να ταυτίζονται αλλά να ανήκουν στην ίδια γραμματική ή σημασιολογική κατηγορία με την ορθή απάντηση, καθώς και να συμφωνούν στη συντακτική δομή.
Ένα άλλο στοιχείο που παίζει καθοριστικό ρόλο στη δόμηση των εναλλακτικών λύσεων είναι το μήκος και η πολυπλοκότητά τους. Συγκεκριμένα, όλες οι λύσεις πρέπει να έχουν περίπου το ίδιο μήκος και το ίδιο επίπεδο δυσκολίας (Madsen 1983:20, Brown 1996:54-57, Αντωνοπούλου 20112, Fulcher 2010:172-173). Τέλος, οι παραπλανητές «πρέπει να εμφανίζουν γνωσιακή ομοιογένεια και να έχουν και κάποια λογική σύνδεση με το στέλεχος, γιατί διαφορετικά δεν επιστρατεύονται σύνθετες νοητικές διεργασίες» (Γιοκαρίνης 1988:174).
Βιβλιογραφία
- Αντωνοπούλου Ν. (20112). Οδηγίες για τη συγγραφή των εξεταστικών θεμάτων. Φωτοτυπημένη έκδοση. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
- Βαλσαμάκη-Ράλλη Η. (1979). Εξέταση και βαθμολογία του μαθητή. Αθήνα: Horizon.
- Γεωργούσης Π. (1999). Η Μέτρηση και η Αξιολόγηση της Επίδοσης των Μαθητών. Αθήνα.
- Γιοκαρίνης Ν. Κ. (1988). Η Τεχνική των Ερωτήσεων. Δράμα.
- Καψάλης Γ. Α. (1998). Αξιολόγηση και Βαθμολογία στο Δημοτικό Σχολείο. Αθήνα: Gutenberg.
- Μάνος Γ. Κ. (1976). Μέθοδοι Αξιολογήσεως της Επιδόσεως των Μαθητών. Αθήνα.
- Τσοπάνογλου Α. (20102). Μεθοδολογία της επιστημονικής έρευνας και εφαρμογές της στην αξιολόγηση της γλωσσικής κατάρτιση. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Ζήτη.
- Brown J. D. (1996). Testing in Language Programs. New York: Prentice Hall.
Fulcher G. (2010). Practical Language Testing. Great Britain: Hodder Education.
- Genesee F., Upshur J. A. (1996). Classroom-based Evaluation in Second Language Education. Cambridge: Cambridge University Press.
Heaton B. J. (1975). Writing English Language Tests. Harlow: Longman.