πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Η αυτοαντίληψη είναι ικανότητα που ενδιαφέρει τον τομέα της δοκιμασιολογίας, καθώς σχετίζεται άμεσα με τα αποτελέσματα εξετάσεων, αλλά και με τις διαδικασίες αυτοαξιολόγησης. Ο όρος περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας αντιλαμβάνεται τον εαυτό του, την υποκειμενική άποψη δηλαδή που έχει ο καθένας για τον ίδιο του τον εαυτό. Είναι το σύνολο των σκέψεων και αισθημάτων του ατόμου με αναφορά στον εαυτό του ως αντικείμενο, τα οποία διαμορφώνονται από τις εμπειρίες και αλληλεπιδράσεις του ατόμου αυτού με το περιβάλλον του, καθώς επίσης και από τις εκτιμήσεις ατόμων σημαντικών στο περιβάλλον του (Γεωργίου 2007:6, Μακρή-Μπότσαρη 1996:272, Χατζηχρήστου & Hopf 1992:253).

Μπορούμε να διακρίνουμε αυτήν τη γενική έννοια της αυτοαντίληψης σε δύο υποκατηγορίες: α) την «ακαδημαϊκή αυτοαντίληψη» (academic self concept) και β) τη «μη-ακαδημαϊκή αυτοαντίληψη» (non-academic self concept) (Χατζηχρήστου & Hopf 1992: 254). Η ακαδημαϊκή αυτοαντίληψη είναι το είδος που απασχολεί τη δοκιμασιολογία, επειδή σχετίζεται με τα μαθήματα και τη σχολική επίδοση. Η μη-ακαδημαϊκή αυτοαντίληψη, από την άλλη, διακρίνεται σε κοινωνική (social), συναισθηματική (emotional) και σωματική ή φυσική (physical) (Χατζηχρήστου & Hopf 1992:254).

Πιο συγκεκριμένα, η ακαδημαϊκή αυτοαντίληψη, ανάλογα με τους παράγοντες που την προσδιορίζουν, διακρίνεται σε δύο είδη. Έτσι, η αντίληψη που αφορά την απόδοση του ατόμου σε ζητήματα αριθμών ονομάζεται «μαθηματική αυτοαντίληψη», ενώ εκείνη που σχετίζεται με τη χρήση της μητρικής, κυρίως, γλώσσας αλλά και των ξένων γλωσσών είναι η γλωσσική ακαδημαϊκή αυτοαντίληψη (Γεωργίου 2007:20).

Όπως λογικά συμπεραίνεται, στη διαμόρφωση της αυτοαντίληψης κεντρικό ρόλο έχει η επίδοση του ατόμου στο σχολείο, γι' αυτό η πρώτη σχολική περίοδος θεωρείται κρίσιμη για την ανάπτυξη μιας γενικής αυτοαντίληψης (Γεωργίου 2007: 26). Σε αυτό το στάδιο, κάθε άτομο χρειάζεται την ενθάρρυνση και τη στήριξη του κοινωνικού περιβάλλοντος, ώστε η αυτοαντίληψη που θα αναπτύξει να έχει θετικό περιεχόμενο. Δεδομένου ότι η υψηλή αυτοαντίληψη συμβάλλει στην ανάπτυξη εκπαιδευτικής αυτοπεποίθησης, η επίδρασή της είναι καθοριστική για το μέλλον του ατόμου (Chevalier et al. 2008: 4). Εκτός από το σχολικό περιβάλλον και την επίδοση του ατόμου, άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την αυτοαντίληψή του είναι η κοινωνικο-οικονομική θέση της οικογένειάς του, η μόρφωση και το επάγγελμα των γονέων του (Μακρή-Μπότσαρη 1996:299).

Διάφορες διαδικασίες και διευθετήσεις μπορούν να οδηγήσουν στη διαμόρφωση μιας σωστής αυτοαντίληψης. Συγκεκριμένα, οι «αλλεπάλληλες μορφές αξιολόγησης, η κατ' ιδίαν ενημέρωση των μαθητών, η ενημέρωση των γονέων, οι ειδικές παιδαγωγικές συσκέψεις, η συγκρότηση ομάδων για ενισχυτική διδασκαλία κτλ.» μπορούν να βοηθήσουν το μαθητή να συνειδητοποιήσει τις όποιες μαθησιακές δυσκολίες αντιμετωπίζει (Μαυρογιώργος 1993:45).

Βιβλιογραφία