Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Κείμενο 1: Cooper, R. L. 1996. Language Planning and Social Change. Κέμπριτζ: Cambridge University Press, σελ. 132-133.

Όταν το μετρικό σύστημα καθιερώθηκε με νόμο στη Γαλλία το 1799, το σύνθημα που υιοθετήθηκε για αυτό ήταν "Για όλους τους ανθρώπους, για πάντα" (Chisolm 1980): η απόλυτη τυποποίηση. […]

[…] Ακριβώς όπως τα τοπικά και εθνικά συστήματα μέτρησης μερικές φορές ξεπηδάνε από κάποιον κοινό πρόγονο, έτσι και οι τοπικές και εθνικές γλωσσικές μορφές μερικές φορές αναπτύσσονται από έναν κοινό γλωσσικό πρόγονο. Όπως ακριβώς η τυποποίηση στην μέτρηση μεγεθών συνήθως εξαπλώνεται προοδευτικά από το κέντρο προς την περιφέρεια, έτσι και η τυποποίηση της γλώσσας κατά κανόνα εκπέμπεται από τα ισχυρά μητροπολιτικά κέντρα προς την περιφέρεια. Όπως ακριβώς η τυποποίηση της μέτρησης είναι συχνά αποτέλεσμα πολιτικής αναταραχής και επανένωσης, έτσι και η τυποποίηση της γλώσσας είναι και αυτή συχνά αποτέλεσμα πολιτικής αναταραχής και επανένωσης. Η Γαλλική Ακαδημία ιδρύθηκε σε μια τέτοια περίοδο. Όπως η τυποποίηση της μέτρησης αποκαλύπτει δύο τύπους ιστορικού συστήματος, δηλαδή μια λίγο ως πολύ τυχαία εξέλιξη όπως αυτή του αγγλικού συστήματος μέτρων και σταθμών από τη μια μεριά και ένα προσχεδιασμένο σύστημα, όπως το μετρικό, από την άλλη […], έτσι και η τυποποίηση της γλώσσας είναι άλλοτε αποτέλεσμα απροσχεδίαστης εξέλιξης και άλλοτε το αντικείμενο συνειδητού σχεδιασμού. Ο Richelieu, εισηγητής ενός ρυθμιστικού κανονισμού για τα μέτρα και τα σταθμά (τον Code Michaud του 1629), ίδρυσε και την Γαλλική Ακαδημία. Τέλος, όπως οι παραδοσιακές παραλλαγές στην μέτρηση είναι συχνά δύσκολο να εκλογικευτούν και να ενοποιηθούν, έτσι και οι παραδοσιακές παραλλαγές στη γλώσσα είναι συχνά δύσκολο να αναχθούν σε μια παγκόσμια νόρμα. Ο Johnson (1755), στον πρόλογο του Λεξικού του, μνημονεύει τον Hooker: "Η αλλαγή δεν συμβαίνει χωρίς ενόχληση, ακόμα και όταν είναι προς το καλύτερο" […].

Όμως η αναλογία μεταξύ της τυποποίησης στη μέτρηση και της προτυποποίησης στη γλώσσα δεν μπορεί να επεκταθεί περισσότερο. Πρώτον, η ακρίβεια στη γλώσσα δεν είναι πάντα το ζητούμενο. Οι καλλιτέχνες κάποιες φορές αναζητούν την ασάφεια και οι πολιτικοί τη σύγχυση. Η άποψη του Humpty Dumpty [κεντρικό πρόσωπο στην Αλίκη στη χώρα τωνθαυμάτων; σ.τ.μ.] ότι μια λέξη σημαίνει ακριβώς αυτό που ο ίδιος επιθυμεί, "ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο", είναι μερικές φορές πολύ χρήσιμη. Δεύτερον, η γλώσσα είναι κάτι περισσότερο από εργαλείο. Ο Haugen […], σχολιάζοντας της θεωρίες γλωσσικής τυποποίησης των Ray […] και Tauli […], υποστηρίζει πως το βασικό τους αξίωμα, ότι η γλώσσα, δηλαδή, είναι ένα εργαλείο επικοινωνίας, είναι προβληματικό. Η γλώσσα, γράφει, είναι ένα τόσο περίπλοκο γνωστικό σύστημα που δεν μπορεί να συγκριθεί με τα εργαλεία που έχουν επινοήσει άντρες και γυναίκες για να επεκτείνουν την κυριαρχία τους επί του περιβάλλοντος. Τρίτον, όταν οι γλωσσικές παραλλαγές λειτουργούν ως δείκτες της ταυτότητάς μας, μπορεί να είμαστε απρόθυμοι να τις εγκαταλείψουμε και ιδιαίτερα στο όνομα μιας άψυχης αποδοτικότητας. Τέλος, είναι αδύνατον να παγώσουμε τις μορφές μιας ζωντανής γλώσσας, η οποία μεταμορφώνεται αδιάκοπα, ακόμα και ενώ η ίδια βρίσκεται υπό μεταμόρφωση

Μετάφραση Νίκος Γεωργίου