χειλοϋπερωικό σύμφωνο [labio-velar consonant]
χειλοϋπερωικό σύμφωνο [labio-velar consonant]
Όρος που αναφέρεται στην ταξινόμηση των συμφώνων με βάση τον τόπο άρθρωσης . Πρόκειται για φθόγγους που συνδυάζουν τη χειλική με την υπερωική άρθρωση, χωρίς να μπορούμε να προσδιορίσουμε ποια από τις δύο είναι η πιο χαρακτηριστική. Παράγονται στην υπερώα με ταυτόχρονο στρογγύλεμα των χειλιών. Π.χ. το qu της λατινικής (quid), το χειλοϋπερωικό ημίφωνο /w/ της αγγλικής (well). Tέτοιοι φθόγγοι έχουν προταθεί και για την ινδοευρωπαϊκή και παριστάνονται με τα *kw, *gw κλπ. Yπήρχαν και στη μυκηναϊκή ελληνική, όπου μεταγράφονται με q (χωρίς διάκριση ηχηρότητας ή δασύτητας )· π.χ. re-qo-me-no = leiquomenoi = λειπόμενοι της κλασικής ελληνικής.
Πηγές
- Κρύσταλ Ντ. 2000. Λεξικό γλωσσολογίας και φωνητικής. Μτφρ. Γ. Ξυδόπουλος. Αθήνα: Πατάκης.
- Allen, S. 2000. VoxGraeca. Μτφρ. Μ. Καραλή & Γ. Παράσογλου. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη].
Μπορείτε να ακούσετε τους σχετικούς φθόγγους, μεταξύ άλλων, στις παρακάτω διευθύνσεις: