Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <^>

1.1. Εισαγωγή

Στο κείμενο «Σύντομο ιστορικό της παιδαγωγικής αξιοποίησης των υπολογιστών στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας»^[1] επιχειρείται μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην αξιοποίηση των ΤΠΕ στη B/βάθμια εκπαίδευση και κυρίως στη διδασκαλία της γλώσσας στη χώρα μας. Εκεί γίνεται σαφές ότι:

• Η εισαγωγή των ΤΠΕ στην ελληνική εκπαίδευση ως υποστηρικτικού παιδαγωγικού μέσου επιχειρείται ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.
• Βασικό χαρακτηριστικό της προσπάθειας αυτής είναι η ασυνέχεια, η έλλειψη σοβαρού σχεδιασμού και η τεχνοκεντρική-εργαλειακή αντίληψη. Αυτό σημαίνει πως δίνεται μεγάλη βαρύτητα στη δημιουργία υποδομών (δημιουργία εργαστηρίων, εκπαιδευτικού λογισμικού κλπ.), ενώ αγνοούνται πολλές άλλες σύνθετες παράμετροι που σχετίζονται με τις δομές, τη λειτουργία του σχολείου αλλά και τις εκπαιδευτικές ταυτότητες των διδασκόντων.
• Επισημαίνεται, επίσης, η ανάγκη ερευνών που θα τροφοδοτούν κάθε νέα προσπάθεια τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και σε επίπεδο διδακτικής πρακτικής.

Το ζήτημα μας απασχόλησε ερευνητικά και στο παρελθόν. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε κατά το σχολικό έτος 1994-1995 σε σχολείο της Αθήνας (Κουτσογιάννης 1998), αναδεικνύεται η συνθετότητα του εγχειρήματος για αξιοποίηση των υπολογιστών στη διδασκαλία της γλώσσας και η προχειρότητα των επίσημα σχεδιαζομένων κατά την περίοδο εκείνη. Σε μεταγενέστερη έρευνα (Κουτσογιάννης 2000^[2]) επιχειρήθηκε η καταγραφή της διδακτικής συμπεριφοράς των εκπαιδευτικών στη διδασκαλία της ελληνικής κατά την πρώτη πιλοτική φάση διδακτικής αξιοποίησης των υπολογιστών στο πλαίσιο του πιλοτικού έργου Οδυσσέας (χρονική περίοδος 1997). Επισημαίνεται εκεί ότι σημαντικός είναι ο ρόλος του διδακτικού μοντέλου με το οποίο είναι εξοικειωμένοι οι εκπαιδευτικοί και όχι η ύπαρξη των ΤΠΕ. Το μοντέλο αυτό καθοδηγεί τη διδακτική πρακτική και, επομένως, η βαρύτητα δεν μπορεί να δοθεί στη δημιουργία υποδομών, αλλά στη δημιουργία του κατάλληλου γλωσσοδιδακτικού πλαισίου εντός του οποίου θα ενταχθούν και οι ΤΠΕ.

Μια τρίτη, τέλος, έρευνα που στηριζόταν σε πρώτες διαπιστώσεις (Koutsogiannis2000) από την ανάλυση διδασκαλιών μετά από μια πρώτη -πιλοτικού- χαρακτήρα επιμόρφωση φιλολόγων που επιχειρήθηκε στο πλαίσιο του υποέργου Οδυσσέας (που ανήκει στην Οδύσσεια) (βλ. αμέσως παρακάτω) επισήμαινε ότι η επιμόρφωση δεν αρκεί, αν δεν αντιμετωπιστούν στο σύνολό τους οι ισχύουσες σχολικές δομές. Ειδικότερα, στις προσπάθειες των επιμορφωθέντων φιλολόγων να αξιοποιήσουν διδακτικά τις ΤΠΕ διαπιστώθηκε η ύπαρξη ενός διπλού curriculum, του επίσημου βιβλιοκεντρικού και του ανεπίσημου υπολογιστικο-κεντρικού, τα οποία είναι παράλληλα και δεν συναντώνται. Έτσι, οι εκπαιδευτικοί αξιοποιούσαν τις ΤΠΕ ελάχιστες φορές το χρόνο, δίνοντας βαρύτητα στη διδασκαλία του εγχειριδίου και στην ύλη, όπως προωθείται από το σχολείο.

Η παρούσα μελέτη θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί συνέχεια των προαναφερθεισών. Στόχος της είναι να αξιοποιήσει την πιο πρόσφατη εμπειρία, που έχει εντωμεταξύ προκύψει, από την ώριμη φάση του έργου Οδύσσεια^[3], το οποίο απέβλεπε στην παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ σε όλο σχεδόν το εύρος του Προγράμματος Σπουδών, και να αναδείξει σημαντικές παραμέτρους από τη συνθετότητα του εγχειρήματος. Η έρευνα αφορά τους φιλολόγους και τα φιλολογικά μαθήματα, ιδιαίτερα δε τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας.