Μεταφόρτωση ως PDF Εκτύπωση <>

Ανεκδοτολογική αφήγηση

Από τη «Συλλογή λαογραφικού και γλωσσικού υλικού» του Σίμου Λιανίδη (1967).

Η μαγνητοφώνηση έγινε στην Αλεξανδρούπολη στις 31-7-1967. Μιλά ο Γεώργιος Κανδηλάπτης, από την Αργυρούπόλη του Πόντου, ετών 86, συνταξιούχος διδάσκαλος, συνεργάτης του Αρχείου Πόντου. Αποδίδει στο ιδίωμα της Αργυρούπόλης το ανέκδοτο «Ο φόβος του θανάτου» που δημοσιεύτηκε από τον ίδιο στο Αρχείον Πόντου 1: 196-197 (βλ. και Αρχείον Πόντου 29). Διάρκεια: 4΄

© Αρχείον Πόντου. Με την ευγενική παραχώρηση της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών.

Ο φόβος του θανάτου

Ένας άθρωπος ατόσον πολλά εφογούτουν το θάνατον, όντας ωνομάτιζαν εμπροστά 'τ' θάνατος έφευεν κ' εκρύφκουτον. Όλον υστεριγιά ενούντσεν να πά͡η γυρίζ' τον κόσμον και 'ς όποιον τόπον 'κι ͡ ονοματίζ'νε θάνατον και 'κ' ειν ταφία, εκεί να πά͡η κάθεται. Αρ' εγύρτσεν πολλά πολιτείας κι όλων υστεριγιά επήεν 'ς έναν πολιτείαν ετέρεσεν ξά͡ι αθρώπ' θάνατον 'κι λέγ'νε και ταφία 'κ' ευρίουνταν. Ατότε ερώτεσεν έναν άνθρωπον γιατί 'κ' είναι εκεί ξά͡ι ταφία. «Αδά 'ς σον τόπον, είπεν ατον άθρωπον, θάνατον 'κ' εξέρομε και ταφία ντο ειν, μανάχα όντας έρται το τέλος είνονος αθρώπ', έρται ένας άγγελος εκεί απάν' 'ς σο ρακάν και κουΐζ' εκείνον τηνάν θα παίρ' κ' εκείνος πα τρέx̌' και πά͡ει κι άλλ' οπίσ' 'κι κλώσ̌κεται κι ατότε λέγομε επιδέβεν το ρακάν'». - «Αέτσ' αν εν, είπεν εκείνος π' εφογούτουν το θάνατον, άγγελον όντας θα έρται και κουΐζ' 'κ' εμέν' όσον θελτς ας κουΐζ', εγώ ας σον τόπο μ' 'κι θα σ'κουμαι».

Αρ' εδέβαν χρόνα̤ και καιρούς κ' έρθεν ο καιρός ν' αποδα̤βαίν' κι ατός το ρακάν, τεμέκ ν'αποθάν', κ' έναν ημέραν σίτ' εξυρίγουτουν απέσ' 'ς έναν περπερείον, έρθεν άγγελος ατ 'κ' εκούιξεν ατον κι ατόσον π' εγληγόρεσεν, 'κ' εφέκεν ατον να εξύριζεν και τ' άλλ' το μέρος τη προσώπί' ατ' κ' έτρεξεν επιδέβεν το ρακάν'. Ατόσον γλυκύς εν ο θάνατον

Γεώργιος Κανδηλάπτης

Δημοδιδάσκαλος εν Αισύμη Έβρου

Τραγούδια, παραμύθια, φαγητά και γενικά λαογραφικά

Από τη «Συλλογή λαογραφικού και γλωσσικού υλικού» του Σίμου Λιανίδη.

© Αρχείον Πόντου. Με την ευγενική παραχώρηση της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών.

Μιλά η Σουλτάνα Σαλβαρά, το γένος Μαυροπούλου, από την Κελώνσα Σουρμενών, ετών 74, κάτοικος Καταχά.

• 00.00-08.05: Ακριτικά τραγούδια των Σουρμενών.
• 08.10-16.50: Παραμύθι Σουρμένων «Ο κιοσές και τα παιδιά του γέρου».
• 16.50- 21.00: Τραγούδι όταν η νύφη κι ο γαμπρός μπαίνουν στο χορό.
• 21.00-24.00: Φαγητά Σουρμενών (χαψία, λάχανα κλπ).
• 24.00-25.30: Γενικά λαογραφικά Κελώνσας Σουρμένων.
• 25.30-τέλος: Κοτσαγκέλ' και τραγούδι Κελώνσας Σουρμένων.

Αφήγηση, περιγραφή, παραμύθια, γενικά λαογραφικά

Από τη «Συλλογή λαογραφικού και γλωσσικού υλικού» του Σίμου Λιανίδη (1967).

Η μαγνητοφώνηση έγινε στη Νέα Σμύρνη Αθηνών στις 31-3-1967. Μιλά η Όλγα Μαρουφίδου, το γένος Λιανίδου, από τη Σάντα του Πόντου, κάτοικος Καταχά Κατερίνης, ετών 75.

© Αρχείον Πόντου. Με την ευγενική παραχώρηση της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών.

• 01.00-39.50: Ο παρχάρτς, το παρχάρεμαν.
• 39.00-47.00: Παραμύθι της Μεγκλούς.

• 01.29-09.00: Το βλάψιμον το τσιπούκ'.
• 09.14-20.00: Τα κέρτσια παραθερισμού.
• 20.00-25.30: Το πάτεμαν, τη πατεματί'.
• 25.35-28.20: Το γήτεμαν.
• 28.20-29.20: Το δέσιμον τη στοματί τη λύκονος.
• 29.28-46.20: Έγκυος, γέννα, μωρό, θηλασμός, περιποίησις νεογέννητου-λεχούς, χρόνος βαπτίσεως νεογέννητου, δώρα νονού, κούνια, ύπνος μωρού, αποπάτησις αυτού, στολίδια κούνιας, αντιβασκανικά μωρού, διάρκεια θηλασμού.
• 46.20-τέλος: Το τσορτάν', η παρασκευή του.